عالم اظلّه و ارواح: بررسى آراى دانشمندان قرن 4 تا 8
خداوند ارواح همه انسانها را دو هزار سال پيش از ابدانشان، خلق كرد و ارواح به صورت جنود مجنَّده با يكديگر ائتلاف و اختلاف داشتند. دانشمندان شيعى از قرن چهارم تا قرن هشتم هجرى، درباره تقدّم خلقت ارواح بر اجساد اقوالى ارائه كرده‌اند و در موضوع حيات ارواح، به استناد روايات و اخبار، به پژوهش و تحقيق پرداخته‌اند در اين مقاله، آراى شيخ صدوق، شيخ مفيد، سيّد مرتضى، شيخ شهاب الدين سهروردى و سيّد حيدر آملى بررسى شده است.
بررسى مفهوم امامت در پرتو آيه ملك عظيم
امامت از مسائل بسيار مهم است كه فهم دقيق مفهوم آن بسيارى از اختلافات را مرتفع مىسازد. نويسنده در اين مقاله، با استناد به روايات ذيل آيه ملك عظيم، مقام امام را افتراض الطاعة معرّفى مىكند و پس از بررسى معناى لغوى ملك، مفهوم و حقيقت مالكيّت را توضيح مي‌دهد و بيان مىكند: ملك عظيم ناظر به مراتب است و صاحب ملك عظيم مرتبه بالاى استيلا را دارد كه عظيمتر از درك و تصوّر ماست. در بيان معصوم7 از ملك عظيم به طاعة الله المفروضه، الامامه و الخلافه تعبير شده است. نگارنده اين معانى و چند معناى ديگر را در تفاسير شيعه و اهل تسنّن بررسى مى كند.
در ادامه، تفسير ملك عظيم به ولايت تكوينى كه با عنوان ولايت بر هدايت تعبير شده ـ و مالكيّت امام به حكم و قضا و نيز تفسير ملك عظيم به ملك آخرت و نيز ارتباط و نسبت آن با نبوّت بررسى شده است.