آیا امیرالمؤمین علیه‌السلام ابوبکر را سزاوارترین مردم در جانشینی رسول خدا می دانست؟
ابن ابي الحدید در شرح نهج البلاغه خود، روایتی را آورده است که در آن امیر مؤمنان ابوبکر را سزواوارترین مردم در جانشینی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله قلمداد می کند. همین روایت سبب شده تا عده ای به آن تمسک ورزیده و بر خلافت ابوبکر صحه بگذارند. ما در این وجیزه سعی نموده ایم، تا به شبهات حاصله از این روایت پاسخ دهیم:
آیا ابوبکر و عمر سید پیران اهل جنت هستند؟!
در کتب اهل سنت روایتی یافت می شود که در آن امیرالمؤمنین علیه‌السلام از رسول خدا نقل کرده است که ابوبکر و عمر سید پیرهای اهل بهشتند! این روایت به ظاهر خنده دار، روایتی است که برادران اهل سنت در جهت فضیلت تراشی برای خلفا آن را نقل می کنند. شما می توانید برای رهیافت به پاسخ این مزخرفات، به متن زیر مراجعه کنید.
حفاظت ابوبکر از جان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم
آیا در داستان غار، ابوبکر پای خود را بر دهنه سوراخی قرارداد تا از جان پیامبر(ص) محافظت کند؟
آیا آیه 33 سوره مبارکه زمر در شأن ابابکر نازل شده است؟
برخی ادعا کرده اند که آیه 33 سوره مبارکه زمر، در شأن أبابكر نازل شده است. آیه ای که گویای پرهیزکار بودن آورنده و باور کنند صدق است. مسأله تا جایی پیش رفته است که پیروان مکتب خلفا این آیه را علم کرده و امام خویش را صدیق می خوانند. در این نگاره سعی شده است تا درستی این فضیلت مورد واکاوی قرار گیرد.
آيا امام علي علیه‌السلام پشت سر خلفاء نماز خوانده است؟
برخی با بیان روایاتی از کتب شیعه، بیانگر آن هستند که امیرالمؤمنین علیه‌السلام به خلیفه اول اقتدا کرده است. سپس با این شاهد می گویند: نماز خواند در پشت سر هر کس نشانه عدالت وی است. با این وجود، امیرالمؤمنین علیه‌السلام، به عدالت خلفا ایمان داشته است. پس خلافت آنان نیز حق است و تکاپوی شیعیان در نا به حق خواندن بیخود است. شما می توانید پاسخ این شبهه را در این متن مشاهده نمایید.
آیا پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله در آخرین نمازشان به ابوبکر اقدا کرده‌اند؟!
در منابع اهل سنت آمده است که پيامبر در آخرين نمازهايش ابوبكر را به عنوان امام جماعت برگزيد تا نماز را به جماعت اقامه كند؛ این در صورتي بود كه حضرت علي در آنجا حضور داشته‌اند. در این نگاره نقد و واکاوی این ماجرا را مشاهده خواهید کرد.
آیا خداوند درباره جنگ های ابوبکر با اصحاب رده آیه نازل کرده است؟
خداوند در آیه شانزدهم سوره مبارکه فتح ، اعراب را به جنگ با قومی نیرومند دعوت کرده و آنها را از پس کشیدن و کوتاه آمدن بر حذر داشته است. حال پیروان مکتب خلفا، ضمن مصادره این آیه بیان می دارند که پس از نزول این آیه دیگر در زمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله جز غزوه تبوک، غزوه دیگری صورت نگرفت. و در غزوه تبوک نیز جنگی صورت نگرفت و کافری نیز مسلمان نشد. بنابرین آنها بیان می دارند که خداوند متعال این آیه را در شدن خلفا و در موضوع جنگ های آنان اهل رده نازل شده است. این ادعا یکی از دعاوی حقانیت مکتب اهل سنت است که ما به سهم خود در این وجیزه به پاسخ آن کمر همت بسته ایم.
زمینهها و علل موفقیت گردانندگان سقیفه در تصاحب منصب خلافت
جانشینی پیامبر(ص) از قرن‌ها پیش مورد بحث و گفتگو میان مسلمانان بوده و در این میان شیعه دلایل محکم و متقنی در اثبات باور مبنی بر نص و جانشینی علی(ع) ارائه کرده است. در خدشه به این باور و تواتر غدیر مخالفان تشیع می‌گویند: «اگر چنین است که هزاران صحابه در غدیرخم حضور داشتند و همه شنیدند که رسول خدا(ص) علی(ع) را به‌عنوان جانشین خود بعد از وفاتش تعیین کرد؛ پس چرا از هزاران صحابه یکی نیامد و به خاطر غصب شدن حق علی(ع) اعتراض نکرد.» در نوشتار حاضر با استناد منابع تاریخی و گاه منابع حدیثی و از منظرهای مدیریتی، سیاسی، نظامی، فرهنگی و اقتصادی به بررسی دلایل موفقیت گردانندگان سقیفه در تصاحب منصب جانشینی رسول خدا(ص) می‌پردازیم.
