پرسش از امکان معرفت تاریخی و عینیت تاریخ یکی از دغدغههای مهم فیلسوفان انتقادی تاریخ در گذشته و امروز بوده است. این پرسش که ارتباط مستقیم با مقوله علمیت تاریخ دارد خواستار آن است که تاریخ باید فارغ از هرگونه نگاه شخصی و ارزشی عرضه گردد و در این صورت است که میتواند در جایگاه علمی قرار گیرد. بنابراین اهمیت این موضوع با بررسی آثار تاریخی مورخان مسلمان به جهت واکاوی مفهوم عینیت تاریخ و امکان معرفت تاریخی مورد اهتمام نویسنده قرار گرفت. مفاهیمی چون امکان معرفت تاریخی و عینیت تاریخ و مباحثی چون دخالت ارزشها و گزینش در تاریخ، چارچوب این تحقیق را تشکیل میدهند. نویسنده در این مقاله بر آن است تا به بررسی دیدگاه تقیالدین مقریزی (م. ۸۴۵) در قالب مفاهیم گفته شده بپردازد. در پژوهش انجام شده مشخص گردید مقریزی حصول شناخت تاریخی را امکانپذیر میداند و راه وصول آنرا محدود به ابزارهای مادی و حسی نمیداند. از طرف دیگر از دادههای مقریزی چنین بر میآید که عینیت فارغ از ارزش گذاری محال است اما نه به بهای تأثیر ارزشها برای تحریف یا همسو سازی تاریخ با پیش فرضهای مقبول مورخ.
معرفت تاریخی و عینیت تاریخ از نظرگاه مقریزی
مقاله ای از زهرا روح اللهی امیری و صادق آئینه وند
پاسخ دهید