آیا دلیلی وجود دارد که زنان نباید سوره یوسف را بخوانند؟
آیا دلیلی مبنی بر این که زن ها یا دختران سوره یوسف را نخوانند وجود دارد؟
پاسخ اجمالی
موضوع مورد سؤال در منابع روایی مطرح شده است؛ مانند این روایات:
۱ – «قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ (ع) لَا تُعَلِّمُوا نِسَاءَکُمْ سُورَهَ یُوسُفَ وَ لَا تُقْرِءُوهُنَّ إِیَّاهَا فَإِنَّ فِیهَا الْفِتَنَ وَ عَلِّمُوهُنَّ سُورَهَ النُّورِ فَإِنَّ فِیهَا الْمَوَاعِظَ»؛[۱] امام علی(ع) فرمود: سوره یوسف را به زنانتان تعلیم ندهید…؛ چراکه در آن، فتنه ها ]حکایت عشق و عاشقى[ است. آنان را سوره نور بیاموزید که سرشار از پند و موعظه است.
۲ – «قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) لَا تُنْزِلُوا النِّسَاءَ الْغُرَفَ وَ لَا تُعَلِّمُوهُنَ الْکِتَابَهَ وَ لَا تُعَلِّمُوهُنَّ سُورَهَ یُوسُفَ وَ عَلِّمُوهُنَّ الْمِغْزَلَ وَ سُورَهَ النُّورِ»؛[۲] امام صادق(ع) فرمود:
زنان را در طبقات بالای منازل منشانید؛ نوشتن خط یادشان ندهید؛ سوره یوسف را به آنان تعلیم ندهید، آنان را چرخ رشتن یا پیله رشتن بیاموزید، و به ایشان سوره نور را تعلیم دهید؛ چون آیه حجاب، حد زنا و احکام زنان در آن سوره است.
آنچه در مورد این گونه روایات قابل توجیه است؛ این است که مطمئناً توصیه های این روایات فراگیر و عام نیست؛ یعنی این گونه نیست که در تمام زمان ها و در مورد تمام زنان چنین باشد که تلاوت سوره یوسف برایشان فتنه انگیز باشد!
این که روایت می گوید زنان را در طبقات فوقانی منازل ساکن نکنید؛ از این رو بوده در گذشته پنجره های منازل خالی از حفاظ و پرده بود و ممکن بود نامحرم ایشان را ببیند و یا آنها نامحرم را ببینند، همین طور مبادا با آموزش خواندن و نوشتن، نامه ای به مردان بنویسند که مردان با دیدن خطشان شیفته آنان شوند؛ یا در سوره یوسف؛ چون حکایت عشق و عاشقى است، مبادا آنان با خواندن آن وسوسه شوند.
همان گونه که بیان شد، این مسئله تابع شرایط و فرهنگ ها است. به عنوان نمونه همین داستان سوره یوسف می تواند مخصوص زنانى باشد که زبانشان عربى است و زبان قرآن را می فهمند، اما فارسی زبانانی که فقط متن قرآن را برای ثواب تلاوت می کنند، و چیزی از محتوای آن متوجه نمی شوند، و یا اکثر زنان عفیف و پاک دامنی که با خواندن آن درس عبرت می گیرند، اشکالی متوجه آنان نخواهد بود.
منبع:اسلام کوئست
پی نوشت:
[۱]. کلینی، محمد بن یعقوب، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد ج ۵، ص ۵۱۶، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
[۲]. ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، ج ۱، ص ۳۷۴، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق.
پاسخ دهید