شیخ مفید گوید:
همراه هانی بن هانی و سعید بن عبدالله که آخرین پیک‌ها بودند، نامه‌ای به این مضمون نوشت:
بسم الله الرّحمن الرّحیم. از حسین بن علی به گروه مؤمنان و مسلمانان. امّا بعد، هانی و سعید! نامه‌های شما را برایم آوردند و آخرین نامه‌هایی بود که از شما دریافت کردم. آنچه را نوشته بودید که «پیشوایی نداریم، بیا شاید خداوند به وسیله‌ی تو ما را بر محور حق و هدایت گرد آورد» فهمیدم. اینک من، برادر و پسرعمو و فرد مورد اطمینان از خاندانم، مسلم بن عقیل را نزد شما می‌فرستم. اگر برای من نوشت که فکر و نظر همه‌ی شما و خردمندان و اهل فضل شما همان است که در نامه‌های شما آمده است، به خواست خدا به زودی نزد شما می‌آیم. به جانم قسم، پیشوا جز آن‌که به قرآن حکومت کند و عدالت برپای دارد و به دین حق گردن بنهد و خود را وقفِ خدا کرده باشد، نیست. و السّلام.
حسین (ع) مسلم بن عقیل را فراخواند و او را همراه قیس بن مسهر، عماره بن عبید و عبدالله و عبد الرّحمن ارحبی روانه کرد و او را فرمان داد که تقوا پیشوا کند، کار خود را پنهان دارد و دقیق باشد. اگر مردم را متّحد و هماهنگ دید، فوری خبر دهد. مسلم به مدینه آمد، در مسجد پیامبر نماز خواند و با خانواده‌ی خود خداحافظی کرد. دو راهنما اجیر کرد. آن دو از بیراهه رفتند و راه را گم کردند. از تشنگی بی‌تاب شده از راه واماندند. چون نشانه‌های راه برایشان آشکار شد، به مسلم نشان دادند. مسلم از همان مسیر ره سپرد و آن دو راهنما از تشنگی مردند. مسلم همراه قیس، از همان‌جا که به «مضیق» معروف بود، نامه‌ای به این مضمون به امام نوشت:
امّا بعد، از مدینه با دو راهنما آمدم. آنان بیراهه آمدند و راه را گم کردند و از تشنگی مردند. ما آمدیم و به آب رسیدیم در حالی که رمقی در ما بود. آن آب در جایی به نام مضیق بود. از این حادثه فال بد زده‌ام. اگر صلاح می‌دانی مرا از این مأموریت معاف بدار و دیگری را بفرست. و السّلام.
امام حسین (ع) به او نامه نوشت: امّا بعد، بیم آن دارم که انگیزه‌ات از نوشتن این نامه و استعفا از مأموریتی که داده‌ام، ترس باشد. همان مسیر و مأموریتی را که تعیین کرده‌ام ادامه بده. و السّلام.
چون مسلم نامه‌ی امام را خواند، گفت: دیگر بر جان خود بیمناک نیستم. رفت تا به آبی رسید. فرود آمد و از آن‌جا هم گذشت. به مردی برخورد که برای شکار، تیر می‌افکند. دید که وقتی آهوی را در چشم‌اندازش یافت، تیر انداخت و آن را کشت. گفت: به خواست خدا دشمنان را می‌کشیم. رفت تا وارد کوفه شد و به منزل مختار وارد شد (که امروز به آن خانه‌ی مسلم بن مسیب گویند). شیعیان رفت و آمد خود را نزد او آغاز کردند. وقتی گروهی از آنان گرد آمدند، نامه‌ی امام را بر آنان خواند، در حالی که گریان بودند. هجده هزار نفر با او بیعت کردند. مسلم بن عقیل به امام نامه نوشت و او را از بیعت این شمار آگاه کرد و خواست که به کوفه بیاید.
