«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ»

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ * رَبِّ اشْرَحْ لی‏ صَدْری * وَ یَسِّرْ لی‏ أَمْریَ * وَ احْللْ عُقْدَهً مِنْ لِسانی‏ * یَفْقَهُوا قَوْلی[۱]‏».

«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمینَ وَ الصّلَاهُ عَلَی خَاتَمِ الْمُرْسَلِینَ طَبِیبِنا حَبیِبنَا شَفِیعِ ذُنوبِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْمَعْصُومِینَ سِیَّمَا الْحُجَّهُ بَقِیَّهِ اللهِ فِی الْعَالَمِینَ عَجَّلَ اللهُ فَرَجَهُ وَ رَزَقَنَا اللهُ صُحبَتَهُ وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ».

خطبه اوّل

«أُوصِیکُمْ عِبَادَ اللَّهِ وَ نَفسِی بِتَقْوَى اللَّهِ[۲]». شما برادران عزیز، خواهران بزرگوار، اُمّت به‌ پا‌ خواسته و شهید داده‌ و مؤمن و بابصیرت و نَفس ضعیف خودم را به تقوای الهی توصیه می‌کنم. تقوا نتیجه‌ی ایمان است؛ تقوا ظرف قبول ولایت است؛ تقوا هم توشه برای زندگی اَبد است و هم لباس است. انسانِ باتقوا هم آبرو دارد و هم تَمکُّن زندگی اُخروی نصیبش می‌شود.

عُذرخواهی به مُناسبت اتّفاقات پیش آمده‌ی اَخیر

قبل از آغاز سخن، یک اعتذار دارم، یک سپاس دارم و یک دعا دارم. از این‌که در این چند روز اخیر شبکه‌های مَجازی، قتلگاه جوان‌ها، مَسلخ آبروها این طلبه و سربازِ ناچیز امام زمان (ارواحنا فداه)، رهبری و مردم را بَهانه قرار دادند و در اثر یک غفلت باعث شدم این‌قَدر مردم عزیز ما دلشان شکست و گاهی کم هم نبودند و ما را که می‌دیدند، گریه می‌کردند؛ از این‌که ما باعث شدیم با یک غفلت و بی‌توجّهی این همه به شما هَجمه وارد شد، عُذرخواهی می‌کنم. از همه‌ی خانواده‌ی بزرگ مردم ایران و پدر این خانواده، نایب امام زمان (ارواحنا فداه)، مرجع عالیقدر، رهبر نورانی‌مان حضرت آیت الله العُظمی امام خامنه‌ای (اطال الله عُمره الشریف) عُذر می‌خواهم. و از همه‌ی برادران خوبم، دانشجویانی که سالیانِ سال با ما مأنوس بودند، فرهیختگان، مسئولینِ فداکار، جهادگَر و طلبه‌پَروری که نَوازش‌شان هیچ فرقی نکرد و شما مُستمعین این دو دهه‌ی خُطبه‌های این ناچیز که خیلی بدهکارتان هستم و با تمام وجود عُذرخواهی دارم. اما تشکر از این‌که این فضای تُند برخواسته‌ی از بیرون که همه‌ی دشمنان هم‌صف شدند، این‌ها من را نمی‌زدند، بلکه شما را می‌زدند؛ ولی این هَجمه‌ی عظیم در اراده‌ی شما، در بَصیرت شما، در وفای شما هیچ اَثری نگذاشت. لذا با همه‌ی وجودم بدهکارتان هستم و تشکر می‌کنم. اما دعا برای افرادی که از یک طلبه‌ای که هیچِ هیچ است، هیچ‌وقت ادّعایی نداشته است جُز افتخار نوکریِ امام اُمّت، به دفاع و حمایت برخاستند و دشنام هم خوردند.

خدایا! به آبروی محمّد و آل محمّد (سلام الله علیهم اجمعین) این‌هایی که برای آبروی یک طلبه به میدان آمدند و از آبرویشان مایه گذاشتند، آبروی دنیا و آخرت‌شان را مَحفوظ بفرما.

خدایا! این ملّت سرافراز بابصیرتِ باوفا را دشمن‌شاد نگردان.

رهاوردهای ماه مبارک رمضان

اما در خطبه‌ی اوّل معمولاً ما بر سر سُفره‌ی سوره‌ی مبارکه‌ی حَمد بودیم. چه سوره‌ای است! چه گَنجی است! چه چشمه‌ای است! چه اَبر باران‌زایی است! چه سُفره‌ی پُر نعمت الهی است! ولی در این جلسه راجع به رهاورد ماه مبارک رمضان چند جمله‌ای ان‌شاءالله خداوند متعال بپَسندد و به زبان‌مان بیاورد، عرضی تقدیم شما می‌کنم. ماه مبارک رمضان، ماه محبّت است؛ واقعاً ماه محبّت است. اگر در بهشت هم محبّت نباشد، بهشت نیست. بهشت به قُصور و حور و غِلمان و اَنهار آن نیست. بهشت آن جاذبه است؛ بهشت آن زیباییِ دل‌هاست و خداوند متعال ماه رمضان را سُفره‌ی محبّت خودش برای بندگانش قرار داد. لذا اسم آن را ماه رمضان گذاشت که هم دل‌ها با بارش باران رحمت پاک می‌شود و هم گناهان می‌سوزد. فاصله‌ی بین عَبد و مولا برطرف می‌شود. و عَبد با مولای خودش اُنس پیدا می‌کند، شب‌زنده‌داری دارد، سَحرخیزی دارد، مُناجات دارد، سُفره‌ی دل باز می‌کند و با سُفره‌هایی که خُلفای الهی پَهن کردند مانند «دعای ابوحمزه ثمالی» که از سیّد ساجدین، امام زین العابدین (علیه السلام) است، چه دعایی است! چه دعای دلنشینی است! چه اِکسیری است! یا دعای افتتاح که برای امام زمان (ارواحنا فداه) است چه دعای پُر مضمونی و چه دعای عاشقانه‌ای است. «فَلَمْ أَرَ مَوْلىً کَرِیماً أَصْبَرَ عَلَى عَبْدٍ لَئِیمٍ مِنْکَ عَلَىَّ[۳]»؛ آدم کَرامت خدا را در این دعاها در وجود خودش می‌یابد و آب می‌شود و شرمندگی‌اش مُضاعف می‌شود. ماه مبارک رمضان ماه رِقّت، ماه اشک، ماه رَحم، ماه انسجام دل‌ها، ماه زُدودن کُدورت‌ها، ماه صِله‌ی رَحم، ماه افطارهای مؤمنانه، کمک‌های مؤمنانه، ماه مُراقبه، ماه سِیر و سُلوک است. به معنی واقعی کلمه ماه مبارک رمضان ماه بهشت است. مَلکوت رمضان حقیقت بهشت است و کسانی که اهل مَعنا هستند، این را می‌‌یابند. لذا جُداشدن از ماه مبارک رمضان، جُداشدن از یک زمان نیست. این‌که امام زین‌العابدین (علیه السلام) مُدام به این ماه سلام می‌کنند، به یک موجودی که عقل و اراده ندارد که سلام نمی‌کنند؛ این یک حقیقت الهی است، یک جلوه‌ی رحمت رَحیمیّه‌ی خاصّ پروردگاری است. لذا همه‌ی وجود امام زین‌العابدین (علیه السلام) سوز و فراق این ماه عزیز است. از بهشت اُنس، از بهشت وِصال، از بهشت قُرب الهی دارد خارج می‌شود. این سُفره دارد جمع می‌شود. لذا امام زین‌العابدین (علیه السلام) یک دعای مُفصّلی در وداع ماه مبارک رمضان را داشتند.

