۱ـ مرحوم صدوق به سند خود از یونس بن ظبیان نقل کرده است که:

امام صادق (ع) فرمود: برای فاطمه (ع) نزد خدای متعال نه نام است که عبارتند از: فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، رضیّه، مرضیه، محدثه و زهرا. سپس فرمود: آیا می دانی، چرا ایشان را فاطمه نامیده‌اند؟ گفتم: سرورم! مرا بدان آگاه کن فرمود: فاطمه یعنی کسی که از هر شر و بدی، بریده شده است.

یونس گفت: سپس امام صادق (ع) افزود:

اگر امیر المؤمنین (ع) با او ازدواج نمی‌کرد، تا روز قیامت هیچ کفو و همتایی از آدم و پس از او در روی زمین، برای فاطمه (ع) یافت نمی‌شد تا با آن بانو، ازدواج نماید.

۲٫صدوق به سند خود از امام صادق (ع) از پدرش امام باقر (ع) روایت کرده است که فرمود:

رسول اکرم (ص) به فاطمه (ع) فرمود: ای فاطمه! آیا می‌دانی، چرا فاطمه نامیده شده‌ای؟ علی (ع) که در مجلس حاضر بود پرسید: ای فرستاده‌ی خدای متعال! چرا چنین نامیده شده است؟ آن حضرت فرمود: زیر او و شیعیانش از آتش دوزخ، بریده شده‌اند.

 ۳ـ صدوق از جعفر بن محمّد بن عمّار و او از پدرش روایت کرده که گفت:

از امام صادق (ع) درباره‌ی نام‌گذاری فاطمه (ع) به اسم زهرا (ع) پرسیدم، حضرت فرمود: زیرا هرگاه در محراب عبادت می‌ایستاد، نورش برای آسمانیان مثل درخشش نور ستارگان بر اهل زمین، می‌درخشید.

۴ـ صدوق با واسطه از اسحاق بن جعفر نقل کرده است که:

امام صادق (ع) فرمود حضرت فاطمه (ع) از این رو محدّثه نامیده شده که فرشتگان از آسمان، برایشان فرود می‌آمدند و مثل حضرت مریم (ع)، او را فرا خوانده و به سخن گفتن با وی می‌نشستند و می‌گفتند: ای فاطمه! خدای متعال، تو را برگزید و پاکیزه ساخت و بر زنان جهان برتری بخشید. ای فاطمه! از پروردگارت اطاعت نما و سجده کن و با نمازگزاران نماز بگزار.

آن گاه حضرت فاطمه (ع) با آنان به گفتگو می‌نشست و آنان نیز با او، هم سخن می‌گشتند. شبی حضرت فاطمه (ع) به فرشتگان گفت: آیا سرور زنان جهان، مریم دختر عمران نیست؟ فرشتگان پاسخ دادند: مریم سرور زنان زمان خود بود در حالی که خداوند، تو را سرور زنان زمان خودت و زمان او و سرور زنان اوّلین و آخرین قرار داده است.

 

أسمائها (ع):

 ۱ـ قال الصّدوق:

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَکِّلِ، قَالَ: حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ السَّعْدَآبَادِیُّ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِیِّ، قَالَ: حَدَّثَنِی عَبْدُ الْعَظِیمِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْحَسَنِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنِی الْحَسَنُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ یُونُسَ، عَنْ یُونُسَ بْنِ ظَبْیَانَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقُ (ع) لِفَاطِمَهَ (ع) تِسْعَهُ أَسْمَاءٍ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ: فَاطِمَهُ وَ الصِّدِّیقَهُ وَ الْمُبَارَکَهُ وَ الطَّاهِرَهُ وَ الزَّکِیَّهُ وَ الرَّضِیَّهُ وَ الْمَرْضِیَّهُ وَ الْمُحَدَّثَهُ وَ الزَّهْرَاءُ، ثُمَّ قَالَ: تَدْرِی لِأَیِّ شَیْ‏ءٍ سُمِّیَتْ فَاطِمَهَ (ع) قُلْتُ: أَخْبِرْنِی یَا سَیِّدِی، قَالَ: فُطِمَتْ مِنَ الشَّرِّ، قَالَ ثُمَّ قَالَ: لَوْ لَا أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (ع) تَزَوَّجَهَا لَمَا کَانَ لَهَا کُفْوٌ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ آدَمُ فَمَنْ دُونَه‏.[۱]


 ۲ـ و قال أیضاً:

