قرآن كريم دو چيز را ركن و اساس تحكيم بنيان خانواده مى داند، كه بى توجهى به آن، راه نفوذ شيطان را هموار مى سازد؛ كه آن دو، آرامش و محبت بين زن و شوهر است.
خداوند سبحان مى فرمايد: «وَ مِن آياتِهِ اَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ انفسكم اَزْواجاً لِتسكنوا اليها و جعل بينكم مودةً وَ رَحْمةً اِنَّ فى ذلكَ لآياتٍ لِقُوْمَ يَتَفكَّرُونَ»[1] يكى از آيات الهى آن است كه براى شما از جنس خودتان جفتى بيافريد كه در برِ او آرامش يافته و با هم انس گيريد و ميان شما رأفت و مهربانى برقرار فرمود در اين [زندگى مشترك] نشانه هايى است براى كسانى كه تفكر مى كنند».[2]
از اين رو، سفارش شده با دختر بسيار دوستار و مهربان، ازدواج كنيد.
رسول اكرم (صلی الله علیه وآله) مى فرمايد: «اِنَّ خَيْرَ نِسائِكُمْ اَلْوَلُود والْوَدُودُ اَلْعَفيفَةُ»؛[3] «بهترين زنان شما، زنان فرزند آور، بسيار دوستدار و پاكدامن هستند».
زن و شوهر اگر بخواهند زندگى موفق و پايدارى داشته باشند، بايستى رمز و رازهايى كه باعث سعادت و ايجاد محبت بوده، بدست آورده و آن را در زندگى به كار ببندند.
نبى اكرم (صلی الله علیه وآله) مى فرمايد: «جِهادُ الْمَرأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّل»؛[4] «جهاد زن، همسردارى نيكو است».
و نيز درباره مرد مى فرمايد: «اَلكادُّ عَلى عِيالِهِ كَالْمُجاهِدِ فى سَبيلِ اللّه »؛[5] «كسى كه براى آوردن روزى خانواده و فرزندان كار و تلاش كند، همانند مجاهد در راه خداست».
بنابراين زن و شوهر همانند دو مجاهدند؛ كه يكى بيشتر در خانه و ديگرى بيشتر در بيرون از خانه، هم پاى يكديگر كوشش كرده و بنيان ثبات خانواده و روابط دوستانه و صميمانه را شكل مى دهند و نزد خداوند از جايگاهى شايسته برخودار مى گردند.
آشنايى به امور همسردارى، خانه دارى و اصول تربيتى براى هر دخترى كه زندگى مشترك را شروع مى كند؛ لازم و بايسته است تا در پرتو آن بتواند امنيت و آرامش را در محيط خانه فراهم نمايد. امروزه لازم است دوره هاى آموزشى براى زوج هاى جوان حتى قبل از ازدواج برگزار گردد و يا حداقل از طريق مطالعه و دقت در تجربه ديگران بتوانند استحكام بنياد خانه و خانواده را تضمين كنند.
حسن خلق كه در آيات قرآنى از آن سخن به ميان آمده و حتى پيامبر با عنوان «إِنَّكَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِيمٍ»[6] مورد تمجيد و ستايش خداوند قرار گرفته، به معناى نرم خويى، نيك گفتار بودن و گشاده رويى با ديگران است.
بنابراين با توجه به كاربردها و مصاديقى كه قرآن براى حسن خلق بيان داشته مى توان گفت كه «حسن التبعل»؛ «و نيكوهمسردارى از سوى خانم ها» به معناى رفتارها و هنجارهاى نيك و حتى فراتر از آن است. هم چنان كه خوش رويى و تلاش و فداكارى مرد در رديف جهاد دانسته شده و چنين مردى را مجاهد در راه خدا برشمرده است.
پی نوشت ها
[1] – روم30، آيه 21.
[2] – در سوره اعراف آيه 189 نيز تعبير سكونت و آرامش آمده است.
[3] – وسائل الشيعه، ج 14، ص 41.
[4] – مستدرك الوسائل، ج 8، ص 9.
[5] – وسائل الشيعه، ج 12، ص 34.
[6] – قلم 68، آيه 4.