سؤال: پسری نه ساله دارم. از چه سنّی باید او را به نماز خواندن امر کنم؟
جواب:
اگر منظور ایشان امر کردن با حالت تحکّم باشد، ما به والدین توصیه نمیکنیم دربارهی خواندن نماز به فرزندانشان امر کنند. امّا به نظر میرسد منظورشان این است که آیا بعد از سن نُه سالگی میتوانیم فرزندان خود را به نماز خواندن واداریم؟ در جواب میگوییم بله؛ زیرا نماز برای نوجوانان و جوانان یک نوع پالایش روح است.
شاید سؤال شود که مگر بچّهی نُه ساله نیاز به پالایش روح دارد؟ در جواب باید گفت که بچّهها از حدود شش سالگی ممیّز میشوند؛ یعنی خوب و بد را متوجّه میشوند و اعمال بد روی آنها تأثیر میگذارد؛ لذا والدین باید زمینه ای را فراهم کنندکه فرزندانشان هر روز در جوی آبی خود را شستشو دهند و بهترین جوی آب، نماز است.
إِنَّ الصَّلاهَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ
نکتهی دوّم این است که نماز، نوجوانان را از ارتکاب به گناه باز میدارد؛ زیرا «إِنَّ الصَّلاهَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ»[۱]. متأسّفانه امروزه وقتی پسرها به سن تکلیف میرسند، آلودگی های زیادی آنها را احاطه کرده است؛ لذا در برابر نماز خواندن از خود مقاومت نشان میدهند؛ به عنوان مثال بهانه میگیرند و میگویند: چرا باید نماز بخوانم؟ دوست ندارم نماز بخوانم! کودکان باید وقتی به سنّ تمییز میرسند، نماز بخوانند که آلودگی گناه در آنها تاثیر نداشته باشد.
توصیه ای به والدین
توصیهی من به والدینی که فرزند باهوش دارند این است که سریع تر زمینهی نماز خواندش را فراهم کنند؛ درست است که از لحاظ شرع مقدّس تکلیفی برای او نیست، ولی درک بچّهی باهوش بالاتر است؛ لذا همانطور که خوبیها را متوجّه میشود بدیها را هم متوجّه میشود. پدر و مادر باید فرزندشان را در یک فضای پاک و نورانی قرار بدهند که اگر آلودگیهایی به او رسید، با همان جوی آب پاک شود.
راه های ایجاد علاقهی بچّه ها به نماز
امّا چگونه باید بچّه ها را به نماز علاقه مند کرد؟! چند راه کار در این باره وجود دارد که آنها را بیان میکنم:
- دوستان خوبی برای بچّهها انتخاب شود.
- در این سنین داستانها خیلی میتواند در بچّهها اثر بگذارد؛ لذا پدر و مادر برای فرزنداشان از داستانهایی استفاده کنند که مرتبط با نماز باشد.
- والدین باید بستر و زمینهی نماز خواندن را برای بچّه ها فراهم کنند؛ مثلاً یک موقع در خانه نماز جماعت برگزار کنند یا فرزند خود را به نماز خواندن ترغیب کنند؛ با این کار بستر و محیط فراهم میشود که بچّه ها نسبت به نماز تشویق شوند.
- گاهی اوقات باید به بچّهها در برابر نماز خواندن پاداش داد. پاداش نماز میتواند یک لبخند یا جملات زیبا باشد.
- کودک را باید در معرض آموزشهای خوب قرار دهیم. امروزه نرم افزارهای خوبی در حوزهی آموزش نماز در بازار وجود دارد؛ مثلاً مجموعهی تبیان یک CD آموزشی دربارهی نماز دارد که به صورت چند رسانهای نماز را به صورت کامل به بچّه ها یاد میدهد.
[۱]– سورهی عنکبوت، آیه ۴۵٫ مانا نماز است که (اهل نماز را) از هر کار زشت و منکر باز مىدارد
پاسخ دهید