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ رَحِمَهُ اللَّهُ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَلَوِیَّهَ الْأَصْبَهَانِیُّ، عَنْ إِبْرَاهِیمَ بْنِ مُحَمَّدٍ الثَّقَفِیِّ، عَنْ جَنْدَلِ بْنِ وَالِقٍ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُمَرَ الْبَصْرِیُّ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ، عَنْ أَبِیهِ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): یَا فَاطِمَهُ أَ تَدْرِینَ لِمَ سُمِّیتِ فَاطِمَهَ؟ فَقَالَ عَلِیٌّ (ع): یَا رَسُولَ اللَّهِ لِمَ سُمِّیَتْ؟ قَالَ: لِأَنَّهَا فُطِمَتْ هِیَ وَ شِیعَتُهَا مِنَ النَّارِ.[۲]

۳ـ و قال أیضاً:

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ بْنِ إِسْحَاقَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِیزِ بْنُ یَحْیَى الْجَلُودِیُّ، قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ زَکَرِیَّا الْجَوْهَرِیُّ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَارَهَ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنْ فَاطِمَهَ لِمَ سُمِّیَتِ الزَّهْرَاءَ؟ فَقَالَ لِأَنَّهَا کَانَتْ إِذَا قَامَتْ فِی مِحْرَابِهَا زَهَرَ نُورُهَا لِأَهْلِ السَّمَاءِ کَمَا تَزْهَرُ نُورُ الْکَوَاکِبِ لِأَهْلِ الْأَرْضِ.[۳]

 ۴ـ و قال أیضاً:

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطَّانُ، قَالَ: حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ السُّکَّرِیُّ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ زَکَرِیَّا الْجَوْهَرِیِّ، قَالَ: حَدَّثَنَا شُعَیْبُ بْنُ وَاقِدٍ، قَالَ: حَدَّثَنِی إِسْحَاقُ بْنُ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى بْنِ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) یَقُولُ: إِنَّمَا سُمِّیَتْ فَاطِمَهُ (ع) مُحَدَّثَهً لِأَنَّ الْمَلَائِکَهَ کَانَتْ تَهْبِطُ مِنَ السَّمَاءِ فَتُنَادِیهَا کَمَا تُنَادِی مَرْیَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ، فَتَقُولُ: یَا فَاطِمَهُ إنَّ اللَّهُ (اصْطَفاکِ وَ طَهَّرَکِ وَ اصْطَفاکِ عَلى‏ نِساءِ الْعالَمِینَ) یَا فَاطِمَهُ (اقْنُتِی لِرَبِّکِ وَ اسْجُدِی وَ ارْکَعِی مَعَ الرَّاکِعِینَ)، فَتُحَدِّثُهُمْ وَ یُحَدِّثُونَهَا، فَقَالَتْ لَهُمْ ذَاتَ لَیْلَهٍ: أَ لَیْسَتِ الْمُفَضَّلَهُ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِینَ مَرْیَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ؟ فَقَالُوا: إِنَّ مَرْیَمَ کَانَتْ سَیِّدَهَ نِسَاءِ عَالَمِهَا، وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَکِ سَیِّدَهَ نِسَاءِ عَالَمِکِ وَ عَالَمِهَا وَ سَیِّدَهَ نِسَاءِ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ.[۴]


[۱] ـ الامالی ۴۷۴ ح ۱۸، الخصال ۴۱۴ ح ۳، (علیهما السّلام) الشرایع: ۱۷۸ ح ۳، دلائل الإمامه: ۷۹ ح ۱۹۰، المناقب لابن شهر آشوب ۳: ۳۵۷، اعلام الوری: ۱: ۲۹۰، کشف الغمه ۱: ۴۶۳، تسلیه المجالس و زینه المجالس ۱: ۵۴۷، البحار ۴۳: ۱۰ ح ۱ و ۱۶ ح ۱۵ عن الخصال و فی الکافی ۱: ۴۶۱ ح ۱۰، تهذیب الاحکام ۷: ۴۷۰ ح ۱۸۸۲، الامالی للطوسی: ۴۳، کشف الغمه ۱: ۴۷۲ من قوله: لولا انّ أمیر المؤمنین… .

[۲] ـ علل‌الشرایع: ۱۷۹ ح ۵، و فی: ۱۷۸ ح ۱، رواه بتعبیر آخر عن أبی هریره، و فی معانی الاخبار: ۶۴ ح ۱۴، مقتل الحسین للخوارزمی ۱: ۵۱، المناقب لابن شهر اشوب ۳: ۳۲۹، کشف الغمه ۱: ۴۶۳، البحار ۴۳: ۱۴ح ۱۰، عن العلل و المعانی: ۱۵ ح ۱۴ عن المناقب.

[۳] ـ علل‌الشرایع: ۱۸۱ ح ۳، معانی الاخبار: ۶۴ ح ۱۵، عنهما البحار ۴۳: ۱۲ ح ۶٫

[۴] ـ علل‌ الشرایع: ۱۸۲، ح ۱، دلائل الإمامه: ۸۰ ح ۲۰ و ۱۵۲ ح ۶۶، البحار ۴۳: ۷۸ ح ۶۵ عن العلل.