مثنی بن حارثه شیبانی و نخستین فتوح اسلامی در عراق
شناخت فتوح نخستین اسلامی بدون شناخت شخصیتهای مؤثر در آن ناقص خواهد بود؛ از جمله این افراد مثنّی بن حارثه است که با آغاز فتوح به دنیای اسلام اتصال یافت و با شناخت او بسیاری از نکات مبهم فتوح آغازین اسلامی روشن میشود. در تاریخنگاری نخستین مورخان اسلامی، مثنی کمتر مورد توجه قرارگرفته و موضعگیریهای دوگانه و گاه متناقضی از او در منابع ترسیم شده است. یکی از دلایل توجه سردمداران مدینه به سواد و ایران، تدابیر و اطلاعات وسیع و متقنی بود که مثنی در اختیار آنها میگذاشت. ظرفیّتهای بالقوه روانی و سوابق تاریخی در روادید اعراب و ایرانیان که قدرت اعراب را برای انجام اقدامات هدفمند و عامدانه در جهت نیازهای مقطعی و بلند مدتشان تأمین میکرد، مثنی را در حمله به عراق و سواد تحریک مینمود. همکاری مثنی با نیروهای اسلام اگرچه در لفافهای از حس منفعت طلبی فردی و قومی قرار میگرفت، ولی نتیجه این امر نقش تأثیرگذاری در فتوح اسلامی شرق داشت. مثنی با درک اوضاع نابسامان نظام ساسانی و لزوم اتحاد با اعراب مسلمان که دارای ایدئولوژی قوی، محکم و منطقی بودند به قدرت مدینه پیوست که مهم ترین نتایج این اتصال را میتوان در موارد زیر برشمرد: تسهیل زمینه فتوح اسلامی به ویژه در شرق خلافت اسلامی، درک به موقع انحطاط امپراتوری ساسانی و انتقال آن به یک قدرت دیگر، بهرهگیری از امکانات و زمینهها، قراردادن منافع شخصی و قومی در مراحل کمرنگتر و در عوض تقویت روحیه ملی – اسلامی مسلمانان.
آیا امیرالمؤمنین علیه‌السلام ابوبکر را برای خلافت سزاوار دانسته است؟
ابن ابی‌الحدید در شرح نهج البلاغه‌اش روایتی را آورده است که در آن وجود مقدس امیرالمؤمنین در برابر حمایت‌های مغرضانه ابوسفیان موضع گرفته و در مقابل، از ابوبکر تعریف کرده و او را سزاوار خلافت دانسته است. در این گزاره سعی شده است تا شبهه تأیید ابوبکر از طرف امیرالمؤمنین ع پاسخ داده شود.
آیا مشارکت ابوبکر و فرزندانش در تهیه غذا و خرید شتر برای هجرت صحیح است؟
فخر راضی پس از بیان فضایل خلیفه اول عنوان می‌کند که ابوبکر در هجرت پیامبر برای رسول خدا مرکب تهیه نمود و فرزندان وي نيز در امور هجرت با آنان مشارکت نموده‌اند. اما منابع و متون روایی و تاریخی اهل سنت با این مسأله در تضاد است. برای دریافت پاسخ به این وجیزه مراجعه کنید.
آیا علی ع با دستگاه خلافت دست بیعت داده و با آنان همکاری نموده است؟
برخی از مریدان دستگاه غاصب خلافت سؤال می‌کنند که چرا علي عليه‌السلام با اينكه ابوبكر و عمر، ولايت وي را نپذيرفتند، دست بيعت داده است و به امامت آنها اقتدا نموده و وجوهي را از آنها دريافت مي‌نموده است؟ شما می‌توانید پاسخ این سؤال را در این وجیزه دریابید.
أسماء بنت عمیس
أسماء بنت عمیس، در ابتدا همسر جعفر بن ابی طالب بود و همراه او به حبشه مهاجرت کرد. او همسر خود را در سرپرستی مهاجران یاری نمود. اسماء پس از شهادت جعفر در جنگ موته، با ابوبکر ازدواج کرد و محمد بن ابی بکر متولد شد. این بانوی بزرگ، در دورة خلافت ابوبکر، ارتباط نزدیک خود را با خانوادة حضرت علی(ع)، به ویژه فاطمه(س)، حفظ کرد. وی، پس از وفات ابوبکر، با حضرت علی(ع) ازدواج نمود و مدتی پس از شهادت او نیز در قید حیات بود.
از آنجا که بخشی از شیوههای رفتار اجتماعی و خانوادگی حضرت علی(ع) را میتوان با بررسی حیات همسران و فرزندان آن امام بازشناسی کرد، این نوشتار به شرح زندگانی اسماء بنت عمیس پرداخته است.
آيا امير مؤمنان عليه السلام با اختيار ، با ابوبكر بيعت كردند؟
برخی القا می‌کنند که امیرمؤمنان ع خودش به اختیار با ابوبکر بیعت کرده است. و این گفته خود را دستمایه سخنان خود قرار داده و نسبت به شیعیان اعتراض می‌نمایند. اما باید دانست که این سخن، به هیچ وجه سبغه علمی ندارد. برای همین در این نگاره پاسخ شایانی به این شبهه داده شده است.