نمونه‌هایی از بَرکات ماه مبارک رمضان

ماه مبارک رمضان همین‌گونه که مقام معظم رهبری (اطال الله عُمره الشریف) با بیان دلنشینِ عرشی خودشان گفتند که به معنی واقعی کلمه مبارک است و بَرکات آن هم خیلی گُسترده است، بنده دو قَلم از بَرکات ماه مبارک رمضان را به مَحضر شما خوبان، پاک‌دلان، پاک‌شدگان در ماه مبارک رمضان تقدیم می‌دارم. اوّل این است که ماه مبارک رمضان تَخلُّق به اخلاق روحانیّون است. فرشتگان غذای مادی نمی‌خورند. نان و خورش و گوشت و کباب و این موارد خوراک مَلائکه نیست. غذای مَلائکه تَسبیح است، ذکر خداست. خسته نمی‌شوند، آزُرده نمی‌شوند، فَرسوده نمی‌شوند و با غذای معنوی یادِ خدا، ذکر خدا و تَسبیحِ خداوند همیشه زندگی عرشی دارند و چه زندگی زیبا و دلنشینی است. ماه مبارک رمضان پذیرایی خداوند متعال این بود که ابتدائاً شما را با اخلاق مَلائکه مُتخلّق کرد که بتوانید غذا نخورید و این غذا نخوردن را خودتان انتخاب کنید. غذا در دسترس شما هست، بهترین غذاها را هم می‌توانید بیاورید و استفاده کنید. اما برای دوستی با خدا، برای جَذب محبّت خداوند می‌بینید که خداوند خوشش می‌آید که نخورید، خداوند خواسته است که نخورید. خواستِ خودتان را فدای خواستِ محبوب و مَعبودتان می‌کنید و سپس وقتی این تمرین و ریاضت استمرار پیدا می‌کند، شما به یک اراده و عَزم پولادین دست پیدا می‌کنید که در برابر همه‌ی قدرت‌های بیرونی و همه‌ی وَسوسه‌های درونی می‌توانید خودتان را کُنترل کنید. این بازدارندگی روزه که انسان اراده‌اش را تقویت کرد، امروز به دنیای استکبار می‌توانید «مرگ بر آمریکا» بگوید، «مرگ بر اسرائیل» بگوید. این اقتدار است، این قدرت اراده‌ی یک ملّت است که بر اثر اقتدار اراده‌ی انسانی قدرت‌های بزرگ برایش هیمنه را از دست می‌دهد. احساس قدرت خداوند را در وجود خودش می‌کند. لذا با همه‌ی قدرت‌ها دست و پَنجه نَرم می‌کند و فاتح میدان هم همین اراده است. اسلحه نیست که آدم را پیروز می‌کند، اراده است که آدم را پیروز می‌کند. نماز و روزه نیست که آدم را پیروز می‌کند، اراده‌ی مُقابله‌ی با نَفس که «أَعْدَى عَدُوِّکَ نَفْسُکَ اَلَّتِی بَیْنَ جَنْبَیْکَ[۴]». بنابراین ماه مبارک رمضان مهم‌ترین ارمغان، مهم‌ترین نتیجه و حاصلی که به ما می‌دهد، اراده‌ی قوی داریم و دیگر بعد از رمضان مانند رمضان غیبت نمی‌کنیم، دروغ نمی‌گوییم، تسلیم شایعه‌ها نمی‌شویم، در زمین دشمن بازی نمی‌کنیم، اتّحاد و انسجام و مودّتی که در جامعه‌ی اسلامی است، «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَهٌ[۵]»، آدم که برادر خودش را لِه نمی‌کند. اگر برادر خودش عیبی هم داشته باشد، عیبش را رَفع می‌کند. با او به صورت دشمن برخورد نمی‌کند. لذا یک اخلاق الهیِ عرشیِ مایه‌ی انسجام دل‌ها و جوشش چشمه‌ی محبّت‌ها نسبت به یکدیگر برای جامعه‌ای که بر سر سُفره‌ی صیام و قیام میهمان خداوند بود، نَصیبش می‌شود. به اُمید آن‌که ان‌شاءالله هم در تَرک گناه پیروز باشیم، خداوند متعال به ما نُمره بدهد و همچنان حالت ماه مبارک رمضان را با خودمان در طول سال داشته باشیم و هم از بَرکات رمضان، روزه، تلاوت قرآن و سایر مَناسکی که داشتیم، خودمان را مَحروم نکنیم. آن ثَمره‌ی دیگر طلب‌تان باشد؛ ولی این اراده‌ی قوی که دشمن نمی‌تواند ما را از همدیگر جدا کند، دشمن نمی‌تواند ما را از چشم هم بیندازد، دشمن نمی‌تواند ما را به گناه وادار کند، این خیلی مهمّ است.

«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ * بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ * قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ * مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ * وَ مِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ * وَ مِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِی الْعُقَدِ * وَ مِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ[۶]».

خطبه دوّم

«أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمینَ اللّهُمَّ صَلِّ وَ سلّم عَلَی سَیِّدِ أَنْبِیَائِکَ ‏وَ أفضَلِ رُسُلِکْ سَیِّدِنَا أَبِی الْقَاسِمِ مُحَمَّدٍ وَ صَلِّ عَلَی سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ أمیرِ المُؤمِنینِ عَلِیِّ بنِ أَبِی طَالِب وَ صَلِّ عَلَى الصِّدِّیقَهِ فَاطِمَهَ سَیِّدَهِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ وَ صَلِّ عَلَی سِبْطَیِن نَبِیِّ الرَّحْمَهِ وَ سِیِّدی شِبَابِ أَهلِ الجَنَّهِ الْحَسَنِ وَ الْحُسَینِ وَ صَلِّ عَلَی سادات الْمُسلّمینَ عَلِیِّ بنِ الْحُسَیْنِ وَ مَحَمَّدِ بْنِ علیٍّ وَ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ موسَی بْنِ جَعْفَرٍ وَ عَلیِّ بْنِ مُوسی وَ مُحَمَّدِ بْنِ علیٍّ و علیِّ بنِ مُحَمَّدٍ وَ الْحَسَنِ الزّکی وَ الخلفِ الصالح حجتِک القَائِمِ اُمنائِک فی بِلادک».

