فرقه اسماعیلیه در نیمه دوم قرن دوم هجری، براساس اعتقاد به امامت اسماعیل، فرزند امام جعفر صادق(ع)، شکل گرفت. اسماعیلیان در خصوص مهدویت عقاید خاصی مطرح کردند؛ اسماعیل، نخستین کسی بود که آنان به عنوان مهدی موعود و امام هفتم معرفی کردند؛ هر چند اکثریت اسماعیلیان به مهدویت محمد بن اسماعیل معتقد شدند و او را امام هفتم و پایان دهنده دور ششم دانستند. به طرف‌داران این اعتقاد «قرمطی» اطلاق شد. قرمطیان در ابتدا و برای مدت کوتاهی به مهدویت احمد بن محمد بن حنفیه گرویدند و سپس به مهدویت محمد بن اسماعیل بازگشتند.
عبیدالله مهدی، نخستین خلیفه فاطمی، با اجرای اصلاحاتی، مهدویت خویش را مطرح کرد. در دوره المعز، خلیفه چهارم فاطمی، بازگشت محدود به مهدویت محمد بن اسماعیل با تغییراتی مطرح شد. در زمان الحاکم، دروزیان معتقد به الوهیت الحاکم شدند و با ناپدید شدن وی در ۴۱۱ﻫ، غیبت و رجعت وی را باور کردند.
در مقاله حاضر روند اعتقاد به مهدویت در فرقه اسماعیلیه و شعب آن بررسی میشود.
مهدویت از دیدگاه اسماعیلیان و قرمطیان
مقاله ای از علیرضا روحی میر آبادی
فهرست بخش های سایت
- اسلام ناب (۹,۶۰۸)
- از آسمان (۳,۵۶۷)
- آیت الله مجتهدی تهرانی (ره) (۱۷۱)
- استاد رجبی دوانی (۱۴۹)
- حجت الاسلام عالی (۵۹۲)
- حضرت آیت الله العظمی بهجت (۵۸۲)
- حضرت آیت الله العظمی قاضی (۲)
- حضرت آیت الله انصاری همدانی (۴۳)
- حضرت آیت الله خوشوقت (۳۸)
- حضرت آیت الله رفیعی قزوینی (۲۰)
- حضرت آیت الله سید عبدالکریم کشمیری (۵۲)
- حضرت آیت الله شیخ مهدی الهی قمشه ای (۸۰)
- حضرت استاد سید هادی رفیعی پور (۲۶)
- حضرت استاد صدیقی (۸۷۷)
- حضرت استاد فاطمی نیا (۱۳۸)
- حضرت استاد میرباقری (۱۳۲)
- حضرت امام خمینی (ره) (۱۰۹)
- علامه آیت الله طباطبایی (۱۶۸)
- کربلایی احمد تهرانی (۱۰۶)
- میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (۲۸۸)
- پرسش و پاسخ مسائل اسلامی (۲,۹۷۹)
- آداب و احکام زیارت (۶۱)
- آراستگی و مدگرایی (۶۱)
- احکام امر به معروف (۱)
- احکام تقلید و بلوغ (۷۶)
- احکام روزه (۲۵۵)
- احکام نگاه و پوشش (۱۸۵)
- احکام وضو، غسل و تیمم (۲۲۶)
- اختلالات رفتاری (۷۰)
- اخلاق علم آموزی در فضای دانشگاه (۲۴)
- اعتکاف (۸۴)
- امام هادی علیه السلام (۲۵)
- امر به معروف و نهی از منکر (۶۳)
- پیرامون نهج البلاغه (۳۸)
- توصیه (۹۵)
- حضور قلب در نماز (۲۹)
- حکومت دینی (۴۵)
- خبرگان رهبری (۲۰)
- خداشناسی (۳۵)
- خودسازی (۲۱)
- دختران و نیازهای پیش رو (۷۵)
- دعا وتوسل (۴۷)
- دین شناسی (۲۲)