قال المفید:
ثُمَّ کَتَبَ مَعَ هَانِئِ بْنِ هَانِئٍ وَ سَعِیدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ وَ کَانَا آخِرَ الرُّسُلِ:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ، مِنَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ إِلَى الْمَلَإِ مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَ الْمُؤْمِنِینَ. أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ هَانِئاً وَ سَعِیداً قَدِمَا عَلَیَّ بِکُتُبِکُمْ وَ کَانَا آخِرَ مَنْ قَدِمَ عَلَیَّ مِنْ رُسُلِکُمْ وَ قَدْ فَهِمْتُ کُلَّ الَّذِی اقْتَصَصْتُمْ وَ ذَکَرْتُمْ وَ مَقَالَهُ جُلِّکُمْ إِنَّهُ لَیْسَ عَلَیْنَا إِمَامٌ فَأَقْبِلْ لَعَلَّ اللَّهَ أَنْ یَجْمَعَنَا بِکَ عَلَى الْحَقِّ وَ الْهُدَى وَ إِنِّی بَاعِثٌ إِلَیْکُمْ أَخِی وَ ابْنَ عَمِّی وَ ثِقَتِی مِنْ أَهْلِ بَیْتِی مُسْلِمَ بْنَ عَقِیلٍ فَإِنْ کَتَبَ إِلَیَّ أَنَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ رَأْیُ مَلَئِکُمْ وَ ذَوِی الْحِجَا وَ الْفَضْلِ مِنْکُمْ عَلَى مِثْلِ مَا قَدِمَتْ بِهِ رُسُلُکُمْ وَ قَرَأْتُ فِی کُتُبِکُمْ فَإِنِّی أَقْدَمُ عَلَیْکُمْ وَشِیکاً إِنْ شَاءَ اللَّهِ فَلَعَمْرِی مَا الْإِمَامُ إِلَّا الْحَاکِمُ بِالْکِتَابِ الْقَائِمُ بِالْقِسْطِ الدَّائِنُ بِدِینِ الْحَقِّ الْحَابِسُ نَفْسَهُ عَلَى ذَاتِ اللَّهِ وَ السَّلَامُ.
وَ دَعَی الْحُسَیْنُ (ع) مُسْلِمَ بْنَ عَقِیلِ فَسَرَّحَهُ مَعَ قَیْسِ بْنِ مُسْهِرٍ الصَّیْدَاوِیِّ وَ عُمَارَهَ بْنِ عَبْدٍ السَّلُولِیِّ وَ
عَبْدِ اللَّهِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ ابنا شدّاد عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْأَرْحَبِیِّ وَ أَمَرَهُ بِتَقْوَى اللَّهِ وَ کِتْمَانِ أَمْرِهِ وَ اللُّطْفِ فَإِنْ رَأَى النَّاسَ مُجْتَمِعِینَ مُسْتَوْسِقِینَ عَجَّلَ إِلَیْهِ بِذَلِکَ فَأَقْبَلَ مُسْلِمٌ (ره) حَتَّى أَتَى الْمَدِینَهَ فَصَلَّى فِی مَسْجِدِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) وَ وَدَّعَ مَنْ أَحَبَّ مِنْ أَهْلِهِ وَ اسْتَأْجَرَ دَلِیلَیْنِ مِنْ قَیْسٍ فَأَقْبَلَا بِهِ یَتَنَکَّبَانِ الطَّرِیقَ فَضَلَّا وَ أَصَابَهُمْ عَطَشٌ شَدِیدٌ فَعَجَزَا عَنِ السَّیْرِ فَأَوْمَأَ لَهُ إِلَى سَنَنِ الطَّرِیقِ بَعْدَ أَنْ لَاحَ لَهُمَا ذَلِکَ فَسَلَکَ مُسْلِمٌ ذَلِکَ السَّنَنَ وَ مَاتَ الدَّلِیلَانِ عَطَشاً، فَکَتَبَ مُسْلِمُ بْنُ عَقِیلٍ رَحِمَهُ اللَّهُ عَلَیْهِمَا مِنَ الْمَوْضِعِ الْمَعْرُوفِ بِالْمَضِیقِ مَعَ قَیْسِ بْنِ مُسهّرٍ. أَمَّا بَعْدُ فَإِنِّی أَقْبَلْتُ مِنَ الْمَدِینَهِ مَعَ دَلِیلَیْنِ لِی فَجَارَا عَنِ الطَّرِیقِ فَضَلَّا وَ اشْتَدَّ عَلَیْهِمَا الْعَطَشُ فَلَمْ یَلْبَثَا أَنْ مَاتَا وَ أَقْبَلْنَا حَتَّى انْتَهَیْنَا إِلَى الْمَاءِ فَلَمْ نَنْجُ إِلَّا بِحُشَاشَهِ أَنْفُسِنَا وَ ذَلِکَ الْمَاءُ بِمَکَانٍ یُدْعَى الْمَضِیقَ مِنْ بَطْنِ الْخَبْتِ وَ قَدْ تَطَیَّرْتُ مِنْ تَوَجُّهِی هَذَا فَإِنْ رَأَیْتَ أَعْفَیْتَنِی مِنْهُ وَ بَعَثْتَ غَیْرِی وَ السَّلَامُ.
