جایگاه تأویل در روایات تفسیری امام سجاد علیه السلام
بخش قابل‌توجهی از روايات تفسيرى را كه از امام سجاد علیه السلام برجای‌مانده، تأويل آيات و ارائه مصاديق آن‌ها تشكيل مى‌دهد. اين روايات نقش تعيين‌كننده‌اى در بازسازى عقايد جامعه پس از شهادت سيد الشهداء علیه السلام دارد. در اين گفتار، فزونىِ روايات تأويلى و تعيين مصاديق آيات، بر پايه مخاطب و فضاى صدور روايات تحليل شده است. نگارنده، نمونه‌هايى از موضوع‌هاى اين روايات را بدين‌سان برمى‌شمارد: بازسازى بنيان تفكّر ولایتمدار، ترسيم محورهاى تفكّر مهدوى، تعيين مصاديق آيات.
تجلی قرآن در سیره عملی امام سجاد (ع)
روایات بسیاری سخن از پرستش خدا، زهد و عبادت، محاسبه نفس، عفو گذشت، نرم‌خویی و مهربانی، احسان و نیکی، سخاوتمندی، دستگیری مستمندان، پرهیزکاری و شجاعت و … امام سجاد (ع) گفته‌اند و بر صفات و رفتارهای اخلاقی ایشان تأکید بسیار شده است. با دقت در آیات پایانی سوره فرقان که در آن خداوند صفا مؤمنان برگزیده «عباد الرحمن» را برشمرده، می‌بینیم که همه آن نشانه‌ها که برای بندگان کامل خداوند معین‌شده در وجود امام علی بن حسین (ع) آشکار است. ایشان با رفتار و گفتار خود در آن دوره تاریک چون چراغی روشن برای جویندگان انسانیت بود و سیره فراموش‌شده اجداد مطهرش را زنده می‌کرد. او مظهر تمام کمالات غیرمتناهی الهی و همه به‌حق «خلیفه‌الله» درروی زمین و در همه عوالم وجود بود. اینک گوشه‌ای از سیره عملی آن امام را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
تجربه تفسیری و امام سجاد (ع)
یکی از اقسام مهم تجربه دینی، تجربه «تفسیری» است. این مقاله با روشی توصیفی – تحلیلی، این قسم از تجارب دینی را با تأمل بر نیایش‌های امام سجاد (ع)، بررسی و محورهای اساسی بینش آن امام بزرگوار درباره این قسم از تجارب را تحلیل و تبیین می‌کند. ابتدا تجربه تفسیری را تبیین مفهومی کرده، سپس ارتباط آن را با تبیین دینی بازگفته‌ایم. و آنگاه با تقسیم تبیین، به عقلانی و غیرعقلانی، عقلانیت تفسیرهای دینی را خواهیم گفت. در این مقاله تأثیر و تأثر دوجانبه تجربه تفسیری و احوال و عواطف آدمی، ارتباط تجربه تفسیری با برخی از آموزه‌های اصلی اسلام، ازجمله توحید افعالی و اسمای الهی از منظر امام سجاد (ع)، موردبررسی قرارگرفته است و برای تأیید، نمونه‌های متعددی از فرازهای مناجات‌های گوناگون امام سجاد (ع) نقل‌شده است.
نقش امام سجاد علیه السلام در رهبری شیعه
بدیهی است که شیعیان و محبین اهل بیت عصمت و طهارت باید نسبت به اوضاع و شرایط زندگی امامان معصوم اطلاعات لازم را کسب کنند و علت برخی اختلافات مانند صلح، قیام، پذیرش ولایتعهدی و زندان رفتن را بداند. کتاب نقش امام سجاد(ع) در رهبری شیعه، محسن رنجبر در سه چهارچوب کلی تنظیم شده که در بخش اول در دو فصل به سیره و روش کلی امامان معصوم و ویژگی‌های فردی، اخلاقی و علمی امام سجاد(ع) پرداخته است.
دودمان امام حسین علیه السلام در زیارت ناحیه‌ی مقدّسه
سیّد بن طاووس گفته است: با سند خودمان از جدّمان شیخ طوسی روایت است که گفت: محمّد بن احمد بن عیاش، از ابو منصور بن عبد المنعم بغدادی روایت کرده که این زیارت در سال 252 هجری[1] هنگام وفات پدرم از ناحیه‌ی امام زمان (ع) به دست شیخ محمّد بن غالب اصفهانی صادر شد. (محمّد […]