- راز آفرینش (۳۰)
- راهنما شناسی (۲۴)
- رساله دانشجویی (۵۹۹)
- روابط دختر و پسر (۷۳)
- روابط زن و شوهر (۱۶۷)
- شیعه و اهل سنت (۴۹)
- علم و دین (۴۶)
- قسمت و قضا و قدر (۳۴)
- گناه و توبه (۲۸)
- مهدویت – دوران ظهور (۲۰)
- نگاهی دوباره به مسئله حجاب (۹۱)
- همسر داری (۳۵)
- ویژه ماه مبارک رمضان (۱۳۱)
- ویژه محرم (۹۰)
- تحدیر قرآن کریم (۳۰)
- حکومت اسلامی (۱۲۳)
- اختیارات ولی فقیه (۲۸)
- پرسمان (۹۰)
- رسم خوبان (۱,۶۹۲)
- شهدا (۱,۶۰۷)
- داستان های موضوعی (۷۲۰)
- آراستگی و نظم (۳۴)
- آگاهی و دانش (۱۹)
- اخلاق (۱۹)
- التزام به ولایت فقیه (۲۴)
- امربه معروف و نهی از منکر (۱۰)
- ایثار و فداکاری (۱۸)
- تعهد و عمل به وظیفه (۳۳)
- تقوای مالی (۲۰)
- تمسک و اردات به اهل بیت علیهم السلام (۱۵)
- تهوّر و شهامت (۳۷)
- تواضع و فروتنی (۴۲)
- توکّل و اعتماد به خدا (۱۵)
- چون مسافر زیستن (۴۲)
- رشد و بصیرت (۱۷)
- رفاقت و مردم‌داری (۲۳)
- روحیه (۲۱)
- سرزندگی و نشاط (۲۶)
- شور شیدایی (۲۳)
- شوق شهادت (۲۷)
- صبر و استقامت (۲۷)
- عبادت و پرستش (۳۴)
- غیرت دینی و تقیّد به ضوابط شرعی (۲۴)
- فرماندهی و مدیریّت (۱۱)
- قانون مداری (۱۴)
- کمک به نیازمندان (۲۱)
- محبت به خانواده (۳۱)
- معرفت (۳۱)
- مقصود تویی (۳۳)
- ورزش (۲۸)
- شهدای مدافع حرم (۲۲۹)
- شهید ابراهیم هادی (۱۹)
- شهید ابراهیم همت (۳۷)
- شهید احمدعلی نیّری (۳۷)
- شهید اسماعیل دقایقی (۱۵)
- شهید حاج احمد متوسلیان (۴۹)
- شهید حسین خرازی (۱۶)
- شهید حمید باکری (۳۸)
- شهید سید مجتبی علمدار (۴۹)
- شهید شیخ فضل الله محلاتی (۱۰۰)
- شهید صیاد شیرازی (۳۳)
- شهید عباس کریمی (۷)
- شهید علی شرفخانلو (۶۵)
- شهید محمد بروجردی (۶۰)
- شهید محمود کاوه (۶۸)
- شهید مهدی باکری (۱۳)
- شهید مهدی زین الدین (۳۵)
- شهید یوسف کلاهدوز (۲۱)
- داستان های موضوعی (۷۲۰)
- علما (۸۳)
- شهدا (۱,۶۰۷)
- سبک زندگی (۱,۲۱۲)
- پرسش و پاسخ درباره موسیقی، رقص و قمار (۱۲۷)
- تربیت فرزند (۵۶۵)
- انتخاب روش مناسب در برخورد با فرزندان (۱۴۷)
- ایجاد محیط مناسب آموزشی برای فرزندان (۸)
- ایجاد محیط مناسب برای سرگرمی های فرزندان (۲۹)
- پرسش و پاسخ صوتی (۵۵)
- تربیت صحیح فرزندان زیر سایه مذهب (۸۰)
- تربیت کودک از منظر اهل بیت علیهم السلام (۳)
- روش برخورد والدین با مشکلات فرزندان (۱۹۵)
- شیوه صحیح انجام اعمال مذهبی (۳)
- شیوه صحیح تربیت فرزندان (۷)
- شیوه صحیح زندگی (۲۹)
- شیوه های آموزش به کودکان (۴)
- مسئولیت والدین در دنیای مجازی (۹)
