دسته: اندیشه وهابیت

نقد مبانی اجتهادی بن باز

عبدالعزیز بن باز از جمله مفتیان بزرگ وهابی است. از او فتاوایی صادر شده که بعضا افعال مسلمانان را به بدعت نسبت داده و در برخی موارد نیز حرام می داند و در برخی موارد دیگر نیز عملی را به کفر نسبت داده و انجام دهندة آن را کافر می داند. در این مقاله مبانی اجتهادی بن باز و دیدگاه های وی در برخی موارد مورد بررسی و نقد قرار خواهد گرفت.

فتاوی تفرقه انگیز وهابیان همسو با خشم امریکا و اسرائیل از تقریب بین مسلمانان

وحدت از مهمترین اصولی است که در بین مسلمانان توصیه شده است. و اینکه نباید هیچ مذهبی، مذهب دیگر اسلامی را به بهانه های واهی تکفیر کند. و اگر مذهبی را بخواهیم درست بشناسیم باید به متون آن مذهب مراجعه کرد نه به حرفهای عوام. متاسفانه وهابیان با افتادن به دامان استعمار، با مسموعات عوانانه خود به تکفیر مذاهب اسلامی خصوصا شیعیان میپردازند. در مقاله حاضر به این مبحث پرداخته میشود.

فتاوای البانی

از بزرگان علمای وهابی که نزد آنان متخصص در علم حدیث می باشد محمّد ناصر الدین البانی است، و وهابیان در مباحث حدیثی به او مراجعه کرده و آراء او را در مورد احادیث از حیث ضعف و صحت اخذ می کنند. در ادامه این نوشتار نمونه هایی از فتاوی البانی بیان خواهد شد.

ردّ فتاوای وهابیان

از شبهه ها و عقاید بی پایه و اساس وهابیان «ممنوعیتِ ساختن بنا بر روی قبور» است و از بزرگانی که این فتوای وهابیان را نقد و بررسی کرده و آن را با ارائه دلایل و برهان های محکم و آشکار نقض کرده، علامه شیخ محمدحسین کاشف الغطا(رحمه الله)است. در ادامه گوشه ای از زندگانی مرحوم کاشف الغطاء و پاسخ ایشان به این فتوای وهابیان مورد بررسی قرار می گیرد.

دیدگاه های فقهی بن باز

از مفتیان بزرگ وهابی عصر حاضر می توان به شیخ عبدالعزیز بن باز اشاره کرد. وی دز شهر ریاض در سال 1330ه.ق متولد شد و در اوایل تحصیل به خاطر مرضی نابینا شد. او در مسایل اعتقادی، حدیثی، فقهی، سیاسی و اجتماعی دارای نظریاتی است قابل تأمل. جا دارد شرح حال و برخی نظریات فقهی وی در این مقاله مرور و مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته خواهد شد.

نگاهی به عدالت در آرای اندیشمندان سلفی معاصر

مقوله عدالت در تاریخ اندیشه هموار سهم قابل توجهی از مباحث را به خود اختصاص داده است. در میان آرای مختلف فکری در جهان اسلام، و به ویژه در عصر حاضر، اندیشه اسلامی سلفی سنی، تلقی خاصی از عدالت داشته است. در این مقاله مبحث عدالت در آرای اندیشمندان سلفی معاصر بررسی خواهد شد.

