بستر تاريخي عزاداري امام حسين(ع) در اهل سنت
يكي از آثار قيام امام حسين (ع) در گذر تاريخ، پديد آمدن قيامهاي علوي از اواخر دورة اموي و پس از آن, در دورة عباسي است. اين قيامها، ادامة طبيعي نهضت خونين كربلا است. علويان در امتداد كربلا، حركت‌هاي انقلابي خود را ادامه دادند و بر اين اصل پا فشردند كه امامت و خلافت حقّ طبيعي آنان است.
مجالس عزادارى هدفمند
در متن ذیل سه ویژگی مهمی که مجالس عزاداری اهل بیت باید داشته باشند را اجمالا مطرح می نماییم.
کتاب شناسی
درباره تاريخ عاشورا و بويژه عزادارى و مقتل كتاب هاى بسيارى در طول تاريخ نگاشته شده است كه اين خود نشان از اهتمام عالمان و محققان شيعى بدين مسأله است. در زیر به طور اجمالی به بررسی این موضوع می پردازیم.
جايگاه مرثيه
بر پايه روايات، مرثيه سرايى براى سالار شهيدان و يارانش، و عزادارى براى آنان و گريه بر مصايبى كه بر ايشان گذشت، خصوصاً در دهه اول محرم و بالاخص در روز عاشورا مورد تأكيد خاندان رسالت است. در متن ذیل به جایگاه مرثیه سرایی در سخن و شیوه بزرگان دین می پردازیم.
آسيب شناسى مرثيه سرايى و عزادارى
در عصر حاضر، آشنايى با آفاتى كه هدف و فلسفه عزادارى سالار شهيدان را تهديد مى كنند، مهم ترين و اساسى ترين گام در راه تحقق اهداف ارزشمند اين دستورالعمل سازنده اهل بيت عصمت و طهارت است و از اين رو اين مسأله با شرح و بسط بيشترى ارائه مى شود.
دليل قيام نكردن امام حسين عليه السلام عليه معاويه
با توجه به اعتقادامام حسين عليه السلام به عدم کفايت معاوية بن ابو سفيان برای بدست گرفتن زمام امور و خليفه مسلمين قرار گرفتن ، چرا سيد الشهدا عليه السلام عليه او دست به قيام نزد؟؟؟
بر مبنای چه سياستی امام حسين عليه السلام با معاويه همان مسير صلح برادرش امام حسن عليه السلام را در پيش گرفت؟؟
ديدگاه امام حسين عليه السلام درباره صلح برادرش با معاويه
امامان اهل بيت يك وظيفه كلى دارند كه على رغم تفاوت شرايط سياسى و اجتماعى كه در آن به سر مى برند، در تلاش براى تحقق آن مشتركند، مانند مسؤوليت نگهدارى امّت اسلامى و حفظشان در برابر پيرايه هاى غير اسلامى كه با آن آميخته مى شود؛ تبيين احكام شرعى و حقايق قرآنى، نجات بخشيدن دولت اسلامى از انواع تهديدهاى كفر؛ آشناساختن امّت نسبت به فضايل اهل بيت عليهم السلام و شايستگى آنان به امر حكومت، تا آن جا كه فرصت اجازه مى داد و زمينه فراهم بود، و ديگر مصاديق وظايف عمومى و مشترك.هر كدام از آن بزرگواران يك وظيفه ويژه كه شرايط سياسى و اجتماعى اسلام، امام و امّت در آن مى زيستند تعيين مى كرد. گاه برخى از اين وظايف ويژه به سبب تشابه ميان زمينه ها، با هم مشابهت داشتند. مثل شرايطى كه امام باقر و امام صادق يا امام هادى و امام عسكرى عليهم السلام در آن مى زيستند. گاه نيز اين وظايف به دلايل تفاوت زمينه ها با يكديگر متفاوت بودند، مانند صلح امام حسن با معاويه و انقلابى كه امام حسين عليه السلام عليه يزيد بن معاويه برپا كرد.
غائله دفن امام حسن علیه السلام
چرا امام مجتبی عليه السلام را در کنار قبر رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم دفن نکردند؟؟با آنکه وصيت آن حضرت بر اين امر بود!!
چه کسانی اين واقعه را رقم زدند؟؟
چه کسانی از اين اتفاق منفعت می بردند؟
منزلت امام حسين عليه السلام ميان امّت
يکی از موارد مهم و تاثير گذار در گستردگی تبليغی و پيام شهادت سيد الشهدا عليه السلام در جهان اسلام،جايگاه و منزلت ايشان ميان امت بودو يکی از ابعاد مهم در منزلت امام حسين عليه السلام بين امت مسلمان اين بود که ميدانستند او سيد الشهداست و علم مردم به اين مطلب اثر تبليغی بود که از زمان رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و توسط شخص ايشان دامنه آن آغاز و رو به گسترش نهاده شد.
بررسى افق هاى پيروزى حسينى
به طور کلی می توان گفت در مقطع زمانی که حزب اموی بر سر کار بودند و حاکمييت سياسی جامع را در ظاهر بر عهده داشتند، عوام فريبی معاويه آنچنان دقيق و هدفمند انجام پذيرفت که ديدگاه مردم نسبت به حزب حاکم دارای رويکردی جديد گشت ، يعنی طبق اين هدف راهبردی و استراتژيک معاويه اسلام و امويت با هم يکی پنداشته گرديد و قيام امام حسين عليه السلام موجب جدايی اين دو و مقدمه ی انقلاب فکری واجتماعی مردم گشت ، و اين قيام برد اثر گذاری اش تا مقطع ظهور امتداد يافت و موجب شکل گيری ابدی جبهه حق در مقابل جبهه باطل بر پايه اين قيام گرديد.
موضع گيرى معاويه نسبت به امام حسين عليه السلام
علت اصلی سازش معاويه با امام حسين عليه السلام و از سر راه بر نداشتن او را می توان در چند موضع مورد بررسی قرار داد که مهم ترين اين مواضع آن است که معاويه جايگاه و قداست اين خون و اثر گذاری آن را در تزلزل پايه های حکومت اش می دانست و لذا در مکتوبات تاريخی به جای مانده از آن زمان مشاهده می شود تا زمانی که اما حسين عليه السلام کاری عملی عليه حکومت معاويه انجام نداده است جبهه گيری مستقيم بين حکومت وايشان وجود نخواهد داشت.و اين رويه در حالی اعمال می شد که حضرت ابا عبد الله ديدگاه خويش در قبال حکومت طاغوتی بنی اميه را صراحتا بيان می فرمود و ممانعتی از سوی معاويه در خصوص مخالفت گفتاری حضرت اعمال نمی شد، مگر ارسال چند نامه و عوام فريبی در سطح اجتماع.