ابوطالب – ثقلین

دعوت از خویشاوندان و تحریف علمای عامه

پیامبرصل‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم اولین دعوت علنی خود را از خانواده خویش شروع نمودند و در این مجلس حضرت علی‌علیه‌السلام را به عنوان برادر، وصی و خلیفه بعد از خود معرفی نمودند. طبری، ابن کثیر و محمد‌حسین‌هیکل کسانی هستند که این مطلب را در کتب‌شان تحریف نموده‌اند و وصی و خلیفه را ذکر نکرده‌اند. علامه سید جعفر مرتضی عاملی در صفحات7 الی 11 کتاب الصحیح من سیرة الامام علی‌علیه‌السلام، جلد دوم، این مطلب را بیان فرموده‌اند.
تهیه و تنظیم: صدرا غفاری

دوزخی بودن حضرت ابوطالب علیه السلام!

آیا اهل سنت، ابوطالب پدر امام علی(ع) را از دوزخیان می‌دانند؟

بازخوانی ایمان مؤمن قریش، حضرت ابوطالب علیه السلام

از میان کسانی که دل در گرو هدایت الهی نهاده و تا سرحد بذل جان، در حفظ و بالندگی دین مقدس اسلام کوشیده‌اند، چهره درخشان حضرت ابوطالب(ع)، عموی فداکار پیامبر و پدر شایسته امیرالمؤمنین(ع)، تلألویی ویژه دارد؛ او از آغازین سال‌های عمر بابرکت نبی مکرم اسلام، سایه الطاف ویژه‌اش را بر آن پیامبر اعظم’ گسترانید و در مراحل مختلف زندگی یار و یاور وی بود. آیا می‌توان باور کرد این فداکاری‌ها برخاسته از حق‌جویی و توحیدمداری نباشد؟
گروهی متعصب، چشم خویش را بر حقیقت بسته‌اند و گناه عظیم شرک را به مؤمن قریش نسبت می‌دهند. آنها بر این ادعای سست خویش، دلایلی سست‌تر ذکر می‌کنند. در این نوشتار با روش گردآوری و تحلیل، درصدد بازخوانی ایمان راسخ ابوطالب(ع) و نقد شبهات مذکور می‌باشیم و در همین راستا، به ذکر دلایل معتبری در اثبات ایمان مؤمن قریش می‌پردازیم.

بازخوانی ایمان مؤمن قریش، حضرت ابوطالب(ع)

از میان کسانی که دل در گرو هدایت الهی نهاده و تا سرحد بذل جان، در حفظ و بالندگی دین مقدس اسلام کوشیده‌اند، چهره درخشان حضرت ابوطالب(ع)، عموی فداکار پیامبر و پدر شایسته امیرالمؤمنین(ع)، تلألویی ویژه دارد؛ او از آغازین سال‌های عمر بابرکت نبی مکرم اسلام، سایه الطاف ویژه‌اش را بر آن پیامبر اعظم’ گسترانید و در مراحل مختلف زندگی یار و یاور وی بود. آیا می‌توان باور کرد این فداکاری‌ها برخاسته از حق‌جویی و توحیدمداری نباشد؟
گروهی متعصب، چشم خویش را بر حقیقت بسته‌اند و گناه عظیم شرک را به مؤمن قریش نسبت می‌دهند. آنها بر این ادعای سست خویش، دلایلی سست‌تر ذکر می‌کنند. در این نوشتار با روش گردآوری و تحلیل، درصدد بازخوانی ایمان راسخ ابوطالب(ع) و نقد شبهات مذکور می‌باشیم و در همین راستا، به ذکر دلایل معتبری در اثبات ایمان مؤمن قریش می‌پردازیم.

شعر ابوطالب: گزارش و تحلیل ادبی و محتوایی

نگارنده در این گفتار، اشعار ابوطالب را از چند دیدگاه بررسی و تحلیل می‌کند. روایت شاعران از آن اشعار، دیدگاه معصومان:، استشهاد به این اشعار در منابع تفسیری و نحوی و جغرافیایی و لغوی، تضمین این اشعار، مباحث تاریخی در آنها به ویژه دفاع ابوطالب از پیامبر، اغراض شعری در سروده‌های ابوطالب به ویژه مدح پیامبر و دفاع از ایشان.