- مشکلات جوانان (۳)
- مشکلات کودکان (۷)
- مشکلات و مسائل نوجوانان (۱۲)
- معرفی کتاب در زمینه تربیت کودک و نوجوان (۱۰)
- نگرانی های وسواس گونه والدین (۲)
- چند گام در تربیت فرزند (۴۹)
- خانواده (۵۵)
- نکاتی در باب تربیت فرزندان (۴۱۰)
- از آسمان (۳,۵۶۷)
- اهل بیت (۸,۶۰۱)
- امامت پژوهی (۸۴۹)
- بانک پاسخ به شبهات (۱۵۰)
- تاریخ اندیشه امامیه (۶۸)
- شیعه شناسی (۲۹۹)
- شیعه و اهل سنت (۴۷)
- غدیر (۴)
- مهدویت (۱۶۶)
- پرسش و پاسخ (۵,۰۲۰)
- ۰۱ – پرسش و پاسخ پیرامون پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم (۶۰۸)
- ۰۲ – پرسش و پاسخ پیرامون حضرت فاطمه سلام الله علیها (۲۳۷)
- ۰۳ – پرسش و پاسخ پیرامون امیرالمؤمنین علیه السلام (۶۶۵)
- ۰۴ – پرسش و پاسخ پیرامون امام حسن مجتبی علیه السلام (۹۹)
- ۰۵ – پرسش و پاسخ پیرامون امام حسین علیه السلام (۶۱۹)
- ۰۶ – پرسش و پاسخ پیرامون امام سجاد علیه السلام (۵۴)
- ۰۷ – پرسش و پاسخ پیرامون امام محمد باقر علیه السلام (۲۲)
- ۰۸ – پرسش و پاسخ پیرامون امام جعفر صادق علیه السلام (۵۵)
- ۰۹ – پرسش و پاسخ پیرامون امام کاظم علیه السلام (۳۱)
- ۱۰ – پرسش و پاسخ پیرامون امام رضا علیه السلام (۵۵)
- ۱۱ – پرسش و پاسخ پیرامون امام جواد علیه السلام (۳۲)
- ۱۲ – پرسش و پاسخ پیرامون امام هادی علیه السلام (۱۴)
- ۱۳ – پرسش و پاسخ پیرامون امام حسن عسگری علیه السلام (۲۳)
- ۱۴ – پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان ارواحنا فداه (۷۳۸)
- عرفان های نوظهور (۱۴۰)
- جستارهایی در تاریخ اسلام (۶۶۰)
- جستارهایی در قرآن و حدیث (۱,۸۸۸)
- دفتر شعر (۷۹۸)
- امام حسن علیه السلام (۲۸۹)
- امام حسین علیه السلام (۲۶۱)
- امیرالمؤمنین علیه السلام (۳۳)
- بنی هاشم علیهم السلام (۱)
- حضرت ام البنین سلام الله علیها (۶)
- حضرت عباس علیه السلام (۱۵۸)
- حضرت فاطمه سلام الله علیها (۳۰)
- شهدا (۱)
- صُراحی سخن (۹۵)
- سیره و زندگانی اهل بیت علیهم السلام (۱,۴۶۵)
- ۰۱ – پیامبر اعظم (ص) (۳۲۵)
- ۰۲ – حضرت فاطمه سلام الله علیها (۸۲)
- ۰۳ – امیرالمؤمنین علیه السلام (۱۵۵)
- ۰۴ – امام حسن علیه السلام (۸۸)
- ۰۵ – امام حسین علیه السلام (۲۷۱)
- مقالات (۱۱)
- ۰۶ – امام سجاد علیه السلام (۹۸)
- ۰۷ – امام باقر علیه السلام (۴۸)
- ۰۸ – امام صادق علیه السلام (۶۶)
- ۰۹ – امام کاظم علیه السلام (۶۰)
- ۱۰ – امام رضا علیه السلام (۷۰)
- ۱۱ – امام جواد علیه السلام (۳۹)
- ۱۲ – امام هادی علیه السلام (۷۰)