«بِهِم نَتَوَلّی وَ مِن اَعدائِهِم نَتَبَرأ إِلَیَ اللهِ تَعالی سُبحانَه، وَ اللَّعْنُ عَلَی أَعْدَائِهِمْ أَجْمَعِینَ، أُوصِیکُمْ عِبَادَ اللَّهِ وَ نَفسِی بِتَقْوَى اللَّهِ». شما بندگان صالح خدا، بندگان باصفای خدا و خودم را به حفظ ارتباط دائم دلمان، وجود و زندگی‌مان با خداوند متعال توصیه می‌کنم. مسأله‌ی تقوا که حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) یک جمله‌ای دارند که اُمیدوارم ان‌شاءالله در تابلوی دلتان نفش ببندد. برای بنده خیلی دلنشین بود. فرمودند: «اُوصِیکُم بِتَقوَى اللّهِ فَإنَّ اللّه َ قَد ضَمِنَ لِمَنِ اتَّقاهُ أن یُحَوِّلَهُ عَمّا یَکرَهُ إلى مایُحِبُّ[۷]»؛ امام حسین‌مان (علیه السلام) می‌گوید. فدای ایشان بشوم. می‌فرمایند: من شما را به تقوای الهی، یعنی حَریم خدا را حفظ کنید. همیشه در حَرم اَمن خدا باقی بمانید. شما را از این حَرم اَمن ایمان و محبّت و یاد خدا بیرون نکنند که اگر شما تقوای الهی را داشتید، خداوند ضمانت کرده است. چه چیزی را ضمانت کرده است؟ ضمانت کرده است هرکسی که تقوای الهی را داشته باشد، آنچه که برای او مَکروه و ناپَسند است، همه‌ی آن‌ها را به آنچه که آدم دوست دارد، تبدیل نماید. چیزی که آدم بدش می‌آید، خداوند آن را از مسیرش برمی‌دارد و چیزی را که خوشش می‌آید، خداوند متعال در مسیرش قرار می‌دهد.

عنایات ویژه‌ی پروردگار متعال نسبت به مردم در ماه مبارک رمضان

اما مطالبی که در این خُطبه مُختصراً به عرض شما مدال‌گرفتگان در ماه مبارک رمضان، تاج کَرامت بر سر گذاشتگان و پیروزشدگان در عَرصه‌ی مُجاهده‌ی با نَفس اَمّاره و شیاطین باید تقدیم مَحضر بکنم، نکته‌ی اوّل شُکر عنایاتی بود که خداوند متعال در این ماه متفاوت با ماه‌ رمضان‌های قبل بر مردم ما اَرزانی داشت. یکی از این‌ها این بود که این ماه مبارک رمضان، بهار عبادت و فصل بندگی با بهار طبیعت مُقارن شد و چون عید نوروز بنا بر روایتی عید غدیر در نوروز بوده است، عید ولایت است. عید غدیر مخصوص حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) نیست؛ عید ولایت است، استمرار ولایت است. و بهار مردمان امام زمان ما (ارواحنا فداه) است. تقارن این اَعیاد بهار قرآن بود، بهار دل‌ها بود، بهار بندگی بود و بهار عشق به امام زمان (ارواحنا و ارواح العالَمین لتُراب مَقدمه الفداه) بود.

اجتماع صد هزار نفری در استادیوم آزادی یک نوع‌آوری بود. خیلی جلوه‌ی شکوه و عظمت و حماسه به کوریِ چشم دشمنانی که می‌خواهند شما را دلسَرد کنند، پَراکنده کنند، این تَدبیر برادر عزیزمان «سردار حسن ‌زاده» و سایر مسئولین فرهنگی عزیز یک جلوه‌ی افتخارآمیز از شُکوه مَعنویت بود که همه را در یک مرکز جمع کرد.

احسانِ مؤمنانه، کمک به آزادی زندانی‌ها و حُضور چند میلیونی در مراسم لَیله‌القَدر و لَیالی‌قَدر، ابتکار سازمان اوقاف و همراهی خیّرین با این کانون، ۳۹۶ امامزاده و بقاع مُتبرکه سُفره پَهن کردند و از مُجاورین و زائرین پذیرایی مؤمنانه و افطارهای ساده بعمل آمد.

ابتکار شهردار تهران در اَبعاد مختلف که یکی گُستردنِ سُفره‌های افطاری و گِردهم آوردن میهمانان خدا بر سر یک سُفره‌ی ساده بود که خودش یک نوع آموزه‌ی خوبی هم هست که می‌شود این‌گونه زندگی کرد. دور از تشریفات می‌شود کنار هم بود، می‌شود به کم ساخت. بنده یک روز به مشهد مُقدّس رفتم و به حضرت امام رضا (علیه السلام) پَناهنده شدم. آن روز به بنده گفتند که سُفره‌ی ۸ کیلومتری در یکی از خیابان‌های مشهد پَهن شده بود و چه جمعیّتی و چه صفایی بود. این‌ها واقعاً جلوه‌های سازندگی و زیبایی‌هایی است که شما مردم مؤمنِ امام زمانی ولایت‌مَدار با این حجم تبلیغاتی که می‌خواهد ایمان‌ها را ضعیف کند، اُمیدها را نشان گرفته است، وحدت و انسجام ما را برنمی‌تابد، این‌ها جلوه‌های رحمت خداست که یکی بعد از دیگری با سُموم مُهلک دشمنان مُقابله می‌کند.

علاوه بر مسأله‌ی افطاری، مسأله‌ی ۱۵ هزار جلسه‌ی قرآنی در منازل بود. با همّت شهردار تهران اَمر بی‌سابقه، سُفره‌ی مَعنویّت، سُفره‌ی وَحیانی که خیلی زیباست و جای تقدیر و تشکر و شُکر است.

تَرویج تفسیر قرآن کریم به بَرکت ماه مبارک رمضان

خداوند حضرت آقای «قرائتی» را از ما نگیرد. وجود بابرکت، دوست‌داشتنی، همیشه محبوب و مورد علاقه‌ی امام اُمّت، امام فعلی‌مان، مقام معظم رهبری (اطال الله عُمره الشریف) و مردم بوده‌اند. ایشان روی مسأله‌ی تفسیر قرآن کریم خیلی تلاش کرده‌اند. از خودِ ما هم خواسته بودند که در ماه مبارک رمضان ما هم تفسیر بگوییم. ما هم هر سه دهه منبرهایمان تفسیر قرآن کریم بود. به علاوه ۶۵ مسجد که این‌ها شناخته شده هستند، شاید بیش از این‌ها باشد، ولی در ۶۵ مسجد با توصیه و هدایت حضرت آقای قرائتی تفسیر قرآن کریم رَواج پیدا کرد.

جایزه‌ی حق‌تعالی به میهمانان ماه مبارک رمضان

پویش روزه‌اوّلی‌ها، اجتماع عظیم در ورزشگاه شیروی و شُکوه و جَلال و عظمت و مانُور همه‌ی پیروزمَندان در جبهه‌ی رمضان که در مُصلّی‌ها آمدند و مدال پیروزی و مَغفرت را از دست حضرت حقّ (سبحانه و تعالی)، محبوب مُطلق عالَمیان دریافت کنند. گویا این‌ها می‌شنیدند که امام (علیه السلام) فرمودند: روز عید که می‌شود، مَلائکه بر سر کوچه‌ها جار می‌کِشند. قَدیم که کربلائی‌ها می‌خواستند به کربلا بروند، دیده بودید که جارچی‌ها می‌آمدند و می‌گفتند: «هرکه دارد هوس کربُبلا بسم الله». در روز عید فطر مَلائکه سر هر کوچه‌ای فریاد می‌زنند: «اغدوا الى جوائزکم[۸]»؛ از خانه‌هایتان بیرون بیایید. بساط مَلک المُلکوک، ربّ العالَمین این هدیه‌ها را که به عنوان پاداش رمضان‌تان از روی کَرَم «جَزَاءً مِنْ رَبِّکَ[۹]» است، اما «عَطَاءً حِسَابًا[۱۰]» است. خداوند که پاداش می‌دهد، مانند پاداش کارفرما به کارگر نیست؛ کارفرما از کارگر کار می‌کِشد، ولی کاری که خداوند متعال از ما کِشید برای خودش نبود، بلکه ذخیره‌ی خودمان بود، اندوخته‌ی آخرت‌مان بود، خودسازی و کَمال‌مان بود. در این‌که برای خودمان کار کردیم، خداوند مَنّان به ما جایزه می‌دهد، به ما عَطا می‌کند. بعد هم فرمود که عَطای پروردگار، جایزه‌‌ی پروردگار شبیه جایزه‌ی مُلوک نیست. مُلوک، پادشاهان، بزرگان، مُتمکّنین به افراد جایزه و عیدی می‌دهند؛ ولی هم گاهی در آن اخلاص نیست، بخاطر تظاهر و این موارد است و مَحدود است. ولی این جایزه «باش تا صبح دولتت بدمد[۱۱]». «وَعَدَکُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ کَثِیرَهً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَکُمْ هَذِهِ[۱۲]»؛ براتِ آزادی از همه‌ی گناهان و جهنّم را در اختیار بندگان خودش قرار داد و می‌دهد.