چهرة جناب ابوطالب در ادبیات فارسی

جناب ابوطالب با توجّه به جایگاه ویژة خود در صدر اسلام، مورد توجّه تاریخ‌ نگاران قرار گرفته است. از طرفی عمو، کفیل و پدر خواندۀ پیامبر است و از طرف دیگر، پدر امیرالمؤمنین7 و از سوی دیگر، بزرگ قریش و مکّه. حضور در این تقاطع خاص تاریخی سبب شده تا اقدامات و موضع‌گیری‌های جناب ابوطالب در تاریخ مهم و اثرگذار باشد. ادبا هم به تبعیّت از تاریخ، در متون نظم و نثر خود، توجّه خاصّی به این شخصیّت مهم دارند. در مقالۀ حاضر، به نقاط برجسته و اثرگذار زندگی ایشان و بازتاب آن در ادبیّات فارسی پرداخته شده است.

حضرت ابوطالب از نگاه برخی مستشرقان

این گفتار به نقد و بررسی و تحلیل مطالب یازده تن از خاورشناسان، از سدۀ هیجدهم میلادی تا کنون در مورد ابوطالب بن عبدالمطلب می‌پردازد. ادوارد گیبون، تامس کارلایل، هنزی لامنس و دوایت دونالدسون، از جملۀ این خاورشناسان‌اند. نویسنده در تحلیل خود، علتهایی می‌آورد که چرا برخی از خاورشناسان به ایمان حضرت ابوطالب اشاره نکرده‌اند، از جمله: اشتباه‌های تاریخی و اعتماد مطلق بر منابع اهل تسنن.

ابوطالب علیه السلام، برگزیده‌ ای ناشناخته

پیامبر اکرم، حضرت صدیقه کبری و امامان دوازده گانه شیعه:، از جانب خداوند متعال برگزیده شده‌اند. این موضوع از دیرباز برای شیعیان حقیقتی روشن بوده است. دومین گروه برگزیده، گروه دیگری از برگزیدگان الهی‌اند که در رتبة بعدی جای دارند. این نوشتار به معرفی این افراد و جایگاه ایشان می‌پردازد. جناب عبدالمطلب، ابوطالب، حمزه سید الشهداء، جعفر طیار: نمونه‌هایی از افراد این برگزیدگان ناشناخته هستند.

ناگفته‌هایی از تاریخ ابوطالب: تحلیل گزارش تاریخی خرگوشی

نگارنده متن تاریخی ابوسعید عبدالملک خرگوشی (متوفی 407 قمری) در کتاب شرف المصطفی در مورد ابوطالب بن عبدالمطلب را تحلیل کرده و نتیجه می‌گیرد که بر اساس این گزارش، ابوطالب سومین فردی است که پس از حضرت علی و خدیجه8 اسلام را پذیرفته است. مقدمه‌ای کوتاه در مورد دخالت حاکمان در تاریخ اسلام و شرح حال کوتاه مؤلف در آغاز گفتار آمده است.

مروری بر دیدگاه‌های عماد عبدالکریم سرور شافعی در باب‌ ایمان ابوطالب

در این گفتار، دیدگاه ها و پژوهش های عماد عبدالکریم سرور دانشمند معاصر سنی سوری در کتاب صحوة الطالب فی ردّ الشبهات عن ابی‌طالب مرور می‌شود. نویسندۀ مقاله، چند آیه و چند حدیث را که منکران ایمان ابوطالب به آنها استناد کرده‌اند، تبیین می‌کند. همچنین سخنان و دلائل چهل تن از دانشمندان اهل تسنن را که عقیده به ایمان ابوطالب دارند، می‌آورد. شعرهایی از یوسف نبهانی و عماد سرور در این زمینه در متن آمده است.