نقد و بررسی شبهات جدید وهابیت بر غدیر

عنوان این پایان نامه ،نقد و بررسی جدید وهابیت بر غدیر است که شامل دو بخش می باشد که هر بخش شامل چهار فصل است. بخش اول،فصل نخست آن شامل تحقیق است و فصل دوم به واژه شناسی می پردازد ،فصل سوم ،اهمیت بحث از غدیر نزد شیعه را مورد بررسی قرار داده و فصل چهارم دیدگاه بزرکان اهل سنت پیرامون غدیر را نقد و بررسی کرده و علاوه بر اثبات صحت حدیث غدیر به بررسی معنایی کلمه ی مولی نیز می پردازد. فصل دوم نیز به فهم صحابه از حدیث غدیر اشاره نموده و علاوه بر بررسی دیدگاه صحابه درباره ی خلافت علی ابن ابی طالب(ع) به شبهات مطرح شده در این زمینه پاسخ می دهد. در فصل سوم جایگاه امام علی (ع) در یمن و موافقت ها و مخالفت ها با آن حضرت را بررسی نموده و بعد از پرداختن به علل موافقت ها و مخالفت ها،شبهات ذکر شده در این باره را پاسخ گفته و حضور امام علی (ع) در حجه الوداع نیز اثبات می گردد. در فصل چهارم نیز،بیعت امام علی (ع) و اجماع یا عدم اجماع یا عدم اجماع آن را مورد وارسی قرار داده و پس از نقل و نقد دیدگاه اهل سنت درباره ی خلافت و برتری ابوبکر،چهار شبهه ی مطرح شده در این زمینه را جواب داده،عدم اجماع بیعت امام علی را به اثبات می رساند. منابع استفاده شده در این رساله از کتب دست اول و مهم اهل سنت به شمار می آید.

نقد و بررسی دیدگاه دکتر قفاری درباره امامت، فصل اوّل، باب ثالث (اصول مذهب الشّیعه الامامیه الاثنا عشریه)

نوشتار حاضر، به بررسی بخشی از دیدگاه‌های ناصرالدین قفاری، یکی از عالمان اهل سنت با گرایش‌های وهابی‌گری می‌پردازد. و نقدهای وی در اعتقادات شیعه امامیه در زمینه امام و ویژگی‌های او و مبانی و اصول حاکم بر امامت را ارزیابی می‌کند. نویسنده در پنج فصل ابعاد مختلف امامت را از منظر شیعه امامیه اثبات کرده و شبهه‌های قفاری در این زمینه را پاسخ می‌گوید. فصل اول به کلیات تحقیق اختصاص دارد. در فصل دوم ابتدا تعریفی از امامت در لغت و اصطلاح ارائه شده، سپس نیاز و ضرورت وجود امام، صفات اصلی امام از منظر شیعه اثناعشری، مانند افضلیت، علم، عصمت امام همراه با ادله قرآنی، روایی و عقلی مبتنی برآن‌ها مطرح شده و اشکال‌های قفاری درمفهوم امامت و امام، منشأ پیدایی شیعه و افسانه عبدالله بن سبأ نقد گردیده است. پاسخ ایرادهای قفاری در زمینه مقام و موقعیت ویژه امام معصوم(ع) و نقد دیدگاه‌های وی در تقیه، از دیگر مندرجات این بخش محسوب می‌شود. در فصل سوم به تبیین حصر امامت در دوازده امام از منظر شیعه پرداخته شده و شبهه های قفاری مطرح و ادله انحصار امامت در علی(ع) و فرزندان معصوم آن حضرت به وسیله نص صریح و صحیح ذکر شده است. در فصل چهارم حکم منکر امامت و کفر وی از منظر اعتقادات شیعه و دیدگاه ائمه مذاهب چهارگانه اهل سنت مطرح و نقد می‌گردد. تکفیر صحابه از سوی شیعه و تصریح اهل سنت بر عدالت صحابه، اثبات ارتداد و عدم عدالت برخی صحابه، شروط عدالت آنان و نقد دیدگاه‌های قفاری، از دیگر مطالب همین فصل به شمار می‌آید. در فصل پنجم به بحث در این مسأله می‌پردازد که: تنها راه شناخت امام معصوم، نص صریح و صحیح است و با اجماع، انتخاب و شورا نمی‌توان امام را تعیین کرد. نویسنده در این موضوع نیز به اشکال‌های قفاری پاسخ می‌دهد.