حُضور حماسی مردم در نماز عید فطر به امامت رهبر معظم انقلاب

و این حُضور شُکوهمندِ عزّت‌سازِ حماسی همه‌ی مردم مؤمنِ روزه‌دار ما و شتاب‌شان برای مراکز نماز عید فطر جُزء جلوه‌های جَلال نظام اسلامی ما و جُزء اَرمغان‌های دلپذیر خون‌های پاک شهدای ماست. خُصوصاً نماز عید تهران که زیر این آسمان در غیبت امام زمان (ارواحنا فداه) شما چنین نمازی را در هیچ‌جا سُراغ ندارید که امام جماعت نماز عید نایب امام زمان (ارواحنا فداه) باشد. یک چهره‌ی نورانیِ محبوب دل‌ها، مرجع عالیقَدر، رهبر مُجاهد، انسانِ خودساخته، آیت الله العُظمی امام خامنه‌ای (حفظه الله) هستند. خیلی نعمت بود، خیلی عظمت بود، خیلی جای شُکر دارد. این چند نکته‌ای راجع به ماه مبارک رمضان بود.

مسأله‌ی «فلسطین» مسأله‌ی اوّل عالَم اسلام است

اما از هرچه بگذریم، امروز مسأله‌ی اوّل عالَم اسلام، مسأله‌ی فلسطین است، مسأله‌ی غَزّه است. هم عظمت، شُکوه، پیروزی، مقاومت، صبر، شَهامت، شُجاعت، ایثار، پایداری که خداوند متعال مردم را در اُوج خودش برای آمدن امام زمان (ارواحنا فداه) آماده می‌کند. مردم غَزّه بیش از ۳۳ هزار و چهارصد شهید تقدیم کردند و بیشتر شهدا کودکانِ مظلوم بی‌دفاع بودند. اَخیراً در اَثر مُمانعت از رسیدن کمک‌ها بخش عُمده‌ای از کودکان گرفتار سوء تَغذیه هستند، گرفتار گُرسنگی هستند. گُرسنگی، بی‌دارویی، بیماری، بی‌پرستاری، بی‌مَعونگی در اَبعاد مختلف زیر سنگین‌ترین فشارهای دَدمنشانِ جنایتکارِ خون‌آشام دارند دست و پا می‌زنند، اما سنگر را تَرک نمی‌کنند. «حِماس[۱۳]» همچنان با قدرت دارد این رژیم جَعلی مورد حَملات راکتی خودش قرار می‌دهد و از طرفی هم مُقاومت لُبنان با برنامه‌ی منظم به صورت مُرتّب نقاط حَسّاس این‌ها را زیر ضربات شدید خودش قرار داده است. اما «انصارالله» یَمن چه قَهرمان‌هایی هستند! این‌ها را در یک مُحاصره‌ی خوبی قرار داده‌اند و شَریان‌های اقتصادی این‌ها را تحت فشار خودش قرار داده است. لذا اسرائیل هم دارد زَوال خودش را تجربه می‌کند و هم در یک مُحاصره، در یک تَله‌ای که خودش برای خودش فراهم کرده است، به دام اُفتاده است و راهی برای نجاتِ او نیست و به نابودی‌اش خاتمه پیدا خواهد کرد.

شجاعت و دلاوری‌های گروه‌های مُقاومت در برابر رژیم صهیونیستی

علی‌رَغم مُقاومت، شَهامت و شُجاعت و ایثار و دلاوری و قهرمانیِ «حزب‌الله[۱۴]» و انصارالله و «حَشد الشَعبی[۱۵]» و مردم قهرمان غَزّه، دولت‌ها نه تنها به وظایف‌ خودشان عمل نمی‌کنند، بلکه ایالات مُتحده‌ی آمریکا (خَذله الله) و کشورهای غَربی اروپایی در حالی‌که خون کودکان را می‌بینند، خون زنان را می‌بینند که به فَجیع‌ترین وضع می‌ریزند و قتل‌عام می‌کنند، همچنان اسرائیل را در این کُشتارها کمک می‌کنند. علاوه بر این آن چیزی که مایه‌ی تأسف است، دولت‌های کشورهای اسلامی بر خلاف خواستِ ملت‌هایشان قطع رابطه نکردند، بعضی از دولت‌ها کمک هم کرده‌اند. این‌ها هم خیانت به اُمّت اسلامی می‌کنند، هم خیانت به این مظلومین بی‌پَناه می‌کنند و هم خیانت به خودشان می‌کنند. همان‌گونه که رهبر حَکیم و فرزانه‌مان فرمودند، این رژیم جَعلی به هرجایی راه پیدا کند، پَشه‌ای است که خون را می‌مَکد. خودِ این حکومت‌ها هم دَستخوش جنایات این رژیم جَعلی خواهد شد.

درخواست از دولت جهادی برای مهار تَورّم

یک جمله راجع به شُعار سال عرض می‌کنم که ان‌شاءالله باید به صورت مُفصّل در این رابطه صحبت شود. مقام معظم رهبری (مُدّ ظلّه العالی) امسال را سالِ «جهش تولید و مشارکت مردم» نامیدند. تقاضا و توقّع بنده از دولت محترم جهادی این است که یک کُمیته‌هایی را مُتشکل از اَقشار مختلف و صاحب‌نظران جبهه‌های مختلف اقتصادی، چه بازاری‌ باشد، چه کشاورزی باشد، چه صنعتی باشد، چه بازرگانی بین‌المللی باشد، افراد پُخته‌ای را در قالب یک کُمیته بنشینند و نَحوه‌ی ارتباط ملّت و دولت و مُشارکت را تعریف کنند و بعد هم تَسهیلات لازم و امکانات لازم در اختیار مردمی که می‌توانند در شُکوفایی اقتصاد ما و پایین‌ آوردن تَورّم مؤثّر باشند، از این‌ها کمک بگیرد. آنچه مُسلّم است، مردم عزیز ما در شرایط تَورّم شدید و گرانی و بی‌ارزش‌شدن پول ملّی هم از نظر رَوانی می‌بینند این ملّت با همه شهید، با این همه اقتدار، با این همه پیشرفت باید این‌گونه در مسأله‌ی پول ملّی‌شان گرفتاری نداشته باشند. مردم ضعیف ما نباید این‌قَدر خونِ جگر بخورند. گرچه طرح‌هایی که امام راحل (رضوان الله تعالی علیه) داشتند و سیاست‌هایی که رهبر عزیزمان دارند، به هرحال مردم ما گُرسنگی نمی‌کِشند، ولی تحمّل سختی‌های بسیار شدید و بارهای سنگینی که زندگی را تَلخ می‌کند، این‌ها را هرچه زودتر با اِستمداد از خداوند متعال و کمک‌گرفتن از خودِ مردم، ان‌شاءالله به این آلام مردم مَرهم‌هایی را بگذارند و این را به مرحله‌ی پایینی بیاورند.