- ۱۳ – امام عسکری علیه السلام (۴۴)
- ۱۴ – حضرت حجت ارواحنا فداه (۶۹)
- عبرات (۸۳۶)
- امامت پژوهی (۸۴۹)
- پوستین وارونه (۱,۸۵۰)
- تکفیری ها (۱,۸۴۷)
- اندیشه وهابیت (۵۴۶)
- اعتقادات و شبهات (۳۹۰)
- شبهات اعتقادی (۲۱)
- مبانی فکری (۱۳۴)
- اعتقادات و شبهات (۳۹۰)
- تاریخچه و اندیشه (۷۳)
- جریان شناسی سلفی گری (۱۴۱)
- اخوان المسلمین (۲۵)
- القاعده (۱۹)
- جریان های دیگر (۴۸)
- داعش (۱۰)
- دیوبندیه (۱۴)
- طالبان (۱۴)
- سلفی گری و زمینه های پیدایش وهابیت (۵۵)
- شخصیت ها (۶۷)
- ابن تیمیه (۴۰)
- احمد بن حنبل (۳)
- سایر شخصیت ها (۱۴)
- محمد بن عبدالوهاب (۱۰)
- عملکرد وهابیت (۸۳)
- نقد و نقادان (۱۷۹)
- چند سوال از اسلام اموی (۲۶)
- حسن فرحان المالکی (۵۲)
- صد سوال از سلفیت (۷۰)
- علامه بن علوی المالکی (۶)
- علامه سید کمال الحیدری (۹)
- نقد وهابیت (۵۴۱)
- اندیشه وهابیت (۵۴۶)
- داعش (۲۲)
- تکفیری ها (۱,۸۴۷)
- حضرت استاد (۱,۸۵۱)
- برنامه های استاد (۲۹)
- درس اخلاق حوزه علمیه امام خمینی (ره) تهران (۳۷۱)
- درس اخلاق مسجدجامع ازگل (۴۴۷)
- سخنرانی های مناسبتی (۸۶۱)
- آستان حضرت فاطمه معصومه (۱۶)
- بیت رهبری (۳۱)
- حرم مطهر رضوی (۶)
- دانشگاه امام صادق علیه السلام (۵)
- دانشگاه تهران (۱۷)
- دانشگاه شریف (۲۷)
- دانشگاه علوم قضائی (۱۸)
- شرح دعای عرفه (۱۵)
- شرح صحیفه سجادیه (۱۹)
- دعای هشتم (۱۳)
- دعای یازدهم (۵)
- شرح مناجات خمس عشر (۲۰)
- ماه مبارک رمضان (۲۱۲)
- محرم الحرام (۳۰۸)
- نماز جمعه (۱۷۵)
- مؤسسه آموزش عالی عالم آل محمد (ع) (۲,۱۷۴)
- اخبار مؤسسه (۳۸۵)
- اخلاق (۳۱)
- استاد افتخاری (۵)
- استاد صدیقی (۴)
- پرسش و پاسخ قرآنی (۱,۰۶۹)
- تفسیر (۴۱۹)
- استاد آذرشین (۹)
- استاد آقاتهرانی (۹)
- استاد اخوان (۸۸)
- محرم الحرام (۳۶)
- استاد افخمی (۹)
- استاد پویا (۱)
- استاد تاج آبادی (۱۰)
- استاد جعفرزاده (۱۰)
- استاد حسین زاده (۱۴)
- استاد حسینعلی شریف (۴)
- استاد خانی (۲۰)
- استاد طبسی (۴۱)
- کارگاه آموزش فشرده لغت شناسی (۷)
- کارگاه مفرد شناسی روشمند (۱۶)
- مقالات (۱۸)
- استاد کشاورز (۹)
- استاد محمدی عراقی (۱۷)
- حضرت استاد حائری شیرازی (۵۵)
- حضرت استاد صدیقی (۲۵۴)
- مدرسی فقه و اصول (۱۳۵)
- استاد ابراهیمی (۷)
- استاد حسینی نسب (۱۰۵)
- استاد رضائیان (۶)
- استاد طبری (۲۹)
- استاد مصیبی (۱۱)
- استاد مهاجری (۶)
- مرکز فقهی (۱۹۳)
- آموزش های تکمیلی (۱۹)
- استاد خسروپناه (۹)
- تقریرات دروس (۱۴)
- درس خارج مرکز عالم آل محمّد (۷)
- استاد جنّتی (۱)
