دشواریهاى شرایط اجتماعى ـ فرهنگى ـ سیاسى پیرامون امامان معصوم: محدودیّتهاى زیادى براى آن بزرگواران پدید آورد. از سویى، پیام حقّ امامت آن حجّتهاى خدا به گوش برخى از افرادِ حقپذیر میرسید و آنان در برابر این پیام، تسلیم مىشدند و از سوى دیگر، این محدودیّتها روز به روز افزایش مىیافت. حال مىتوان دشوارى وضعیّت را بدین صورت ترسیم کرد: وقتى براى یک فرد شیعه که در همان شهر محلّ اقامت امام۷ زندگى مىکند و نشانىِ خانه حضرتش را میداند، ارتباط مستقیم با آن امام همام مقدور نباشد، چگونه براى فردى دیگر در دورترین نقاط، این ارتباط مقدور باشد؟ (ص ۴۷ ـ )۵۵ این عامل، یکى از مهمترین عواملى است که سبب شد تا امامان معصوم:، در موارد زیادى ارتباط خود با شیعیان را از طریق افرادى به سامان آورند که به آنها عناوین مختلف اطلاق مىشد؛ از جمله: باب، وکیل، سفیر، نایب، قیّم. (ص ۳۵ ـ )۴۵ البتّه بیشترین شهرت را در این میان، کلمه «وکیل» دارد. بدین رو، در تحقیقات تاریخى متأخّر، مجموعه مطالب در مورد وکلاى امامان معصوم :را تحت عنوان «سازمان وکالت» آوردهاند؛ گر چه مطالب مربوط به این افراد واسطه، در آثار متقدّم شیعى آمده است؛ از جمله: چهار کتاب اصلى علم رجال (رجال کشّى، رجال نجاشى، فهرست و رجال، هر دو از شیخ طوسى)، کافى (اصول و فروع)،
کمالالدین صدوق، کتاب الغیبه شیخ طوسى؛ که منابع اصلى نویسنده در تألیف کتاب «سازمان وکالت» بودهاند. (ص ۲۴ـ )۳۳ به جز این منابع، در کتابهاى دیگر قرن چهارم تا ششم، مطالبى در این مورد آمده است که نام و توصیف آن منابع در کتاب آمده است. (ص ۳۳ ـ )۳۵
سازمان وکالت و نقش آن در عصر ائمّه
مقاله ای از محمد حسین شهری : جستار هایی در قرآن و احادیث
پاسخ دهید