فَکَتَبَ إِلَیْهِ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِیٍّ (ع): أَمَّا بَعْدُ فَقَدْ خَشِیتُ أَنْ لَا یَکُونَ حَمَلَکَ عَلَى الْکِتَابِ إِلَیَّ فِی الِاسْتِعْفَاءِ مِنَ الْوَجْهِ الَّذِی وَجَّهْتُکَ لَهُ إِلَّا الْجُبْنُ فَامْضِ لِوَجْهِکَ الَّذِی وَجَّهْتُکَ لَهُ وَ السَّلَامُ.
فَلَمَّا قَرَأَ مُسْلِمٌ الْکِتَابَ، قَالَ: أَمَّا هَذَا فَلَسْتُ أَتَخَوَّفُهُ عَلَى نَفْسِی، فَأَقْبَلَ حَتَّى مَرَّ بِمَاءٍ لِطَیْءٍ فَنَزَلَ ثُمَّ ارْتَحَلَ عَنْهُ فَإِذَا رَجُلٌ یَرْمِی الصَّیْدَ فَنَظَرَ إِلَیْهِ قَدْ رَمَى ظَبْیاً حِینَ أَشْرَفَ لَهُ فَصَرَعَهُ، فَقَالَ مُسْلِمُ بْنُ عَقِیلٍ: نَقْتُلُ عَدُوَّنَا إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَی ثُمَّ أَقْبَلَ حَتَّى دَخَلَ الْکُوفَهَ فَنَزَلَ فِی دَارِ الْمُخْتَارِ بْنِ أَبِی عُبَیْدَهَ وَ هِیَ الَّتِی تُدْعَى الْیَوْمَ دَارُ مُسْلِمِ بْنِ الْمُسَیَّبِ وَ أَقْبَلَتِ الشِّیعَهُ تَخْتَلِفُ إِلَیْهِ فَلَمَّا اجْتَمَعَ إِلَیْهِ مِنْهُمْ جَمَاعَهٌ قَرَأَ عَلَیْهِمْ کِتَابَ الْحُسَیْنِ (ع) وَ هُمْ یَبْکُونَ وَ بَایَعَهُ النَّاسُ حَتَّى بَایَعَهُ مِنْهُمْ ثَمَانِیَهَ عَشَرَ أَلْفاً فَکَتَبَ مُسْلِمٌ إِلَى الْحُسَیْنِ (ع) یُخْبِرُهُ بِبَیْعَهِ ثَمَانِیَهَ عَشَرَ أَلْفاً وَ یَأْمُرُهُ بِالْقُدُومِ.[۱]
[۱]– الارشاد: ۲۰۴، الفتوح لابن اعثم ۵: ۳۵، الاصابه ۱: ۳۳۲ ح ۱۷۲۴ مع ذکر السند و الاختصار، مقتل الخوارزمی ۱: ۱۹۶، اللهوف: ۱۶ اشیر فیه الی القضیه فقط.
پاسخ دهید