آسیب‌های تربیتی به دو بخش درونی و بیرونی تقسیم می‌شود که من ابتدا به آسیب‌های درونی می‌پردازم. 

آسیب‌های درونی:

الف. عدم هماهنگی پدر و مادر در تربیت

گاهی اوقات ممکن است عدم هماهنگی بین پدر و مادر به عنوان یک آسیب تربیتی محسوب شود؛ مثلاً مادر مخالف تنبیه بدنی است ولی پدر فرزندش را می‌زدند؛ همین باعث می‌شود که بین آن‌ها اختلاف ایجاد شود و در تربیت بچّه تاثیر منفی بگذارد.

ب. اختلاف میان والدین

 گاهی اوقات ممکن است والدین در تربیت با هم هماهنگ باشند، امّا سر مسائل دیگر با همدیگر اختلاف داشته باشند. در این مورد وقتی کودک می‌بیند که پدر و مادر به آن‌چیزی که می‌گویند عمل نمی‌کنند، دچار آسیب می‌شود؛ به عنوان مثال وقتی والدین به کودک می‌گویند که دعوا بد است امّا خودشان در خانه دعوا می‌کنند، این بچّه از این رفتارها تاثیر منفی می‌پذیرد.

ج. برخورد نادرست پدر و ماد با فرزند

همچنین ممکن است آسیب تربیتی در شیوه‌ی برخورد والدین با فرزند باشد؛ مثلاً والدین در عصبانیت‌ها، کودک را سرزنش کنند و همین باعث شود که بچّه احساس حقارت کند.

د. خرید بیش از اندازه اسباب بازی

یکی دیگر از آسیب‌هایی که در محیط ممکن است اتّفاق بیفتد، خرید بیش از اندازه‌ی وسایل بازی است؛ چراکه وقتی اسباب بازی زیاد باشد، بچّه‌ها نمی‌توانند رسم بازی کردن با آن‌ها را بیاموزند و به دنبال وسایل دیگر می‌روند.  

شاید دیده باشید برخی از کودکان با این‌که وسایل بازی زیادی دارند، امّا باز به آشپزخانه می‌روند و با قابلمه بازی می‌کنند؛ یکی از دلایل آن این است که چون کودکان نمی‌توانند روی وسایل زیاد تمرکز داشته باشند، به دنبال وسایلی هستند که بتوانند روی آن‌ها تمرکز کنند. 

ه. امکانات زیاد

یکی دیگر از آسیب‌هایی که ممکن است در محیط اتّفاق بیفتد، امکانات زیادی است که ما در اختیار بچّه‌ها قرار می‌دهیم؛ به عنوان مثال اگر در خانه کامپیوتر، تبلت و تلفن همراه باشد، فرزندان مدام می‌خواهند با آن‌ها بازی کنند.

ز. عدم حساسیّت در تربیت

برخی از کارشناسان تربیتی می‌گویند: پدر و مادرانی که بیش از حد در تربیت حسّاس هستند، فرزندان آن‌ها بد تربیت می‌شوند؛ دلیل آن‌هم این است که این نوع والدین با روش و اصول تربیت آشنا نیستند؛ لذا از همه روش‌ها استفاده می‌کنند که کودک خود را خوب تربیت کنند؛ حتّی از روش‌های ضد تربیتی.

 

آسیب‌های بیرونی:

الف. رفتارهای پدر بزرگ و مادر بزرگ‌ها

برخی مواقع ما رفتار پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها را به عنوان یک آسیب تربیتی بشمار می‌آوریم. شاید دیده باشید که گاهی اوقات مادران فرزندشان را از بعضی چیزها منع می‌کنند؛ امّا پدر بزرگ و مادر بزرگ دست نوه‌ی خود را می‌گیرند و به مغازه می‌برند و همان چیز را برای او تهیه می‌کنند؛ همچنین به او گوش زد می‌کنند که به والدینش چیزی نگوید. این رفتار به کودکان می‌آموزد که گاهی اوقات می‌توانند بعضی از چیزها را از والدین خود پنهان کنند.

ب. دوستان و اطرافیان

گاهی اوقات ممکن است دوستان، اطرافیان یا حتّی معلّمین برای فرزندان ما آسیب‌ تربیتی بشمار بیایند؛ لذا باید در این موارد نیز دقّت کنیم.

ج. عدم حساسیّت در تربیت

برخی از کارشناسان تربیتی معتقد هستند پدر و مادرانی که بیش از حد در تربیت حسّاس هستند، فرزندان آن‌ها بد تربیت می‌شوند؛ دلیل آن‌هم این است که این نوع والدین با روش و اصول تربیت آشنا نیستند؛ لذا از همه روش‌ها استفاده می‌کنند که کودک خود را خوب تربیت کنند؛ حتّی از روش‌های ضد تربیتی.