اعجازو تحدّی قرآن از نظر آیت الله اصفهانی
اعجاز يعنى به عجز درآوردن و عاجز كردن. وجوه اعجاز و تحدّى قرآن از مباحثى است كه همواره مورد بحث متكلّمان بوده و آراء و نظرات گوناگونى در اين رابطه، مطرح شده است. با توجّه به نظريّات مختلف در باب وجه اعجاز قرآن از سوى عالمان و متكلّمان مسلمان، چون شيخ طبرسى، سيّد مرتضى، قطب راوندى، امين‌الاسلام طبرسى، علّا مه مجلسى و آيت الله خويى و…
اقوال در وجه اعجاز قرآن به دو بخش 1. فصاحت و بلاغت (جنبه هاى ادبى) و 2. محتوا (علوم و معارف) تقسيم بندى شده است. ميرزا مهدى اصفهانى مهمترين وجه اعجاز قرآن را علوم و معارف جديد الاهى و كلام الله بودن آن مي‌داند. وى در رساله «إعجاز كلام الله المجيد» با ذكر شواهدى، به تبيين مدّعاى خويش مىپردازد و معتقد است كه وجه اعجاز قرآن را در خود قرآن و كلام حاملان علوم آن بايد جستجو كرد. در اين پژوهش، با استناد به اين اثر، به بررسى ادلّه مرحوم ميرزاى اصفهانى در مورد وجه اعجاز قرآن، شامل: عموميّت و شمول اعجاز قرآن در همه اعصار، طعن كافران به علوم و معارف قرآن، كلام الله بودن قرآن، احسن الحديث بودن قرآن
در هدايت، حكمت، معرفت خدا، اثاره عقول با تأكيد بر احاديث و روايات معصومين :پرداخته شده است. اعجاز قرآن با رسالت خاتم‌الانبياء تناسب دارد و هدف از بعثت ايشان، رساندن بندگان خدا به وجدان كردن خدا، تزكيه، تكميل عقول و تذكّر به علوّ و قدس خداست. در اين مقاله، همچنين انگيزه انحصار وجه اعجاز قرآن در فصاحت و بلاغت، بررسى و راه برون رفت از آن، مراجعه به اهل بيت: و تدبّر در قرآن بيان شده است.
پاره ای از تعلیقات آیت الله اصفهانی بر احادیث اصول کافی
اين مقاله، تعليقات آيت‌الله ميرزا مهدي اصفهاني هشت حديث از پنج باب كتاب اصول كافي را دربر دارد كه از كتابِ چاپ نشده «اساس معارف القرآن» نقل شده است. اين احاديث و توضيحات آنها درباره معرفت خدا، اسماء و صفات الاهي و بداء است.براساس توضيحاتي كه آمده است، خداوند، معرفت خود را به بندگان تذكّر مي‌دهد و فطرت الاهي را به آنان يادآور مي‌شود؛ توصيف‌هاي بشري در وصف خداوند، نارسا است؛ اسماء و صفات الاهي تمييز او از خلقش را نشان مي‌دهد؛ و بداء جلوه‌اي بارز از قدرت و سلطنت واسعه الاهي است.