میراث مکتوب مسلمانان در عرصه تاریخ نگارى, گنجینه گران سنگى است که بسیارى از زوایاى پنهان آن همچنان در محاق باقى مانده است. بدون تردید یکى از مصادیق عینى براى این ادعا مى تواند مورخ توانا و صاحب سبک, ابن واضح یعقوبى باشد که آن چنان که بایسته و شایسته اوست, مورد توجه قرار نگرفته است. او به عنوان یک تاریخ نگار مسلمان نه تنها صرفا تابع سنت پیشینیان خود نبوده است, بلکه در جاى خود, در سپهر فرهنگ اسلامى تا مقام یک مورخ مبدع نیز اوج گرفته است. به کارگیرى شیوه هاى نه چندان رایج و اما علمى در قلمرو تاریخ نگارى, یعقوبى را در سطح تاریخ نویسان عالیقدرى همانند مسعودى و ابن مسکویه قرار داده است.
در نوشتار حاضر بعد از بحث مقدماتى درباره زیست نامه و مذهب یعقوبى, مختصات تاریخ نگارى یعقوبى و نوآورىهاى روشى او در این عرصه و توجه ویژه او به فرهنگ هاى پیرامونى مورد تإمل قرار گرفته است.