در آیه ۱۰۲ و ۱۰۳ و ۱۰۴ سوره طه منظور از یک روز و ده روزی که توسط دو گروه اعلام می شود چیست؟

پاسخ اجمالی

این آیات گزارشی از وضعیت مجرمان بعد از نفخ صور و برپایی قیامت می دهد که از یکدیگر سؤال می کنند چه مدت در عالم برزخ بوده اند؟ یک روز و ده روز مدت زمانی است که مجرمان فکر می کنند در عالم برزخ بوده اند  و در پاسخ بیان می کنند. از این جهت مدت توقف در برزخ نسبت به عمر آخرت خیلی کم و ناچیز است .قران تعبیر یک روز را مناسب تر دانسته است.

پاسخ تفصیلی

برای روشن شدن پاسخ ابتدا  متن و معنای آیات را ذکر کرده و به بیان آنها می پردازیم: “یَوْمَ یُنفَخُ فىِ الصُّورِ وَ نحَْشُرُ الْمُجْرِمِینَ یَوْمَئذٍ زُرْقًا(۱۰۲) یَتَخَفَتُونَ بَیْنهَُمْ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا عَشْرًا(۱۰۳) نحَّْنُ أَعْلَمُ بِمَا یَقُولُونَ إِذْ یَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَهً إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا یَوْمًا(۱۰۴)

یعنی:”مان روزى که در «صور» دمیده مى‏شود و مجرمان را با بدنهاى کبود، در آن روز جمع مى‏کنیم! (۱۰۲)

آنها آهسته با هم گفتگو مى‏کنند (بعضى مى‏گویند:) شما فقط ده (شبانه روز در عالم برزخ) توقّف کردید! (و نمى‏دانند چقدر طولانى بوده است!) (۱۰۳) ما به آنچه آنها مى‏گویند آگاهتریم، هنگامى که نیکوروش‏ترین آنها مى‏گوید: «شما تنها یک روز درنگ کردید!» (۱۰۴)

از آیات قرآن استفاده مى‏شود که پایان این جهان و آغاز جهان دیگر با دو جنبش انقلابى و ناگهانى صورت خواهد گرفت که از هر کدام از آنها به” نفخه صور” (دمیدن در شیپور!) تعبیر شده است .

در زمان نفخ صور مجرمان در میان خود، بخاطر رعب و وحشت شدیدى که از مشاهده صحنه قیامت به آنها دست مى‏دهد و یا بر اثر شدت ضعف و ناتوانى ،در باره مقدار توقفشان در عالم برزخ آهسته به گفتگو مى‏پردازند و از یکدیگر سؤال می کنند چه مدت در عالم برزخ (فاصله بین دنیا و قیامت) بوده اند؟، بعضى از آنها  مى‏گویند: “شما تنها ده شب (یا ده شبانه روز) در عالم برزخ بودید.” بدون شک مدت توقف آنها در عالم برزخ طولانى بوده است، ولى در برابر عمر قیامت مدتى بسیار کوتاه به نظر مى‏رسد. قرآن با توجه به این پاسخ آنان می فرماید:   ” ما به آنچه مى‏گویند کاملا آگاهیم” خواه آهسته بگویند یا بلند.

” و در این هنگام کسى که از همه آنها راه و روشى بهتر و عقل و درایتى بیشتر دارد می گوید تنها شما یک روز درنگ کردید”! (إِذْ یَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَهً إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا یَوْماً).

درست است که مدت توقف آنان در عالم برزخ به مراتب بیش از این زمان ها( یک روز و ده روز) بوده است . اما

قرآن در مورد گوینده یک روز تعبیر به” أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَهً” کرده است (کسى که روش و فکر او بهتر است) زیرا کوتاهى عمر دنیا یا برزخ، در برابر عمر آخرت و همچنین ناچیز بودن کیفیت اینها در برابر کیفیت آن، با کمترین عدد سازگارتر مى‏باشد.[۱]

بنا براین یک روز و ده روز مدت زمانی است که مجرمان فکر می کنند در عالم برزخ بوده اند از این جهت که مدت توقف در برزخ نسبت به عمر آخرت خیلی کم و ناچیز است .قرآن تعبیر یک روز را مناسب تر دانسته است.و گویندگان آن را افرادی روشن بین و با عقل و درایت معرفی کرده است.

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱] برگرفته از مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج‏۱۳، ص ۲۹۹، دار الکتب الإسلامیه، تهران‏، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.‏