در این روایت که از حیث سند صحیح و معتبر است امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید:

«مَنْ صَلَّی مَعَهُمْ فِی الصَّفِّ الْأَوَّلِ کَانَ کَمَنْ صَلَّی خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ(صلی الله علیه و آله و سلم)»؛[۱] «هرکس با اهل‌سنت، در صف اوّل آنها نماز بگزارد، مانند کسی است که پشت سر رسول‌اللّه(صلی الله علیه و آله و سلم) در صف اوّل نماز گزارده است».

 

مرحوم شیخ حر عاملی نیز در کتاب وسائل الشیعه بابی را به روایات داله بر استحباب شرکت در نماز جماعت اهل‌سنت و شرکت در صف اول نماز آنها اختصاص داده است.[۲]

هدف از جواز این عمل و استحباب و فضیلت آن این است که این عمل موجب جلب دوستی اهل‌سنت و موجب وحدت کلمه و اتحاد بیشتر مسلمانان می‌گردد.

امام خمینی طبق روایاتی که در این باب آمده به تقیه مداراتی با اهل‌سنت حکم کرده است.[۳] تقیه مداراتی یکی از اقسام تقیه است که در این نوع تقیه ترس از ضرر مالی و جانی مطرح نیست؛ بلکه تقیه‌ای است که برای جلب دوستی و ایجاد وحدت با اهل‌سنت مدارا می‌گردد.

 

اما در خصوص سؤال پایانی شما باید بگوییم که امام جماعت مساجدی مانند مسجدالحرام و مسجدالنبی نیز گرچه جزء علمای وهابی هستند. اما از این روایات خارج نیستند و چه بسا در مورد این‌ها اهمیت بیشتری هم وجود داشته باشد.

در روایات نقل شده که امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) پشت سر مروان بن حکم نماز می‌خواندند.[۴]

مروان بن حکم همان کسی است که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) وی را ملعون بن ملعون[۵] نامیده بود. وی بعد از صلح امام حسن با معاویه از سوی معاویه والی و حاکم مدینه شده بود. امامت جمعه و جماعات در صدر اسلام از جایگاه بسیار مهمی برخوردار بوده است به طوری که معمولاً حاکمان و والیان هر شهر این منصب مهم را در اختیار خود داشته و با حضور دائم خویش از این منصب محافظت می‌کردند.

مرحوم امام می‌فرمایند: در وقتی که در مسجدالحرام یا مسجد النبی نماز جماعت منعقد شد مومنین نباید از آنجا خارج شوند و باید از جماعت تخلف نکنند و با سایر مسلمین به جماعت نماز بخوانند.

مقام معظم رهبری نیز نماز جماعت پشت سر اهل تسنن را جایز و صحیح می‌دانند.[۶]

 

 

پی نوشت ها


[۱] – کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ ه ق، ج ۳، ص ۳۸۰٫

[۲] – شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال ۱۴۰۹ هـ.ق، ج ۸، ص ۲۹۹٫

[۳] – امام خمینی، کتاب الطهاره، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۲۲ق، ص ۵۲۲٫

[۴] – عَلِیُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِی کِتَابِهِ عَنْ أَخِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ( ع) قَالَ: صَلَّی حَسَنٌ وَحُسَیْنٌ خَلْفَ مَرْوَانَ وَنَحْنُ نُصَلِّی مَعَهُم .( شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال ۱۴۰۹ هـ.ق، ج ۸، ص ۳۰۱).

علی بن جعفر در کتاب خود از برادرش امام موسی کاظم(علیه السلام) نقل می کند که آن حضرت فرمود: «امام حسن و امام حسین(علیهما السلام)  پشت سر مروان نماز خوانده اند و ما نیز با آنها نماز می خوانیم.»

[۵] – علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال ۱۴۰۴ هـ ق، ج ۶۲، ص ۲۳۷٫

[۶] – اجوبه الاستفتاءات, تهران: الهدی, ۱۳۸۱, س ۵۹۹, ص ۱۹۷٫