بازخوانی زمانه امام هادی علیه السلام

حضرت امام علی‌النقی الهادی(ع) پیشوای دهم شیعیان، فرزند امام جواد(ع) در پانزدهم ذی‌الحجه سال 212 هجری قمری در اطراف شهر مدینه و در محله‌ای به نام صریا دیده به جهان گشود. بنا بر نوشته مناقب ابن شهر آشوب، نام وی علی و کنیه‌اش ابوالحسن بود. القاب مشهور امام براساس آنچه طبرسی در کتاب اعلام الوری آورده است عبارتند از: نقی، هادی و ابوالحسن ثالث.

مروري بر زندگي امامي که در کودکي به امامت رسيد

 سامرا، سال 254 هجري قمري. زهر، سرار بدن امام هادي(ع) را فرا گرفته و حضرت در بستر بيماري آخرين زمزمه هاي قدسي را با معبود خودش نجوا مي کرد. غم و اندوهي گران بر قلوب مؤمنان سنگيني مي کرد و چشم ها در فراق آن محبوب اشک مي ريخت. امام هادي(ع) پس از 42 سال زندگي سراسر رحمت و برکت و 34 سال امامت و هدايت امت اسلام، توسط حاکمان ستمگر عباسي به شهادت رسيد و در همان شهر به خاک سپرده شد. نگاهي مي اندازيم به زندگي سراسر نور اين امام همام. به اميد نزديک شدن سبک زندگي خودمان به اين قهرمان وادي بندگي.

نگرش علم الحدیثی امام هادی(علیه السلام) 

بررسی سخنان معصومین (علیهم‌السّلام)، به موارد زیادی برخورد می‌کنیم که مستقیم یا غیر مستقیم به قواعد علم‌ الحدیث مربوط می‌شود. در سخنان امام ‌هادی (علیه‌السّلام) نیز چنین مواردی اگر چه بسیار اندک یافت می‌شود. نکاتی از قبیل شرایط راوی‌، ملاک‌های شناخت ثقات، ملاک‌های نقد حدیث، عرضه روایات و جرح و تعدیل راویان و…

بررسی قیامها و شورشهای دوران امام هادی علیه السلام

دوران امامت امام هادی(ع) با برخوردهای اعتقادی، مناقشه‌های علمی، تبعيضهای قومی، فشارهای اقتصادی و سياسی، و هرج و مرج گرايی دولتمردان عباسی مصادف بود، كه قلمرو حكومت آنان را به صحنه درگيريهای مختلف گروه‌ ها، احزاب و جنبشها مبدل ساخت. اين جنبشها را از حيث انگيزه دينی يا غير دينی به دو دسته «آشوب» و […]

کتابشناسی امام هادی علیه السلام

درباره امام هادی(ع)، کتاب‌های مختلفی نوشته شده است که در این مجال مروری کوتاه بر برخی از این کتاب‌ها در زبان فارسی و عربی خواهیم داشت.

معرفی کتاب فرهنگ جامع سخنان امام هادی علیه السلام

«فرهنگ جامع سخنان امام هادی(ع)» عنوان کتاب گرانسنگی است که پژوهشکده باقرالعلوم(ع)، با تحقیق و تلاش جمعی از محققان سخت کوش از جمله آقایان محمود شریفی، سید حسین سجادی تبار و مرحوم علی غلامی و با ترجمه آقای علی مؤیدی در 560 صفحه به وسیله انتشارات نشر معروف به چاپ رسیده است. این اثر ارزشمند، ترجمه کتاب «موسوعة کلمات الامام الهادی(ع)» است که هر دو متن عربی و فارسی در مجلد آمده است. فرهنگ جامع سخنان امام هادی(ع) در چهار فصل کلی: عقاید، احکام، اخلاق، ادعیه تنظیم و تدوین یافته و هر فصل دارای موضوعات و مباحث فرعی است.

