وحدت دين پيامبران از نظر صاحب مناهجالبيان

بحث بر سر حقانيت و نجات پيروان اديان مختلف امروزه يكى از مباحث مورد توجّه در دينپژوهشى و حوزه فلسفه دين است.
برخى با نگاه پديدارشناسانه و مشاهده تعدد و تعارض اديان موجود ديدگاههاى مختلفى درباره حقانيت و نجات پيروان اديان مختلف ارائه كردهاند. برخى نيز معتقدند كه بر اساس تعاليم قرآن و اهلبيت : دين خدا و محتواى رسالت همه رسولان آسمانى واحد است و عملكرد و سرانجام هر فرد مستقل از اديان متنوعِ موجود قابل بررسى است. نگارنده ضمن طرح نظريه يكى از مفسران معاصر در اين موضوع آراء ايشان را درباره موضوعات زير بررسى كرده است: دين مورد قبول خداوند، علت بروز اختلاف ميان امتهاى پيامبران الهى، وحدت دين و اختلاف طرق و سنّت انبياء، شرط نجات بندگان و نتيجه اعمال نيك كافران.
تغاير علم خدا با مشيّت و اراده او

علم خدا از صفات ذات خداست و در قرآن و روايات اهلبيت : بر معرفت علم خداوند تأكيد شده است.
مشيّت و اراده خداوند از صفات فعل خداوند، و غير از علم و قدرت اوست. فلاسفه اراده خداوند را همان علم او به نظام احسن تعريف كرده و علم خدا را علّت صدور مخلوقات از ذات بارى تعالى مىدانند.
علّامه نمازى شاهرودى در كتاب مستدرك سفينة البحار ذيل مادّه عَلِمَ، به بررسى علم خداوند به عنوان صفت ذاتى، ازلى و ابدى بودن، با استناد به آيات و روايات پرداخته، و معتقد است خلقت بر اساس علم الهى است و به مشيّت و اراده اوست وتحقّق و عدم تحقّق معلومات،تأثيرى در علم خداوند ندارند و علم خداوند از معلوم بىنياز است و تغيير و تبديل و يا تعيين يك نظام تامّ امكانى در مخلوقات موجب تغيّر در علم خدا نمىشود.
مشيّت، فعل خدا و حادث است و مخلوقات به مشيّت او محقّق مىشوند. مشيّت و اراده به لحاظ معنا تقريباً مترادف و به معنى طلب كردن و خواستن است. فلاسفه معتقد به ذاتى بودن اراده خداوند هستند.