بدحجابی یکی از انواع فسادها است

و نکته‌ی آخر مسأله‌ی حجاب است. حجاب مسأله‌ی قرآنی است، مسأله‌ی اسلامی است، مسأله‌ی فقهی است، جُزء وظایف بانوان مُتدیّناً که قَرن‌ها هم پایبند بوده‌اند. حتی در نظام‌های طاغوتی زنان عَفیف ما به تَحمیل رضاخانی تَلسیم نشدند، مُقاومت کردند. امروز هم جبهه‌دارِ اوّلی خودِ بانوان هستند و دولت و قُوّه‌ی قَضائیه و نیروهای مردمی باید در یک برنامه‌ی هماهنگ هم مسائل فرهنگی و تربیتی را که آموزش و پرورش ما بحمدالله با یک آمادگی، وزارت ارشاد ما، هُنرمندان ما، رسانه‌ی ملّی ما، تریبون‌های ما باید بدانند مسأله‌ی حجاب خودش یکی از فسادها است. مُبارزه‌ی با فساد فقط فساد اقتصادی نیست؛ در آن‌جا دولت و قُوّه‌ی قَضائیه مُصمّم است که با فساد مُبارزه کند. ولی این فسادِ قبول فرهنگ غَرب است، استعمار غَرب است. این از غَرب ناشی شده است؛ وگرنه بعد از انقلاب در این چند دهه ما چالش حجاب نداشتیم. آحادِ مردم ما حتی آن‌هایی که مؤمن هم نیستند، ولی قانون‌مَداری کردند. اُمیدوارم ان‌شاءالله هرچه زودتر در یک حرکت ملّی حل بشود.

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ * قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ * اللَّهُ الصَّمَدُ * لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ * وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ[۱۶]».

دعا

دعایتان مُستجاب است؛ «یَدَ اللَّهِ [عَلَى] مَعَ الْجَمَاعَهِ[۱۷]».

خدایا! به خَمسه‌ی طیّبه، به تَقرّب پیامبر و آل پیامبر (سلام الله علیهم اجمعین)، به خون زُلال شهدا و مظلومان عالَم قَسمت می‌دهیم لباس ظُهور بر قامت امام زمان ما (ارواحنا فداه) بپوشان.

خیلی ایشان را دوست داریم، خیلی دوست داریم جَمال ایشان را ببینیم. تو را به حقیقت حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و حضرت بَتول (سلام الله علیها) و حضرت وصی (علیه السلام) قَسمت می‌دهیم؛ خدایا! چشم ما را به جَمال آقایمان روشن بفرما.

خدایا! سایه‌ی پُر خیر و برکت رهبر حَکیم، مُقاوم و مُقتدر ما را با کفایت و کرامت تا ظهور موفور السُرور امام زمان‌مان (ارواحنا فداه) مُستدام بدار.

خدایا! آتش فتنه را برای همیشه خاموش بگردان.

خدایا! فساد و فقر و فَحشاء را از این مملکت ریشه‌کَن بفرما.

خدایا! مریض‌ها عموماً، مریض‌های مورد نظر، مریض عزیزی که مُدّتی کُما را تجربه کرده است و الآن هم مشکل بَلع دارد، همه‌ی مریض‌هایی که توقّع دارند با دعای حاضرین در این سُفره‌ی پُر رحمت جمعه دعایشان مُستجاب می‌شود شفا پیدا کنند، شفای عاجل عنایت بفرما.

الها! حاجات همه را برآورده بگردان.

نثار روح بلند حضرت امام (رضوان الله تعالی علیه) و همه‌ی شهیدان و گذشتگان صلوات هدیه بفرمایید.

غفرالله لنا و لکم

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّدٍ وَ آلِ مُحمّد وَ عَجِّل فَرَجّهُم

[۱] سوره مبارکه طه، آیات ۲۵ الی ۲۸٫

[۲] الکافی (ط – الإسلامیه)، جلد‏ ۳، صفحه ۴۲۲.

[۳] مفاتیح الجنان، فرازی از دعای شریف افتتاح.

«…الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَمْ یَتَّخِذْ صاحِبَهً وَ لَا وَلَداً ﴿وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِى الْمُلْکِ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ وَلِیٌّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبِیراً﴾ ؛ الْحَمْدُ لِلّٰهِ بِجَمِیعِ مَحامِدِهِ کُلِّها، عَلَىٰ جَمِیعِ نِعَمِهِ کُلِّها. الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَامُضادَّ لَهُ فِى مُلْکِهِ، وَ لَا مُنازِعَ لَهُ فِى أَمْرِهِ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَاشَرِیکَ لَهُ فِى خَلْقِهِ، وَ لَا شَبِیهَ لَهُ فِى عَظَمَتِهِ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ الْفاشِى فِى الْخَلْقِ أَمْرُهُ وَ حَمْدُهُ، الظَّاهِرِ بِالْکَرَمِ مَجْدُهُ، الْباسِطِ بِالْجُودِ یَدَهُ، الَّذِى لَاتَنْقُصُ خَزائِنُهُ، وَ لَا تَزِیدُهُ کَثْرَهُ الْعَطاءِ إِلّا جُوداً وَ کَرَماً إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الْوَهَّابُ. اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ قَلِیلاً مِنْ کَثِیرٍ، مَعَ حاجَهٍ بِى إِلَیْهِ عَظِیمَهٍ وَ غِناکَ عَنْهُ قَدِیمٌ وَ هُوَ عِنْدِى کَثِیرٌ، وَ هُوَ عَلَیْکَ سَهْلٌ یَسِیرٌ؛ اللّٰهُمَّ إِنَّ عَفْوَکَ عَنْ ذَنْبِى، وَ تَجاوُزَکَ عَنْ خَطِیئَتِى، وَ صَفْحَکَ عَنْ ظُلْمِى، وَ سَِتْرَکَ عَلَىٰ قَبِیحِ عَمَلِى، وَ حِلْمَکَ عَنْ کَثِیرِ جُرْمِى عِنْدَ مَا کانَ مِنْ خَطَإى وَ عَمْدِى أَطْمَعَنِى فِى أَنْ أَسْأَلَکَ مَا لَاأَسْتَوْجِبُهُ مِنْکَ الَّذِى رَزَقْتَنِى مِنْ رَحْمَتِکَ، وَ أَرَیْتَنِى مِنْ قُدْرَتِکَ، وَ عَرَّفْتَنِى مِنْ إِجابَتِکَ، فَصِرْتُ أَدْعُوکَ آمِناً، وَ أَسْأَلُکَ مُسْتَأْنِساً لَاخائِفاً وَ لَا وَجِلاً، مُدِلّاً عَلَیْکَ فِیما قَصَدْتُ فِیهِ إِلَیْکَ، فَإِنْ أَبْطَأَ عَنِّى عَتَبْتُ بِجَهْلِى عَلَیْکَ، وَ لَعَلَّ الَّذِى أَبْطَأَ عَنِّى هُوَ خَیْرٌ لِى لِعِلْمِکَ بِعاقِبَهِ الْأُمُورِ، فَلَمْ أَرَ مَوْلىً کَرِیماً أَصْبَرَ عَلَى عَبْدٍ لَئِیمٍ مِنْکَ عَلَىَّ، یَا رَبِّ، إِنَّکَ تَدْعُونِى فَأُوَلِّى عَنْکَ، وَ تَتَحَبَّبُ إِلَىَّ فَأَتَبَغَّضُ إِلَیْکَ، وَ تَتَوَدَّدُ إِلَىَّ فَلَا أَقْبَلُ مِنْکَ کَأَنَّ لِىَ التَّطَوُّلَ عَلَیْکَ؛ فَلَمْ یَمْنَعْکَ ذٰلِکَ مِنَ الرَّحْمَهِ لِى وَ الْإِحْسانِ إِلَىَّ، وَ التَّفَضُّلِ عَلَىَّ بِجُودِکَ وَ کَرَمِکَ، فَارْحَمْ عَبْدَکَ الْجاهِلَ وَجُدْ عَلَیْهِ بِفَضْلِ إِحْسانِکَ إِنَّکَ جَوادٌ کَرِیمٌ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ مالِکِ الْمُلْکِ، مُجْرِى الْفُلْکِ، مُسَخِّرِ الرِّیاحِ، فالِقِ الْإِصْباحِ، دَیَّانِ الدِّینِ، رَبِّ الْعالَمِینَ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلىٰ حِلْمِهِ بَعْدَ عِلْمِهِ، وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَىٰ عَفْوِهِ بَعْدَ قُدْرَتِهِ، وَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ عَلَىٰ طُولِ أَناتِهِ فِى غَضَبِهِ وَ هُوَ قادِرٌ عَلَىٰ مَا یُرِیدُ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ خالِقِ الْخَلْقِ، باسِطِ الرِّزْقِ، فالِقِ الْإِصْباحِ، ذِى الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ وَ الْفَضْلِ وَ الْإِنْعامِ، الَّذِى بَعُدَ فَلا یُرىٰ، وَ قَرُبَ فَشَهِدَ النَّجْوىٰ، تَبارَکَ وَ تَعالىٰ. الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِى لَیْسَ لَهُ مُنازِعٌ یُعادِلُهُ، وَ لَا شَبِیهٌ یُشاکِلُهُ، وَ لَا ظَهِیرٌ یُعاضِدُهُ، قَهَرَ بِعِزَّتِهِ الْأَعِزَّاءَ، وَ تَواضَعَ لِعَظَمَتِهِ الْعُظَماءُ، فَبَلَغَ بِقُدْرَتِهِ مَا یَشاءُ…».