تاریخ شهادت امام هادی علیه السّلام

سال درباره سال شهادت امام هادی (علیه السّلام) منابع کهن تاریخی و حدیثی شیعیان[1] و سنیان[2] متوازن‌اند. هر چند برخی از این منابع بدان نپرداخته‌اند، ولی آن دسته که بدان پرداخته‌اند همگی – جز در دو مورد که خواهد آمد – شهادت آن حضرت را به سال 254 هجری دانسته‌اند. این اتفاق منابع کهن بسی […]

تاریخ ولادت امام هادی علیه السّلام

سال منابع کهن درباره تاریخ ولادت امام هادی (علیه السّلام)، متوازن نیستند و این در حالی است که آن گرامی از یک سو در دورانی به عرصه اجتماعی گام نهاد که کمتر از ده سال از عمرش می‌گذشت و پس از شهادت امام جواد (علیه السّلام)، به لحاظ برخورداری از جایگاه دانش و فضایل امامت، […]

امام هادی علیه السلام و شیعیان غالی‌

مشکلات درونی شیعه کمتر از مشکلاتی نبود که از خارج و به وسیله دشمنان بر آنان وارد می‌شد. به ویژه که مشکلات درونی در افزایش مشکلات خارجی تأثیر مستقیم داشت. به همین جهت، امامان شیعه علیهم السّلام به هر شکلی بود سعی داشتند تا دامن تشیع را از لوث غلوّ پاک کرده و غلات را از خود طرد نمایند و بدین وسیله راهی برای حل مشکلات درونی خود پیدا کنند.

امام هادی علیه السّلام و فرهنگ دعا و زیارت‌

در کارنامه امام هادی علیه السّلام نیز دعا و زیارت از نظر تربیت شیعیان و آشنا ساختن آنها با معارف شیعی، نقش عمده‌ای ایفا کرده است. این دعاها به جز راز و نیاز با خدا، به صورتهای مختلف، به پاره‌ای از مسائل سیاسی- اجتماعی نیز اشاراتی دارد؛ اشاراتی که در حیات سیاسی شیعه بسیار مؤثر بوده و به طور منظم، مفاهیم خاصی را به جامعه تشیع القا می‌کرده است

اصالت قرآن در مکتب امام هادی علیه السّلام‌

از انحرافاتی که غلات شیعه پدید آورده و سبب حمله دیگر فرق اسلامی به آنها شدند، مشکل تحریف قرآن بود؛ مسأله‌ای که اهل سنت نیز به علت اشتمال کتابهایشان به پاره‌ای از روایات نادرست حاوی تحریف، گرفتار آن هستند. در عین حال اکثریت مسلمانان اعم از اهل سنت و شیعه امامی، بجز پاره‌ای از غلات، به شدت با این اعتقاد نادرست برخورد کرده‌اند. با این حال، چنانکه از ایضاح ابن شاذان و انتصار خیاط معتزلی برمی‌آید، در قرن سوم هجری، اتّهام اعتقاد به تحریف قرآن به شیعه بر سر زبانها بوده است.

وکلای امام هادی علیه السّلام و اختیارات آنان‌

دوران آخرین امامان شیعه علیهم السّلام همراه با اختناق شدید از سوی خلفای عباسی بود. در عین حال در همین دوران، شیعه در سر تا سر بلاد اسلامی گسترده شده بود. رشد کمّی شیعه در این دوران، از فعالیتهای ضد شیعی که از این دوره بر جای مانده و همچنین از اقدامات سیاسی و نظامی حکام به منظور جلوگیری از گسترش روزافزون تشیع به خوبی روشن است.ولی به منظور ارتباط امام علیه السلام با شیعیان مساله وکالت بیشترین نقش را ایفا میکرد که این سیستم ضامن پیدایش و دوام و استحکام این ارتباط بود.

برخوردهای متوکل با امام علیه السّلام‌

امام هادی علیه السّلام در مدت اقامت اجباری‌اش در سامرّاء، به ظاهر زندگی آرامی داشت، و متوکل می‌خواست ضمن نظارتهای کلّی و تحت کنترل گرفتن، وی را در نقش یکی از درباریان در آورده و از أبّهت و عظمت آن بزرگوار در چشم مردم بکاهد.اما چه شد !!!!؟؟؟

سیاست متوکل در برابر امام هادی علیه السّلام‌

پیش از آن که متوکل سر کار آید، سیاست خلفا همان سیاست مأمون بود. این سیاست، از معتزله در برابر اهل حدیث، که سنیان افراطی بودند، دفاع می‌کرد و این مسأله، فضای سیاسی مساعدی برای علویان به وجود آورده بود. با آمدن متوکل، تنگ‌نظریها از نو آغاز شد و با حمایت از اهل حدیث و بر انگیختن آنها بر ضدّ معتزله و شیعه، سرکوبی جریانات مزبور با شدّت هر چه بیشتر دنبال شد.