بررسی سخن پیشوای حنفیان: لولا السنتان لهلک النعمان
ابوحنيفه، نعمان بن ثابت، نزد کساني از دانشمندان سالهای زندگي خود، زانوي شاگردي بر زمين زده بود. از او – در اين مسير – سخني گزارش کرده‌اند که دربردارنده کارگشايي ويژه براي دو سال از سالهای دانش‌اندوزی و نيز ستايش بلند و کارآمدي برجسته يکي از آموزگارانش است: «لو لا السنتان لهلک النعمان». گروهي از نويسندگان امامي مذهب، پس از رخ‌نمایی از اين گفته در نوشته‌ای سده سيزدهمي، اشاره‌ی آن را به سوي امام صادق علیه السلام و شاگردي دو ساله ابوحنيفه نزد آن بزرگوار دانسته‌اند. در اين نوشتار، با يادآوري بهانه‌های گريز ابوحنيفه از امام صادق علیه السلام و زمینه‌های گرايش او به زید بن علي علیه السلام نشان داده می‌شود که اين سخن به زيد اشاره دارد و هموست که در اين جمله بحث برانگيز مورد ستايش قرار گرفته است، زيرا – در يک کلام – ابوحنيفه خويشتن را در جهان دانشورزي، حبيبِ زيد و وامدارش و رقيب امام صادق علیه السلام و هم قطارش می‌دیده است.
امام صادق (ع) از نظر اهل سنت (2)
از امام صادق علیه السلام مناظرات و پرسش و پاسخ هایی نقل شده که بیشتر آنها میان آن حضرت و ابو حنیفه اتفاق افتاده است.
امام صادق (ع) از نظر اهل سنت
همه مسلمانان (شیعه و سنی) برای خاندان پیامبر و اهل بیت علیهم السلام احترام و جایگاه خاصی قائل اند که نظیر آن را برای دیگران قائل نیستند. این علاقه و دلبستگی به خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقطه اشتراک تمامی مسلمانان است و می تواند عاملی برای پیوند و نزدیکی آحاد جامعه اسلامی به یکدیگر باشد. امام صادق علیه السلام به عنوان یکی از مصادیق و افراد این خاندان ، علاوه بر جایگاه مذهبی ویژه اش در میان شیعیان ، مورد توجه اهل سنت بوده و می باشد.
نقد و بررسى مقاله امام جعفر صادق علیه السلام در دائره المعارف اسلام
نقد و بررسى‌ديدگاه كلى دربارهء مقاله امام جعفر صادق عليه السّلام را مى‌توان در سه بخش ارائه داد:
نقدی بر کتاب زنادقه در عصر صادقین(ع)
انسان به عنوان عضوی از طبیعت گذاران پیرامون، شریک گسترش و دگرگونی های آن می باشد. ماهیت تغییر و دگرگونی وی آمیزه ای از انفعال طبیعی و فعالیت فکری او در طبیعت است و ما این محصول کارگری انسان را در طبیعت تمدن می نامیم که عالی ترین و سازمانی ترین نمود تغییر فعّالی او در طبیعت است.
پس اگر مدنیت انسان دگرگونی ای است که وی در خود و در طبیعت اطراف، بنابر غایتی که در نظردارد، اعمال می کند، هر تمدنی مسبوق به شناختی است که آدمی از خود و جهان پیش رویش به دست می آورد،زیرا که فعّالیت آگاهانه برای ایجاد دگرگونی مشروط و متوقف بر شناسایی سوژهء تغییر است. پس بیهوده نیست اگر بنیاد تمدن بشری را بر علم و آگاهی استوار بدانیم.
معرفی و خلاصه کتاب پیشوای امام صادق علیه السلام
در دوران مبارزه با رژیم ستم شاهی و در زمانی که رهبری جامعه مهمترین مساله نهضت اسلامی بود رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای (دامت برکاته چند سخنرانی درباره تحلیل زندگانی امام ششم(ع) ایراد کرد که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تحت عنوان «پیشوای صادق(ع)» توسط انتشارات سیدجمال و با همکاری واحد ایدئولوژی روزنامه جمهوری اسلامی تنظیم و منتشر گردید. تاریخ دقیق انجام سخنرانی معلوم نیست ولیکن بین سالهای 45 و 50 شمسی بوده است. کتاب «پیشوای صادق(ع)» در بین سالهای 58 تا 60 شمسی منتشر شده است.
نگاهي به كتاب ارزشمند «الامام الاصادق و المذاهب الاربعه»
شخصيت بينظير امام صادق(ع) قرنها چشم و دل فرزانگان و عالمان را از عظمت خويش آكنده است و صدها كتاب و نويسنده در طول قرون، به تكريم او و تبيين والاييهاي علمي، اخلاقي و عبادي او پرداختهاند.«اسدحيدر»، يكي از عالمان برجسته معاصر و تربيت يافتگان حوزه علميه نجف اشرف است كه با تدوين كتاب عظيمِ «الامام الصادق و المذاهب الأربعه» به تحليلي نو و جامع، پيرامون ابعاد شخصيت حضرت صادق(ع) پرداخته است. نوشته حاضر، گزارشي از اين كتاب است كه سالها پيش از انقلاب، از سوي «دارالكتاب العربي» در بيروت منتشر شده است.