[۴] تنبیه الخواطر و نزهه النواظر (مجموعه ورّام)، جلد ۱، صفحه ۵۹٫

[۵] سوره مبارکه حجرات، آیه ۱۰٫

«إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَهٌ فَأَصْلِحُوا بَیْنَ أَخَوَیْکُمْ ۚ وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ».

[۶] سوره مبارکه فلق.

[۷] بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱‍۲۱٫

«اُوصِیکُم بِتَقوَى اللّه ِ فَإنَّ اللّه َ قَد ضَمِنَ لِمَنِ اتَّقاهُ أن یُحَوِّلَهُ عَمّا یَکرَهُ إلى مایُحِبُّ ویَرزُقَهُ مِن حَیثُ لایَحتَسِبُ».

[۸] وسائل، ج ۵، ص ۱۴۰٫ / من لا یحضر، ج ۱ ص ۵۱۱٫

«ایها المؤمنون! اغدوا الى جوائزکم‏!».

[۹] سوره مبارکه نبأ، آیه ۳۶٫

[۱۰] همان.

[۱۱] انوری، دیوان اشعار، قصاید، قصیدهٔ شمارهٔ ۲۷ – در مدح صاحب ناصرالدین و تهنیت منصب.

[۱۲] سوره مبارکه فتح، آیه ۲۰٫

«وَعَدَکُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ کَثِیرَهً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَکُمْ هَٰذِهِ وَ کَفَّ أَیْدِیَ النَّاسِ عَنْکُمْ وَ لِتَکُونَ آیَهً لِلْمُؤْمِنِینَ وَ یَهْدِیَکُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا».

[۱۳] حَماس با نام کامل جنبش مقاومت اسلامی (به عربی: حَرِکَه المُقاوِمَه الاِسْلامیه) جنبشی سنی‌مذهب و از شاخه‌های اخوان المسلمین در فلسطین و بزرگ‌ترین گروه شبه‌نظامی اسلام‌گرای فلسطینی است که با هدف آزادسازی سرزمین‌های اشغال شده فلسطین تشکیل شد. براساس منشور حماس، یکی از اهداف اصلی این گروه، نابودی رژیم صهیونیستی عنوان شده و ضمن جدایی یهودیان از صهیونیست‌ها، بر عدم دشمنی با یهودیان تأکید شده است. جنبش حماس اولویت فعالیت خود را بر تربیت افراد، خانواده و جامعه قرار داده است تا زمینه را برای تشکیل دولت اسلامی در فلسطین فراهم سازد. حماس در آغاز شکل‌گیری ایده‌ای برای مقابله با اشغال فلسطین نداشت؛ امّا بعدتر وارد مبارزه مسلحانه شد. طرفداران حماس، این گروه را به عنوان یک نیروی مقاومت در منطقه می‌دانند که در راستای قانونی مشخص، اقدام می‌کند. برخی کشورها تنها شاخه نظامی حماس، یعنی گردان‌های عزالدین قسام را تروریستی می‌دانند؛ ولی سازمان ملل هنوز هیچ یک از بخش‌های حماس را تروریستی معرفی نکرده است. در مقابل، کشورهایی همچون آمریکا، بریتانیا و اعضاء اتحادیه اروپا، حماس و یا شاخه نظامی آن را در لیست گروه‌های تروریستی قرار داده‌اند و ازاین‌رو، آن را تحریم کرده‌اند. حماس بارها به تهاجمات اسرائیل پاسخ داده، با او وارد نبرد شده و شهرهای اسرائیل را با موشک هدف قرار داده است. تاکنون چندین جنگ بزرگ میان اسرائیل و گروه حماس در گرفته که با میانجیگری کشورهای اسلامی همچون قطر و یا سازمان ملل، به آتش‌بس انجامیده است. این گروه، منابع مالی محدودی اعم از زکات و وجوه شرعی فلسطینیان دارد و با کمک مالی مسلمانان و کشورهای همسو با خود همچون عربستان، مصر، اردن، ایران و سودان اداره می‌شود.