نقد و بررسی اتهام غلو به شیعه از کتاب (علماء الشیعه یقولون)

می دانیم در جهان امروز اسلام؛امت اسلامی به صورت امت ها در آمده و هر امتی برای خود راه و رسمی دارد.با اینکه میان این گروه های برخاسته از یک اصل واحد،وحدت نظرهای بسیاری وجود دارد، اما متاسفانه دشمنان بیدار این امت واحد،بر روی نقاط اختلافی که بیشتر در حوزه مسائل کلامی نیز می باشد دست گذاشته ،با بزرگ نمایی و حتی تغییر ماهیت آنها،سعی در ایجاد شکاف های عمیق میان ایشان دارند.در راستای همین امر ،پایه ریزی مذهبی است جدای از اصل اسلام و با ظاهر مسلمانانی که داعیه داران آن بیشترین نقش و اثر را در ایجاد تفرقه در عالم اسلام داشته و دارند. مذهبی که اساس آن «تکفیر فرق اسلامی»،«ایجاد تفرقه میان مسلمانان»،«محو آثار رسالت و وحی» و «سازش با جباران و مستکبران» می باشد. مذهبی که از میان معارف بلند اسلام ،اندیشه های جامد و خشک «ابن تیمیه »،«ابن قیم» و «محمدبن عبدالوهاب» را انتخاب کرده و پیروی می کند و آگاهانه یا ناآکاهانه به تفرقه میان مسلمین دامن می زند و پیکان حمله را به سمت شیعه امامیه داشته و با بزرگ نمایی مسائل اختلافی و حتی وارد نمودن بعضی از اتهامات سعی در منحرف نشان دادن این مذهب حقه داشته ،کار را تا جایی پیش برده اند که شیعیان را رافضی و خارج از محدوده ی اسلام معرفی کرده اند. در این راه ،کتاب های بسیاری نوشته اند که علمای شیعه نیز برای دفاع از حریم شیعه و به جهت بیداری عالم اسلام،جوابیه هایی بیدارگر بر این کتاب ها نگاشته اند.جوابیه هایی که گاه مطالعه بعضی از آنها ،خواننده را به پذیرش مذهب امامیه تشویق و تهییج نموده است.

موضع اسلام در برابر تندروی، خشونت و تروریسم

موضوع تروریسم از موضوعات روز جهانی و مورد اهتمام مجامع علمی و اجتماعی رسانه هااست. ده ها همایش منطقه ای و بین المللی درباره آن سالانه برگزار می شود و متخصصان سیاسی و اجتماعی و علمای دینی از زوایای مختلف به آن می پردازند. این موضوع به معرکه ای فکری تبدیل شده که برخی در آن راهبرد تهاجم و هجوم را در پیش گرفته اند و برخی دیگر درصدد دفاع برآمده اند. در مقاله حاضر به بررسی مفهوم تروریسم و نیز موضع اسلام در مقابل این پدیده و همچنین به عوامل و انواع تروریسم پرداخته می شود.

منادی وحدت؟!

این مقاله به بررسی شخصیت محمد رشید رضا و انعکاس آراء و اندیشه های وی پرداخته است. برداشت اشتباهی که وی از تفسیر سلف و اسلام نخستین داشت باعث شد از هدف اصلی خود که وحدت و انسجام اسلامی بود دور شود از این رو معرفی وی به عنوان منادی وحدت و همگرایی و تقریب مذاهب اسلامی به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.