كتاب «الامام الاصادق و المذاهب الاربعه» از: اسدحيدر، در سه جلد (و هرجلد دو جزء) تشكيل يافته است و هرجلد، حدود 600 صحفه بحث غني و سرشار از تتبّع و كاوش دارد. همان گونه كه از نام كتاب پيداست، وجهه عمده تر كتاب، به تحليل مكتب فقهي و علمي و تفسيري امام صادق(ع) در ارتباط با مذاهب چهارگانه اهلسنّت و پيشوايانِ مذاهب اربعه پرداخته است.
معرفی کتاب «سیره امام صادق علیه السلام در برخورد با اهل سنت»
کتاب «سیره امام صادق(ع) در برخورد با اهل سنت» در چهار بخش تنظیم شده است. بخش نخست این کتاب، «سیره علمی امام صادق(ع)» نام دارد و از سه فصل با عناوین «خطوط کلی سیره علمی امام صادق(ع)»، «سیره امام صادق(ع) در برخورد با مذاهب و گروههای اهل سنت» و «سیره امام صادق(ع) در برخورد با بزرگان اهل سنت» تشکیل شده است
کتابنامه امام صادق علیه السلام: سیصد کتاب (عربی- فارسی و اردو)
این کتابنامه را آیت الله شیخ رضا استادی و به پیشنهاد «دانشگاه امام صادق(ع)» تدوین و تنظیم کرده و انتشارات «جامعه الامام الصادق(ع)» با همکاری «موسسه در راه حق» آن را منتشر کرده است.
تأملی در مکتب علمی – آموزشی صادق اهل بیت علیهم السّلام
برای همه آنان که به نظام های موفق علمی آموزشی می اندیشند مطالعه و بررسی مدرسۀ امام صادق علیه السلام از اهمیت ویژه ای برخوردار است و امروز جامعه اسلامی، در راستای یافتن یک نظام تربیتی آموزشی، به درک مشخصات این مکتب سخت نیازمند است.
در اینجا پرسش هایی از این دست مطرح می‌شود که آیا می توان مبانی هدف ها، روش ها و ویژگی های یک نظام آموزشی را از بررسی حیات امام صادق علیه‌السلام به دست آورد؟ نگارنده بر این باور است که ضمن امکان استحصال چنین نظامی برای کشف ابعاد و ویژگی های این مدرسه گویا ترین اسناد روایات وارده از خود امام ششم است، هرچند تبیین حقیقت مورد نظر فراتر از حد یک مقاله است.
نویسنده کوشیده است با استناد به این روایات، شمایی از خصوصیات مدرسه را بازگو نماید. تعریف علم، هدفمندی آن، نوع گزینش استاد و دانشجو و جامعیت این مدرسه، اولویت ها و برآیند آموزشی آن، از نکاتی است که در این نوشته مورد توجه قرار گرفته اند.
فدک یا سهم ذوی القربی و مظلومیت حضرت زهرا سلام الله علیها 4
طبری امامی، پس از نقل سخنان ابوبکر، می‌افزاید: امّ سلمه، سرش را از در اتاقش بیرون آورده، گفت: آیا درباره‌ی فاطمه (ع) دختر پیامبر اکرم (ص)، چنین می‌گویند؟ در حالی که او، فرشته‌ای در میان انسان‌هاست. او، انیس نفس و آرامش دل‌هاست در دامن پیامبران، پرورش یافته و در دستان فرشتگان، این سو و آن […]
حضرت زهرا سلام الله علیها و فدک، هدیه‌ی پدر به دختر 1
راوندی از امام صادق (ع) روایت کرده، که آن حضرت فرمود: رسول خدا (ص) آمد و فرمود: دخترم! خدای متعال فدک را به پدرت بخشید و آن را ویژه‌ی من، گردانید. فدک، تنها به من اختصاص دارد وحقی، برای مسلمانان در آن نیست و در مورد آن، هر کاری می‌توانم انجام دهم و چون مهریّه‌ی […]
رنج‌ها و مصیبت‌های رحلت پیامبر اکرم (ص) برای حضرت زهرا سلام الله علیها 12
شیخ صدوق به سند خود از امام صادق (ع) نقل کرده که فرمود: گریه کنندگان ـ آن‌هائی که از همه بیشتر گریه کرده‌اند ـ پنج نفرند: آدم، یعقوب، یوسف، فاطمه (ع) دختر محمّد (ص) و علی بن الحسین (ع). امّا آدم (ع)، بر دوری بهشت، آن چنان گریست که بر گونه‌اش، جویی از اشک پدید […]
رنج‌ها و مصیبت‌های رحلت پیامبر اکرم (ص) برای حضرت زهرا سلام الله علیها 9
قاضی نعمان از امام صادق (ع) روایت کرده که: فاطمه (ع) پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) در بستر بیماری افتاد ضعیف و لاغر شد، گوشت تنش آب گشت و مانند یک شبح و خیال می‌نمود و از اندوه فراق پدر، پوستی بر استخوان شده بود. روی القاضی نعمان المصريّ: عن الصّادق (ع) أنّها لزمت […]