گفته شده جنبش مقاومت حماس در ۱۸ آذر سال ۱۳۶۶ش/ ۹ دسامبر ۱۹۸۷م همزمان با آغاز تظاهرات مردم فلسطین بر ضد رژیم اسرائیل‌ (انتفاضه اول) در فلسطین شکل گرفت. به نقل سایت الجزیره، حماس در دسامبر ۱۹۸۶م توسط شیخ احمد یاسین و بعضی از اعضای اخوان المسلمین همچون عبدالعزیز رنتیسی و محمود زهار تأسیس شد؛ اما تأسیسش در سال ۱۹۸۷م اعلام شد. رهبری اولیه این جنبش برعهده یک گروه هفت‌نفره به ریاست شیخ احمد یاسین بود. احمد یاسین سال ها رهبری این گروه را برعهده داشت. او در سال ۲۰۰۴م توسط نیروهای اسرائیلی ترور شد. عبدالعزیز رِنتیسی، رهبر بعدی حماس نیز در همان سال کشته شد. سپس خالد مشعل رهبری حماس را برعهده گرفت و در سال ۲۰۱۷م، اسماعیل هنیه رهبر این گروه شد. در سال ۲۰۰۵م، گروه حماس توانست با پیروزی در انتخابات فلسطین، به‌عنوان اولین گروه اسلام‌گرای جهان عرب در انتخابات پیروز و وارد عرصه سیاست شود. این گروه بعدها در سال ۲۰۰۷م و پس از درگیری با نیروهای فتح به رهبری محمود عباس، توانست بر گروه فتح پیروز شده و بخش نوار غزه را به عنوان سرزمین تجزیه‌شده از فلسطین، به کنترل سیاسی خود درآورد. گفته شده حماس، مانند دیگر شاخه‌های اخوان المسلمین، بخش عمده ایدئولوژی خود را از حسن البناء، مؤسس و نظریه‌پرداز مصری اخوان المسلمین، گرفته است. ساختار تشکیلاتی جنبش حماس را مشابه ساختار کلی جنبش اخوان‌المسلمین و برپایه اصول اسلامی، شورا و رهبری ناشی از بیعت عمومی و اطاعت از رهبری می‌دانند. فعالیت‌های حماس را سه نهاد اصلی هدایت می‌کنند: دفتر سیاسی، دفتر تبلیغاتی و دفتر نظامی. شاخه نظامی این جنبش معروف به گردان‌های عِزّالدین قَسّام در سال ۱۳۷۰ش/۱۹۹۱م تأسیس شد. حماس، در ۱۸ اوت ۱۹۸۸م برابر با ۲۷ مرداد ۱۳۶۷ش میثاق‌نامه‌ای ۳۶ ماده‌ای منتشر و اهداف و راهبردهای خود را اعلام کرد. گفته شده مواضع این اساسنامه با مواضع سابق اخوان المسلمین تفاوت چندانی ندارد. ماهیت اسلامی فلسطین و مقابله با رژیم صهیونیستی محور اصلی و راهبردی اساسنامه حماس شمرده شده است. تأکید بر اسلامی بودن جنبش، تأکید بر دولت اسلامی و قانون اساسی براساس شریعت اسلام، تعلق فلسطین به تمام امت اسلامی تا روز قیامت و کوتاه نیامدن از آن، تأکید بر جهاد به عنوان امری اسلامی و تأکید بر آزادی کل سرزمین فلسطین از جمله مواردی است که در اساسنامه حماس آمده است. در ماده هشتم میثاق‌نامه، شعار حماس همان شعار اخوان المسلمین ذکر شده است. در ۱۱ اردیبشهت ۱۳۹۶ش/۱ می ۲۰۱۷م میثاق یا سند سیاسی دوم حماس در دوحه رونمایی و منتشر شد که تفاوت‌هایی با میثاق اول دارد.

[۱۴] حزب‌الله گروهی سیاسی و نظامیِ شیعه در لبنان است که در سال ۱۹۸۲م به منظور مقابله با اسرائیل و با حمایت جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد. این حزب فعالیت بر ضد اسرائیل را با عملیات‌های استشهادی آغاز کرد. سپس توان نظامی خود را افزایش داد و با موشک کاتیوشا و جنگ‌های چریکی، به مقابله با اسرائیل پرداخت. دبیرکل این حزب سید حسن نصرالله است. پیش از او صبحی طفیلی و سید عباس موسوی در این سِمت بودند. تاکنون چند بار میان حزب‌الله و اسرائیل نبرد نظامی درگرفته که از جمله ‌آن‌ها جنگ ۳۳روزه است. این جنگ را اسرائیل با هدف خلع‌سلاح حزب‌الله و آزادسازی دو نظامی‌اش آغاز کرد که در عملیات حزب‌الله با نام الوعد الصادق به اسارت حزب‌الله درآمده بودند. حزب‌الله در سوریه در حمایت از حکومت این کشور، به مبارزه با نیروهای تکفیری نیز پرداخته است. این حزب همچنین فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. شبکه تلویزیونی المنار متعلق به حزب‌الله است. حزب‌الله لبنان در سال ۱۹۸۲م با حمایت جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت. نخست چند سال مخفیانه علیه اشغالگران صهیونیستی فعالیت می‌کرد. در ۱۱ نوامبر ۱۹۸۴م برابر با ۲۰ آبان ۱۳۶۱ش، احمد جعفر قصیر عملیاتی استشهادی علیه نظامیان اسرائیل در جنوب لبنان انجام داد که تعدادی از آنان کشته شدند. در ۱۶ فوریه ۱۹۸۵ برابر با ۲۷ بهمن ۱۳۶۳ش، هم‌زمان با عقب‌نشینی اسرائیل از صیدا، حزب‌الله مسئولیت عملیات شهادت‌طلبانه احمد جعفر قصیر را برعهده گرفت و ایدئولوژی و استراتژی خود مبنی بر مقابله با اسرائیل را رسماً اعلام کرد.

به گفته حسین دهقان از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، پس از عملیات بیت‌المقدس در ۱۳۶۱ش در جنگ میان ایران و عراق، اسرائیل به لبنان حمله کرد. گروهی از فرماندهان سپاه برای آموزش نیروهای لبنانی برای مقابله با اسرائیل به لبنان اعزام شدند. آن‌ها ضمن آموزش نظامی، به ایجاد وحدت میان گروه‌های مرتبط با ایران نیز پرداختند که در نهایت به شکل‌گیری حزب‌الله انجامید. به گفته نعیم قاسم معاون دبیر کل حزب‌الله، امام خمینی این گروه‌ها را برای آموزش نظامی به لبنانی‌ها فرستاده بود. البته پیش‌تر، تشکل‌های جنبش اَمَل، حزب‌الدَّعوه، تجمع علمای بقاع و کمیته‌های اسلامی برای تشکیل حزب واحدی در برابر اشغالگری اسرائیل، به توافق رسیده بودند و طرح آن مورد موافقت امام خمینی هم قرار گرفته بود. نخستین دبیرکل حزب‌الله صبحی طفیلی بود که در ۵ نوامبر سال ۱۹۸۹م به این سمت انتخاب شد. پیش از آن، حزب به مدت هفت سال، به شیوه شورایی رهبری می‌شد. سید محمدحسین فضل‌الله، صبحی طفیلی، سید عباس موسوی، سید حسن نصرالله، نعیم قاسم، حسین کورانی ، حسین خلیل، محمد رعد، محمد فنیش، محمد یزبک و ابراهیم امین از مؤسسان حزب‌الله بودند. در مه ۱۹۹۱م به علت اختلافات و انتقاداتی که به صبحی طفیلی بود، سید عباس موسوی به عنوان دبیرکل جدید حزب‌الله انتخاب شد. او در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲م توسط اسرائیل به شهادت رسید و شورای حزب‌الله سید حسن نصرالله را به‌عنوان دبیرکل انتخاب کرد.

