تمام دین حبّ اهل بیت است

در یک روایتی است که شخصی از خراسان پیاده به سمت مدینه آمد. سفرهای قدیم پیاده زیاد بود، چند روز طول کشید با چه مشکلاتی بود به هر حال این مسیر را طی کرد. وقتی به مدینه رسید خدمت امام باقر (علیه السّلام) رفت، پاهای خود را از کفش در آورد  و نشان امام باقر داد. پاهایی که تاول زده بود، ترک خورده بود، خون افتاده بود به امام باقر (علیه السّلام) نشان داد، گفت: آقا هیچ چیزی جز حبّ شما من را به این راه طولانی و مسیر طولانی نیاورد، چیزی جز محبّت شما، من را به سمت شما نکشاند. امام باقر (علیه السّلام) فرمود: «هَلِ‏ الدِّینُ‏ إِلَّا الْحُبُ‏»[۱] مگر دین چیزی جز همین حب است. تمام دین همین محبّت است.

حب بودن تمام دین و ایمان

ما در هیچ روایتی نداریم «هَلِ الدِّین إلَّا الصَّلاه»، «هَلِ الدِّین إلَّا الزَّکاه»، «هَلِ الدِّین إلَّا الحَج» تمام دین نماز است، تمام دین حج است با این‌که نماز ستون دین است بسیار مهم است. حج، زکات، خمس همه‌ی این‌ها مهم است امّا در هیچ روایتی نداریم تمام دین این‌ها هستند، ولی روایات متعدّد داریم که تمام دین و ایمان حب است. البتّه در بعضی از روایت‌ها داریم «هَلِ الدِّین» یا «هَلِ الایمان الّا الحُبِّ» در بعضی از روایت‌ یک چیز اضافه هم دارد «هَلِ‏ الْإِیمَانُ‏ إِلَّا الْحُبُ‏ وَ الْبُغْضُ»[۲] آیا ایمان چیزی جز حب و بغض است؟ وقتی اهل بیت چیزی را به عنوان اعظم عبادات اسم می‌برند همین‌طور از آن عبور نمی‌کنیم. یعنی فوراً این محبّت را  به یک محبّت عاطفی تفسیر نکنیم که در گوشه‌ی قلب است، تمام دین همین است. نه این محبّتی که اساس دین و تمام ایمان است، محبّتی است که از گوشه‌ی قلب طلوع کرده است و در رفتار انسان و در موضع‌گیری‌های انسان، وارد زندگی انسان شده است. محبّتی که وارد زندگی ما شده است.

[۱]– الکافی، ج ‏۸، ص ۸۰٫

[۲]– همان، ج ‏۲، ص ۱۲۵٫