قم در عصر امام حسن عسکری 

در این هنگامه سخت، «قم» پاسدار مکتب امامت بود و جریانی از «نور»، سامرّا و قم را به هم متّصل ساخته بود.

تکاپوهای شیعیان سده سوم برای شناخت امام معصوم 

در انگاره های تشیع شناخت امام رسم بود و احتمالا شیعیان به همین خاطر برای زیارت ائمه به سامرا می آمدند.   شیعیان در عصر ائمه، برای شناخت امامان، اوصاف و ویژگی هایشان و جانشینان ایشان اهمیت زیادی قائل بودند، و این را بر اساس روایت متواتر «من مات لایعرف امام زمانه مات میتة جاهلیه»[1] یک […]

امام عسكرى علیه اسلام و تصوّف 

از جمله جريان‏هاى فاسدى كه امام عسكرى عليه ‏السلام به شدّت از آن بيزارى جسته و مردم را از گرويدن به آن بر حذر مى‏ داشت، گروه «صوفيه» است. اين فرقه از آغاز پيدايش توسّط «ابوالقاسم كوفى بهشميّه» توانست تحت پوشش اسلام، عدّه‏ اى از مسلمانانِ ساده‏ لوح را بفريبد.

گذری بر جعفر کذاب 

جعفر در تاريخ، به جعفر کذّاب معروف است. رواياتي هم از اهل بيت(ع) در نکوهش وي وارد شده است. ابن سيابة مي‏ گويد:

ماجرای عقیم بودن امام حسن عسکری علیه السلام

مسلمانان از سپیده دم طلوع خورشید اسلام تاکنون، حقانیت بشارت نبی اکرم(ص) به ظهور مردی از خاندان شریف خود در آخرالزمان به نام مهدی را باور داشته اند همو که پس از لبریز شدن جهان از ستم و بی عدالتی، عدل و قسط را بر پهنه این کره خاکی خواهد گسترد. بنابراین، چشم انتظاری و لحظه شماری برای ظهور مهدی خاندان عصمت و طهارت(ع) در طول قرنهای متمادی در میان آحاد امت اسلامی استمرار یافته و مسلمانان بر این عقیده پای فشرده اند و تنها افراد انگشت شماری از زمره تجدد مآبان و مدعیان دانش و تمدن بوده اند که از پیکره جامعه اسلامی جدا گشته و نسبت به این ایده مقدس و سازنده ره به ناکجاآباد سپرده و دچار انحراف گشته اند انحرافی که محصول تقلید منفعلانه و تاثیرپذیری ایشان از نوشته ها و اظهار نظرهای تهی از حقیقت و مغرضانه مستشرقان بوده است؛ نوشته هایی مانند: آثار فان فلوتن، دونالدسن و گلدزهیر و سایر شرق پژوهانی که با روش عدل ستیز و حق گریز مفتضح خویش در بررسی ایدئولوژی اسلامی، کوشیده اند تا باور مقدس انقلاب مهدی در آخر الزمان را انکار کنند.

امام عسکرى علیهم السلام و زندانهاى طاغوت 

هرچند حضور اجبارى امام حسن (ع) در محله «عسکر» شهر سامرا که شهرت عسکرى را برایش به ارمغان آورد، نوعى زندان شمرده مى شود؛ اما طاغوتیان به این مقدار بسنده نکردند و بارها حضرت را به زندانهاى مخوف افکندند. بى تردید این زندانها نتیجه رویارویى آن بزرگوار به چهار خلیفه عباسى (المستعین بالله، المعتز بالله، المهتدى بالله، المعتمد بالله) بود؛ مبارزاتى که نگاهى گذرا بدان سودمند مى  نماید

تاریخ شهادت امام حسن عسکری علیه السّلام

  سال بسی جای شگفتی است که در خصوص سال شهادت ابو محمد امام حسن عسکری (علیه السّلام)، تمامی منابع و مصادر شیعیان و سنیان هماهنگ هستند و همگی به اتفاق، شهادت ایشان را در سال 260 هجری دانسته‌اند. پس در این‌جا نیازی به ذکر نام این منابع نیست. برای آگاهی، به آدرس یاد شده […]

تاریخ ولادت امام عسکری علیه السّلام

 سال منابع کهن در خصوص تاریخ تولد امام عسکری (علیه السّلام) به ویژه سال آن، همانند تاریخ دیگر معصومان (علیه السّلام) ناهماهنگ نیستند. آن دسته از این منابع که بدان پرداخته‌اند از سال‌های 230، 231، 232، 233 هجری نام برده‌اند. این پژوهش سال تولد امام (علیه السّلام) را سال 232 هجری می‌داند و بدین روش […]

اصحاب امام و حفظ میراث فرهنگی شیعه‌

نگارش جوامع حدیثی در میان اصحاب ائمه علیهم السّلام بسیار طولانی است، به ویژه، پس از دوران امام صادق علیه السّلام، افراد زیادی در جامعه شیعه مصمم شدند تا روایات را جمع‌آوری کرده و آنها را برای شیعیان ساکن در کشورهای دور و نزدیک به منظور راهیابی به افکار و اندیشه‌های اهل بیت، بفرستند. با گذشت زمان بر شمار این مؤلفان افزوده شد و کتابهای بیشتر و مفصلتر تألیف شد.

امام علیه السلام و رابطه او با شیعیان‌

پراکندگی شیعیان را، در شصت سال پایانی دوران حضور تا آغاز غیبت صغرا، از شواهد و قرائن تاریخی که حتی در احادیث فقهی نیز فراوان به چشم می‌خورد به روشنی می‌توان یافت. در اینجا ابتدا پراکندگی شیعیان در دوران مذکور و سپس چگونگی رابطه امام با آنها را مورد بحث قرار می‌دهیم. این نوشتار برگرفته از کتاب حیات فکری و سیاسی ائمه نوشته رسول جعفریان از صفحه 546 تا 554 می باشد.

دورانهای بازداشت امام‌ علیه السلام

جلب امام هادی به همراه امام عسکری علیهما السّلام به سامرا به دستور متوکل عباسی، خود به معنای زندانی کردن این دو امام در آن شهر به منظور کنترل آنها و روابطشان با شیعیان بود. در مواردی در بازداشت این پدر و فرزند، سختگیری بیشتری اعمال می‌شد؛ به ویژه هنگام پیدایش جریانات خاصی که نوعی تهدید بر ضد حاکمیت بود، شخص امام با شماری از یاران نزدیکش به زندان می‌افتاد.