[۱۵] حَشْد شَعبی یا بسیج مردمی عراق، نیروی نظامی وابسته به تشکیلات امنیتی عراق است، که زیر نظر فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، به ارتش کمک می‌کند و بیشتر افراد آن را شیعیان‌ تشکیل می‌دهند. حشد شعبی در شرایط اضطراری حمله داعش به عراق در سال ۱۳۹۳ش، شکل گرفت و پس از فتوای جهاد علیه داعش از سوی سید علی سیستانی، مرجع تقلید شیعه، مشروعیت یافته و تقویت شد. حشد شعبی شامل بیش از چهل گروه نظامی و بیش از صد هزار نیرو است که در آن شیعه،‌ سنی، مسیحی، عرب، ترکمن و کُرد حضور دارند. شاخه نظامی سازمان بدر، عصائب اهل الحق، کتائب حزب‌الله و سرایا العتبات، از جمله گروه‌های حشد شعبی‌اند. حشد شعبی در مبارزه با داعش تأثیرگذار بود. این سازمان پس از سقوط داعش، به پاکسازی بقایای داعش می‌پردازد و در خدمات اجتماعی نیز فعالیت دارد. بر اساس قانون «سازمان حشد شعبی»، این گروه مانند دیگر نیروهای نظامی عراق، از فعالیت‌های سیاسی منع شده است. دولت آمریکا و عربستان خواستار انحلال یا ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده‌اند و آمریکا در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ش به پایگاه‌های حشد شعبی در عراق حمله کرده است. در مقابل، سوریه، جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله لبنان از حامیان حشد شمرده شده‌اند. مقتدی صدر، روحانی شیعه و فعال سیاسی اهل عراق نیز، خواستار ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده و در مقابل سید کاظم حائری، مرجع تقلید، نیروی مستقلِ حشد شعبی را برای حفظ امنیت عراق لازم دانسته است. فالح فیاض فرمانده و هادی عامری معاون حشد شعبی‌ است. پیش از او، ابومهدی مهندس معاون حشد شعبی بود که به همراه قاسم سلیمانی، فرماند سپاه قدس ایران، در عملیاتی تروریستی از سوی دولت آمریکا شهید شد. حشد شعبی که به آن بسیج مردمی عراق و بسیج عراق نیز گفته می‌شود، نیروی نظامی وابسته به تشکیلات امنیتی عراق است، که زیر نظر فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، به ارتش کمک می‌کند و بیشتر افراد آن را شیعیان‌ تشکیل می‌دهند. حشد شعبی در شرایط اضطراری حمله داعش به عراق و پس از بیانیه هیئت وزیران عراق درباره تشکیل بسیح مردمی شکل گرفت و پس از فتوای جهاد علیه داعش از سوی سید علی سیستانی، مرجع تقلید شیعه، مشروعیت یافته و تقویت شد.

[۱۶] سوره مبارکه اخلاص.

[۱۷] نهج البلاغه، بخشی از خطبه ۱۲۷٫

«و من کلام له (علیه السلام) و فیه یبیّن بعض أحکام الدین و یکشف للخوارج الشبهه و ینقض حکم الحَکَمین: فَإِنْ أَبَیْتُمْ إِلَّا أَنْ تَزْعُمُوا أَنِّی أَخْطَأْتُ وَ ضَلَلْتُ، فَلِمَ تُضَلِّلُونَ عَامَّهَ أُمَّهِ مُحَمَّدٍ (صلی الله علیه وآله) بِضَلَالِی وَ تَأْخُذُونَهُمْ بِخَطَئِی وَ تُکَفِّرُونَهُمْ بِذُنُوبِی؟ سُیُوفُکُمْ عَلَى عَوَاتِقِکُمْ تَضَعُونَهَا مَوَاضِعَ الْبُرْءِ وَ السُّقْمِ وَ تَخْلِطُونَ مَنْ أَذْنَبَ بِمَنْ لَمْ یُذْنِبْ! وَ قَدْ عَلِمْتُمْ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله) رَجَمَ الزَّانِیَ الْمُحْصَنَ ثُمَّ صَلَّى عَلَیْهِ ثُمَّ وَرَّثَهُ أَهْلَهُ وَ قَتَلَ الْقَاتِلَ وَ وَرَّثَ مِیرَاثَهُ أَهْلَهُ وَ قَطَعَ [یَدَ] السَّارِقَ وَ جَلَدَ الزَّانِیَ غَیْرَ الْمُحْصَنِ ثُمَّ قَسَمَ عَلَیْهِمَا مِنَ الْفَیْءِ وَ نَکَحَا الْمُسْلِمَاتِ فَأَخَذَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ بِذُنُوبِهِمْ وَ أَقَامَ حَقَّ اللَّهِ فِیهِمْ وَ لَمْ یَمْنَعْهُمْ سَهْمَهُمْ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ لَمْ یُخْرِجْ أَسْمَاءَهُمْ مِنْ بَیْنِ أَهْلِهِ. ثُمَّ أَنْتُمْ شِرَارُ النَّاسِ وَ مَنْ رَمَى بِهِ الشَّیْطَانُ مَرَامِیَهُ وَ ضَرَبَ بِهِ تِیهَهُ. وَ سَیَهْلِکُ فِیَّ صِنْفَانِ: مُحِبٌّ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْحُبُّ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ وَ مُبْغِضٌ مُفْرِطٌ یَذْهَبُ بِهِ الْبُغْضُ إِلَى غَیْرِ الْحَقِّ وَ خَیْرُ النَّاسِ فِیَّ حَالًا النَّمَطُ الْأَوْسَطُ فَالْزَمُوهُ وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الْأَعْظَمَ فَإِنَّ یَدَ اللَّهِ [عَلَى] مَعَ الْجَمَاعَهِ، وَ إِیَّاکُمْ وَ الْفُرْقَهَ فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّیْطَانِ کَمَا أَنَّ الشَّاذَّ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ. أَلَا مَنْ دَعَا إِلَى هَذَا الشِّعَارِ فَاقْتُلُوهُ وَ لَوْ کَانَ تَحْتَ عِمَامَتِی هَذِهِ. فَإِنَّمَا حُکِّمَ الْحَکَمَانِ لِیُحْیِیَا مَا أَحْیَا الْقُرْآنُ وَ یُمِیتَا مَا أَمَاتَ الْقُرْآنُ وَ إِحْیَاؤُهُ الِاجْتِمَاعُ عَلَیْهِ وَ إِمَاتَتُهُ الِافْتِرَاقُ عَنْهُ، فَإِنْ جَرَّنَا الْقُرْآنُ إِلَیْهِمُ اتَّبَعْنَاهُمْ وَ إِنْ جَرَّهُمْ إِلَیْنَا اتَّبَعُونَا. فَلَمْ آتِ لَا أَبَا لَکُمْ بُجْراً وَ لَا خَتَلْتُکُمْ عَنْ أَمْرِکُمْ وَ لَا لَبَّسْتُهُ عَلَیْکُمْ، إِنَّمَا اجْتَمَعَ رَأْیُ مَلَئِکُمْ عَلَى اخْتِیَارِ رَجُلَیْنِ أَخَذْنَا عَلَیْهِمَا أَلَّا یَتَعَدَّیَا الْقُرْآنَ، فَتَاهَا عَنْهُ وَ تَرَکَا الْحَقَّ وَ هُمَا یُبْصِرَانِهِ وَ کَانَ الْجَوْرُ هَوَاهُمَا فَمَضَیَا عَلَیْهِ وَ قَدْ سَبَقَ اسْتِثْنَاؤُنَا عَلَیْهِمَا فِی الْحُکُومَهِ بِالْعَدْلِ وَ الصَّمْدِ لِلْحَقِّ سُوءَ رَأْیِهِمَا وَ جَوْرَ حُکْمِهِمَا».