مفهوم شناسی « غلو » در آیات و روایات

در طول تاریخ اسلام ، تشیع، همانند رهبران پاک و معصوم خود، آماج ستم ها و دچار مظلومیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است. مراد از مظلومیت فرهنگی آن است که برای تخریب چهره ی تشیع، عقائدی جعلی و خرافی را بدان نسبت داده اند تا این مذهب را در چشم توده ی مردم سست و بی ارزش جلوه دهند. از آنجا که نتنیجه این ظلم فرهنگی ، معرفی کردن مذهب شیعه خرافی و باطل است، شناساندن چهره ی واقعی (غالیان) که در بسیاری از موارد نه به عنوان دشمنان دانا و نه دوستان ناآگاه ، قصد نابودی شیعه و کل اسلام را داشته اند ضروری به نظر می رسد. در راستای ضرورت یاد شده و جهت روشن شدن بیشتر مطلب ، این پژوهش با عنوان :«مفهوم شناسی در آیات و روایات» اهدافی چون: « عرضه ی مفهوم لغوی و اصطلاحی غلو»،«مفهوم غلو درآیات و روایات»،«تبیین آراء غالیان و نقد و بررسی و تحلیل آن عقائد» و ارائه مفهوم واقعی مودت اهل بیت(علیهم السلام) را دنبال می کند. جهت پاسخ گویی به اهداف مورد نظر ، مطالب در سه بخش گنجانده شده است که در بخش کلیات : به بررسی مفهوم لغوی و اصطلاحی (غلو)، ضرورت و اهداف تحقیق ، پیشینه، فرضیه و سوالات تحقیق و … پرداخته شده است. در بخش دوم : مفهوم غلو در آیات قرآن کریم(غلو به معنای عام) به مدد آیات نورانی این کتاب شریف و تفاسیر شیعه و سنی استخراج و ارائه گردیده است. در بخش سوم نیز «آراء و عقائد غالیان» و موضع اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) در مواجهه با این عقائد گردآوری گردیده است و در پایان به بررسی مفهوم واقعی مودت اهل بیت علیهم السلام با استناد به آیات و روایات پرداخته شده است. در این پایان نامه از سه دسته از منابع یاری گرفته شده است: دسته ای از منابع ،«تفاسیر و منابع روایی» می باشند که نقش بسیار مهمی در روشن کردن کلام الهی و موضع اهل بیت(علیهم السلام) ایفا می کنند. از میان تفاسیر شیعه از : تفسیر البرهان ، تفسیر المیزان، تفسیر نورالثقلین و مجمع البیان و … بهره گرفته شده است. همچنین جهت آشنایی با نظرات اهل سنت از تفاسیری چون، کشاف ، کبیر، ابن کثیر و … استفاده شده است. دسته دوم :«کتب ملل و نحل و رجالی» است از منابع ملل و نحل:«الملل و انحل شهرستانی»،«الفرق بین الفرق»،«فرق الشیعه» و … و از میان منابع رجالی:«اختیار معرفه الرجال» و «رجال کشی» و … مورد استفاده قرار گرفته است. دسته ی سوم : منابع مربوط به یهود و نصاری و شامل «تورات و انجیل» می باشد که در بخش دوم جهت تطبیق با آیات قرآن به کار گرفته شده است.علت استفاده از این منابع ، علاوه بر اصالت و قدمت آنها استخراج مطالب و پاسخگویی به افکار و شبهات موجود در بحث می باشد. در نهایت مطالب با استفاده از روش کتابخانه ای تهیه و در حد توان علمی پژوهشگر تنظیم و تحلیل شده است. قابل توجه است که تقسیم و نامگذاری غلو به عام (غلو در مورد انبیاء علیهم السلام، حضرت مریم سلام الله علیها، جن، ملائکه و یهود و نصاری که در آیات قرآن آمده ) و خاص ( غلو درباره ی اهل بیت علیهم السلام) به پیروی از منبع دیگری صورت نگرفته و صرفا به رای و اجتهاد پژوهشگر بر می گردد. البته قابل ذکر است که با استناد به مطالب منابع گوناگون ، دایره غلو بسیار وسیع است{آیات قرآن کریم} یعنی غلو شوندگان اعمی از موجودات زنده اشیاء {ستارگان ، ماه، خورشید و …} می باشند. پس لازم است توجه گردد که مراد از غلو در این پژوهش غلو مربوط به موجودات زنده است و تحقیق در مورد غلو اشیاء دیگر مجالی بیشتر است.