سیری در مقتل نگاری قرن پنجم و ششم هجری
در این دوره نگاشته های مربوط به عاشورارو به کاهش گذاشته است و فقط می توان به آثار بزرگانی چون شیخ مفید و شیخ طوسی اشاره کرد که در قرن پنجم نوشته شده و مقتلی نیز در قرن ششم به فارسی ودر قالب شعر آمده است که سهم مهمی در مقتل نویسی به زبان فارسی داشته است .
سیری در مقتل نگاری قرن چهارم هجری
اوج نگاشته های مربوط به عاشورا در قرن چهارم هم تداوم یافته است .حتی برخی از مقتل ها همان روایات نقل شده از امامان معصوم (ع) بوده و این آثار حدیثی دستمایه نگارش مقتل بوده است .
سیری در مقتل نویسی و تاریخ نگاری قرن سوم هجری
قرن سوم از لحاظ تعداد مقتل ها و نگاشته های مربوط به واقعه کربلا ،اوج دوره مقتل نگاری و نگاشته های عاشورایی به حساب می آید در این قرن هم محدثان و مورخان شیعی و هم سنی تلاش های ارزنده ای در مقتل نگاری صورت دادندوآثاری پدید آوردند که برخی از آنهادستمایه آثار بعدی قرار گرفت .
سیری در مقتل نویسی قرن دوم هجری
دربررسی کلی سیر روند تاریخی مقتل نویسی نخستین نگاشته ها مربوط به قرن دوم است که از نظر کمیت ابتدا سیر صعودی و سپس سیر نزولی داشته است که برخی از آنها چاپ شده و برخی دیگر به صورت نسخه های خطی در کتابخانه ها ی جهان نگه داری می شود که تمام این آثار مقتل الحسین (ع) نام دارند.
مقدمه ای درباره مقتل نویسی و تاریخ نگاری عاشورا
واقعه عاشورا مهم ترین و تاثیر گذارترین رخداد در میان رویدادهای قرون نخستین اسلام به شمار آمده به دلیل همین عظمت و اهمیت از همان روزهای نخستین کسانی نقش گزارشگر را ایفا کرده و به نقل این رخداد تاریخی پرداختند . گزارشگران، از یک سو همان شاهدان عینی حادثه حاضر در کربلا ونیزبرخی از افراد سپاه دشمن واز سوی دیگر بازماندگان کاروان حسینی از موثق ترین گزارشگران که اصلی ترین ایشان امام سجاد (ع) به شمار می آمد و علاوه بر این دو ، روایات امامان معصوم(علیهم السلام) شیعه را هم باید اضافه کرد که سعی در زنده نگهداشتن یاد حادثه عظیم عاشورا داشتند و بدینگونه مقتل نگاری و” مقتل الحسین ” به نوعی تک نگاری تاریخی در آمد که به شرح رویداد عاشورا از آغاز تا فرجام پرداخت .
ميراث علمى امام حسين(عليه السلام)
چشم اندازى کلى به ميراث علمى امام (عليه السلام) حسين بن على بن ابى طالب (عليهما السلام)رهبرى الهى و يكى از اسوه هاى هدايت خداوندى به شمار مى آمد که آنان را براى حفظ و حراست از دين و آيين اش برگزيده بود. رنج و محنتى که اميرمؤمنان و امام حسن و امام حسين (عليهم […]
پندهاى ارزشمند امام حسين علیه السلام
١. شخصى به حضرت نوشت مرا با دو حرف اندرز دهيد. حضرت در پاسخ او مرقوم فرمود: «مَن حاول امراً بمعصية الله تعالى کان أفوت لما يرجوا و أسرع لمجىء ما يحذر»;[1] آن کس که با ارتكاب معصيت و نافرمانى خدا، در پى انجام کارى باشد، ديرتر به خواسته‌اش مى رسد و آن چه از […]
نتايج قيام حسينى
خاستگاه قيام و انقلاب امام ابو عبدالله الحسين (عليه السلام) را وجدان بيدارِ امّت و وحى و رسالت مقدس اسلام و خاندان اصيلى تشكيل مى داد که رسالت الهى از آن آغاز و به بشريت ارزانى شد و همواره حامى و مدافع رسالت و پيامبر اکرم(صلى الله عليه وآله)به شمار مى آمد تا اين که […]
شهادت امام حسين(عليه السلام)
جز عباس بن على برادر بزرگوار امام حسين (عليه السلام) يار و ياورى براى آن حضرت باقى نمانده بود. وى براى مبارزه با خصم از امام (عليه السلام) اجازه ميدان خواست امام حسين (عليه السلام) گريان شد و برادر را در آغوش کشيد و سپس به او رخصت داد. قمر بنى هاشم هرگاه به لشكريان […]
در کربلا چه گذشت
شب عاشورا عمر سعد، عصر روز پنج شنبه نهم محرم آهنگ نبرد با حسين نمود و شمر جلو آمد تا در نزديكى ياران حسين (عليه السلام)قرار گرفت و صدازد، خواهر زاده گان ما کجايند؟ منظورش عباس، جعفر، عبدالله و عثمان فرزندان على(عليه السلام)بودند. اين بزرگواران پاسخ وى را ندادند. امام حسين (عليه السلام)فرمود: هر چند […]
حرکت امام حسین(عليه السلام) به عراق
کوفه را که ابن زياد در آن دست به خيانت زد و پيروان امام حسين (عليه السلام) را تحت پيگرد قرار داده مى گذاريم و مى گذريم و به مكه باز مى گرديم تا حرکت کاروان اباعبدالله الحسين (عليه السلام) را تا کربلا و حادثه بزرگ آن پى بگيريم. به گفته تاريخ نگاران حضرت مسلم […]
امام حسین(عليه السلام) به سوى مكه
امام حسين (عليه السلام) با اعضاى خاندان و برادران و عموزادگان و برخى از پيروان وفادارش مدينه را به قصد مكه ترك گفت و جز برادرش محمد حنفيه کسى در مدينه باقى نماند. از برخى منابع تاريخى بر مى آيد که امام (عليه السلام) در خانه عباس بن عبد المطلب،[1] و به گفته برخى منابع […]
علت عدم قيام امام حسين (عليه السلام)در دوران معاويه
رخدادهاى سياسى که مسلمانان را پس از وفات رسول اکرم(صلى الله عليه وآله) به اين سو و آن سو کشاند، بر آنان سخت دشوار آمد و در ايام تسلط معاويه بر شام و نبرد وى با امام على (عليه السلام) و سرانجام مجبور ساختن امام حسن (عليه السلام) در جهت برقرارى صلح با معاويه، به […]
اهداف و چشم انداز قيام امام حسين (عليه السلام)
اهداف مردان بزرگ، در تاريخ نيز بزرگ اند و هرگاه برخاسته از ژرفاى رسالتى والا باشد، بر ارج و عظمت آن افزوده مى شود. آن گاه که ما در پيشگاه امام حسين(عليه السلام) که تجسم بر جسته ترين مردم عصر خويش و حامل ميراث نبوت و دستورات خاتم رسالت هاى جاودان و در گفتار و […]