- استاد وحیدی (۳۲)
- معرفی مرکز (۱۲)
- اساتید (۹)
- مشاوره (۱۳۸)
- استاد آقابابایی (۲۳)
- استاد نجمی (۹)
- استاد نظری (۱۲)
- مدرسه علمیه امام خمینی (ره) (۶,۴۸۶)
- آموزش (۱۰)
- اثرها (۹۲۳)
- اسناد مظلومیت حضرت زهرا سلام الله علیها (۹)
- افکار و عقاید وهابیت (۱)
- اینفوگرافیک (۱۴)
- تحریف در منابع اهل سنت (۱۰)
- چند سوال از اسلام اموی (۲)
- عکس نوشته ها (۶۹)
- کلیپ تصویری (۱۱۹)
- میراث مخطوط اسلامی (۵۹)
- نکاتی از کتاب شریف الغدیر (۶۵۱)
- اخبار (۱,۶۰۹)
- تهذیب (۴۷)
- حوزه علمیه امام خمینی(ره) ۲ (۱۷)
- صفحات اساتید (۴,۴۴۰)
- استاد آقازاده (۲۶)
- استاد آل یمین (۲)
- استاد بلندقامت (۱۵۵)
- استاد جانباز (۱۰۷)
- استاد حسینی (۳۰)
- استاد حسینیان (۶۸)
- استاد رنجبریان (۴۹)
- استاد رهدار (۱۳)
- تمدن اسلامی (۱۱)
- استاد سیری نژاد (۹)
- استاد شهریاری (۲۹)
- درس خارج (۲۸)
- کتاب الخمس (۲۸)
- درس خارج (۲۸)
- استاد علوی (۸)
- استاد کاشانی (۳,۵۹۰)
- مطالب منتخب (۴۸)
- استاد محسنی (۳۳۲)
- استاد معظم حائری شیرازی (۱۱۲)
- استاد معظم صدر حسینی (۱۲۶)
- اندیشه ی نظری اسلام (۸)
- دروس خارج اصول (۲)
- دروس خارج فقه (۱۱۶)
- امر به معروف و نهی از منکر (۷)
- انکار ضروری و ارتداد (۷)
- باب غناء (۱۲)
- کتاب الجهاد (۶۳)
- کتاب القضاء (۲۰)
- کتاب شهادات (۷)
- استاد معظم غیب غلامی (۱۵)
- شناخت مذهب حنفی (۶)
- شناخت مذهب شافعی (۴)
- شناخت مذهب مالکی (۵)
- استاد معظم فاطمی نیا (۲۷۰)
- سیری در صحیفه سجادیه (۱۱۵)
- سیری در نهج البلاغه (۲۸)
- فضائل انسانی از دیدگاه اهل بیت(ع) (۱۳)
- متفرقه (۷۹)
- استاد معظم فیاضی (۲۱۶)
- خداشناسی فلسفی (۶۱)
- درس معرفت شناسی (۱۰۵)
- شرح اصول کافی (۴۷)
- استاد معظم کاهانی (۳۷۹)
- استاد معلمی زاده (۱۲)
- استاد میری (۷۶)
- تفسیر قرآن (۴۰)
- جریان های فکری ـ فرهنگی جهان اسلام (۷)
- درس خارج اصول (۲۱)
- مقالات (۷)
- مدیریت آموزش های کاربردی (۱۴۰)
- ۰۱ – مکالمه عربی (۷۶)
- ۰۲ – مکالمه انگلیسی (۳۹)
- مرکز علوم اسلامی (۵۶)
- معاونت پژوهش (۴۱۸)
- پژوهش ها (۴۱)
- علوم قرآن و تفسیر (۱۵)
- کلام و فلسفه دین (۱)
- منطق و فلسفه (۲۳)
- منابع و روش پژوهش (۳۸)
- روش تحقیق (۲۴)
- معرفی منابع (۱۰)
- نشست ها (۱۲۲)
- تاریخ (۲۷)
- علوم تربیتی (۲)
- علوم حدیث (۳۳)
- علوم قرآن و تفسیر (۷)
- فقه و اصول (۱۰)
- کلام و فلسفه دین (۱۱)
- منطق و فسلفه (۲)
- همایش ها (۱۷)
- پژوهش ها (۴۱)
- یادداشت ها (۱۲)
- جهاد تبیین (۱۱)
پاسخ دهید