شمس الدین التتمش، نخستین فرمانروای مستقل مسلمان در دهلی
دهلی مهمترین شهر هندوستان شمالی است که راجه پریتوی (prithvi) آن را بنا کرد و در میان هفت شهر منسوب به این نام، قدیم‌ترین آنها محسوب می‌شود. به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژة این شهر، سلسله‌های مختلفی در آن حکومت کرده‌اند که یکی از مهمترین آنها، سلاطین دهلی معروف به «شمسیان هند» نخستین سلسلة اسلامی که بر هندوستان پیش از دوران سلطنت مغول بر این سرزمین است. شمس الدین التتمش نخستین پادشاه این سلسله و مهندس اصلی سلطنت دهلی است که به عنوان نخستین حاکم مستقل مسلمان دهلی از اهمیت و منزلت خاصی برخوردار است، در این مقاله چگونگی به قدرت رسیدن التتمش، مهمترین وقایع دوران حکومت او و سیاست‌های او در تحکیم قدرت مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
اندیشه مشیت الهى در تاریخ نگارى اسلامى ((مطالعه موردى, تاریخ جهانگشاى جوینى))
یکى از موارد و مسائلى که در مکاتب گوناگون تاریخ نگارى اسلامى مورد توجه مورخین مختلف قرار گرفته و سعى بر این شده تا وقایع مختلف براساس آن تفسیر شود مسإله قضا و قدر و مشیت الهى است. نخبگان سیاسى و دیوانى و فرمانروایان در تاریخ سلسله هاى ایران بنا به مصالح سیاسى و حکومتى از این اندیشه حمایت کرده و سعى در گسترش آن در تمامى زوایاى زندگى مردم داشتند. نوشته حاضر به بررسى این مسإله در کتاب ((تاریخ جهانگشاى جوینى)) اثر عطاملک جوینى پرداخته و در صدد یافتن پاسخ این پرسش است که قضا و قدر و مشیت الهى چه تإثیرى در روش تاریخ نگارى جوینى و بیان مسائل و وقایع مختلف گذاشته است.