با سلام؛ از نگاه قرآن و روایات مهجوریت قرآن به چه معنا است؟

پاسخ اجمالی

در ارتباط با مهجوریت قرآن کریم، خود قرآن می فرماید: «وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً»؛[۱]و پیامبر عرضه داشت پروردگارا قوم من قرآن را رها کردند.
«مهجور» مشتق از «هجر» در لغت به معناى ترک و رها کردن و نیز سخن بیهوده و هذیان آمده است.[۲]
در این آیه خداى تعالى از قول رسولش خبر می دهد که آن حضرت در مقام شکایت از امتش چنین گفته، یا در قیامت چنین می گوید که پروردگارا! امت من قرآن را مهجور گردانیدند.
منظور از مهجوریت این است که مردم قرآن را رها کرده، و به دستورات و تعالیمش پایبند نیستند. این قرآن را به دست فراموشى سپردند؛ قرآنى که رمز حیات و وسیله نجات است؛ قرآنى که عامل پیروزى و حرکت و ترقى است؛ قرآنى که مملو از برنامه ‏هاى زندگى است؛ قرآن در میان آنها به صورت یک کتاب تشریفاتى درآمده است؛ تنها الفاظش را با صداى جالب از دستگاه هاى فرستنده پخش می کنند، و جاى آن در کاشى کاری هاى مساجد به عنوان هنر معمارى مورد توجه قرار می گیرد؛ براى افتتاح خانه نو، و یا حفظ مسافر، و شفاى بیماران، و حداکثر براى تلاوت به عنوان ثواب از آن استفاده می کنند.
حتى گاهی که با قرآن استدلال می نمایند، هدفشان اثبات پیش داوری هاى خود به کمک آیات با استفاده از روش انحرافى تفسیر به رأى است.[۳]
البته مفسّران، مهجوریت را تفسیرهای دیگری هم کرده ‏اند؛ مانند:
۱ – گمان کفار چنین بود که قرآن سخن باطل و متضمّن هذیان و از اساطیر اوّلین است.
۲ – هر وقت قرآن را می شنیدند سخن هاى لغو و هذیان در میان می انداختند. بنابر این معناى مهجور به معناى کلامى است؛ یعنی کفّار موقع شنیدن قرآن سخن لغو در میان می انداختند که دیگران آن را استماع ننمایند.[۴]
علاوه بر آنچه در تفاسیر آمده، این تفسیر نیز در غیبت نعمانی ذکر شده است که: پیامبر در قیامت شکایت می کند از این که من به آنها گفتم که به این قرآن و اهل بیتم تمسک کنید و از این دو جدا نشوید و آنها این دو را رها کردند.[۵]

 منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. فرقان، ۳۰٫

[۲]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص ۸۳۴، دمشق، بیروت، دارالقلم‏، الدار الشامیه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.

[۳]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص ۷، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.

[۴]. بانوی اصفهانی، سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ج ۹، ص ۱۸۶، تهران، نهضت زنان مسلمان، تهران، ۱۳۶۱ش.

[۵]. ابن أبی زینب، محمد بن ابراهیم‏ الغیبه، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، ص ۴۶، تهران، نشر صدوق، چاپ اول، ۱۳۹۷ق.‏

ش