یکی از جدیدترین آثاری که خاورشناسان و قرآن پژوهان غیرمسلمان درباره قرآن و معارف والای آن در سال های اخیر تدوین نموده اند، دایره المعارف قرآن لیدن است. این دایره المعارف طبق بیان سرویراستار آن، خانم جیم دمن مک اولیف دارای هزار مدخل بوده و از سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون پنج جلد آن انتشار یافته است. نویسندگان قرآن پژوه این دایره المعارف، نظرات و دیدگاه های متفاوتی درباره موضوعات قرآنی نظیر مصدر قرآن، تاریخ جمع و تدوین آیات، ادبیات و ساختار قرآن، تحریف قرآن و معارف و محتوای قرآن کریم ابراز کرده اند که در برخی موارد، اصول و مبانی شیعه را مورد هجمه قرار داده، اظهار نظرهای بی پایه و اساس و غیرعالمانه ای را بیان داشته اند.
لذا این مقاله بر آن است با رعایت اصل انصاف و واقع نگری، به نقد علمی و محققانه دیدگاه های خاورشناسان و نویسندگان دایره المعارف قرآن لیدن بر اساس آرا و مبانی شیعه بپردازد تا سهمی در تبدیل فضای تاریک اتهام ها به فضای روش واقع نگری جامعه بشری به این کتاب آسمانی داشته باشد.