علل و نتايج صلح امام حسن علیه السلام
مرحله اى که امام حسن مجتبى (علیه السلام)در آن با معاوية بن ابوسفيان از در صلح و آشتى درآمد، يكى از دشوارترين، بغرنجترين، حساسترين و دردآورترين مراحل زندگى آن حضرت به شمار مى آمد، بلكه سراسر زندگى خاندان نبى اکرم(صلى الله عليه وآله) چنين بود. صلح امام حسن (علیه السلام)با توجه به موضع قهرمانانه اين […]
مواضع و دستاوردهاى امام حسن(عليه السلام) از بيعت تا صلح
١ . سخنان امام مجتبى(علیه السلام)در روز شهادت پدر به گفته بيشتر تاريخ نگاران: امام حسن (علیه السلام)فرداى آن شبى که پدر بزرگوارش به خاك سپرده شد، در جمع مردم به ايراد سخن پرداخت و فرمود: مردم! در چنين شبى قرآن نازل گرديد و عيسى بن مريم به آسمان برده شد و يوشع بن نون […]
عصر امام حسن مجتبى(عليه السلام)
حرکت خوارج با شوريدن بر اميرالمؤمنين (علیه السلام)و نافرمانى آن بزگوار هيچ گونه امتيازى بر ديگر نافرمانان آن حضرت نظير طلحه و زبير و معاويه و ديگران نداشت. اين گروه مانند معاويه و طلحه و زبير از هدفى ويژه برخوردار نبودند. مطالبى که تاريخ نگاران به خوارج نسبت داده و گفته اند: با اين که […]
نقش امام حسن(علیه السلام)در حكومت پدر
١. بيعت با اميرمؤمنان(عليه السلام) توده مسلمانان با اشتياق فراوان در انتظار بودند در صورتى که اوضاع، به کشته شدن و يا کناره گيرى عثمان بينجامد چه کسى جانشين وى خواهد شد و در اين راستا عدّه اى طمع رسيدن به قدرت داشتند و از آن ميان افرادى چون طلحه و زبير و عايشه، روند […]
امام حسن (علیه السلام)در دوران خلفا
در دوران ابوبكر و عمر با رحلت جانسوز پيامبر عظيم الشأن اسلام، عصر رسالت سپرى و دوران امامت، به پيشوايى على ابن ابى طالب (علیه السلام)که رسول اکرم (صلى الله عليه وآله)وى را براى پذيرش مسئوليت هاى انقلاب الهى مبارك و رهبرى الهى مسلمانان، تعيين کرده بود، آغازشد. اين مسئوليت ها را خداوند با مزيد […]
امام مجتبى (علیه السلام) زير سايه جدّ و پدر
در دوران رسول اکرم(صلى الله عليه وآله) امام حسن مجتبى (علیه السلام)در دوران حيات نبىّ اکرم (صلى الله عليه وآله) ديده به جهان گشود و مدت هفت سال و نيم از عمر شريف خود را در کنف حمايت آن بزرگوار سپرى نمود. آن سال هاى هرچند اندك براى ساختن نمونه کوچكى از شخصيت رسول خدا […]
رشد و بالندگى امام حسن علیه السلام
ولادت بنا به صحيح ترين گفته تاريخى، امام مجتبى (علیه السلام)در نيمه ماه رمضان سال سوم هجرى در شهر مدينه پا به عرصه وجود نهاد. پدر بزرگوارش على (علیه السلام)در ماه ذيحجه سال دوم هجرى با فاطمه زهرا(عليها السلام) ازدواج نمود و امام حسن مجتبى نخستين فرزند زهرا به شمار مى آيد.[1] چگونگى ولادت از […]
فضائل و جلوه هايى از شخصيت امام مجتبى عليه السلام
عبادت الف مفضّل از امام صادق(علیه السلام)از پدرش از جد بزرگوارش روايت کرده که فرمود: حسن بن على بن ابى طالب پرستشگرترين، زاهدترين و برترين فرد دوران خويش به شمار مى آمد، پياده و گاهى پاى برهنه به حج مى رفت، هرگاه از مردن و قبر و قيامت و رستخيز و عبور از پل صراط […]
نمايى از شخصيت امام حسن مجتبى عليه السلام
١. بيان جايگاه امام مجتبى (علیه السلام)در قرآن مسلمانان در بيان هيچ موضوعى مانند فضايل اهل بيت(علیه السلام)و مقام برجسته علمى و معنوى آنان و برخوردارى آن ها از مجموعه کمالاتى که خدا اراده فرموده بشريت بدان ها آراسته گردد، تا اين پايه همسو و هماهنگ نبوده اند. اين يكدلى و اتفاق نظر به بخشى […]
امام حسن مجتبى (علیه السلام)در يك نگاه
وى امام ابو محمد حسن بن على بن ابى طالب دومين پيشواى اهل بيت پس از نبى اکرم (صلى الله عليه وآله) و به اتفاق ناقلان حديث، سالار جوانان بهشتى و يكى از دو يادگارى است که دودمان رسول خدا (صلى الله عليه وآله) از سلاله آن هاست. اين امام والا تبار از جمله چهار […]
شهادت امام حسن علیه السّلام
از جنایات غیر قابل بخشایش معاویه، به شهادت رساندن امام حسن علیه السّلام ریحانه رسول اللّه صلّی اللّه علیه و آله است. از نظر تاریخی کوچکترین تردیدی در آن وجود ندارد. معاویه با ترتیب دادن توطئه‌ای که اساس کارش بر همان پایه بود، امام را به دست همسرش جعده دختر اشعث بن قیس لعنت شده، به شهادت رساند. زمانی که در سال 63 هجری در واقعه حره مدینه غارت شد، خانه این زن ملعونه نیز به تاراج رفت. اما به پاس خوش خدمتی او در به شهادت رساندن شویش، اموالش را به او بازگرداند.
متن صلحنامه
در مورد موادی که در صلحنامه، بین امام حسن علیه السّلام و معاویه به امضا رسید، در مدارک تاریخی اتفاق نظر کاملی وجود ندارد. در اینجا نه تنها شایعات منتشره در آن ایام، بلکه غرض‌ورزیهای مورخین و راویان نیز اثر فراوانی در آشفتگیهای مربوط به نقل مواد صلحنامه گذاشته است.
امام حسین علیه السّلام و صلح
شماری از مورخان و محدثان کوشیده‌اند تا دو شخصیت متفاوت از این دو برادر به دست دهند. تبلور این گرایش نادرست، درباره عقیده آنها درباره مسأله صلح، بدین گونه است که گویی امام حسین علیه السّلام به صلح اعتقادی نداشته و در این باره به برادر خود اعتراض کرده است. مبنای این سخن نیز این است که امام حسین علیه السّلام طرفدار مشی پدر بوده در حالی که امام حسن علیه السّلام راه جنگ را نمی‌پسندیده است.
معاویه و درخواست صلح
نکته‌ای که در روشن کردن موضع امام اهمیت دارد آن است که امام حسن علیه السّلام در خواست صلح را مطرح نکرده است. این معاویه بود که می‌خواست بدون دردسر عراق را تصرف کند و لذا اصرار داشت تا امام را راضی به کناره‌گیری از حکومت کند.در برابر این نظر، برخی از منابع، به تبع شایعاتی که در همان زمان نشر می‌شده- و کسانی از راویان اخبار، آنها را به عنوان خبر تاریخی گزارش کرده‌اند،- چنین وانمود کرده‌اند که امام خود صلح را مطرح کرده و طبعا به آن تمایل داشته است.