خدای متعال هم خواست این‌ها را متنبّه کند؛ حالا که آمدید، آمده باشید، چرا ظاهرسازی می‌کنید؟ حساب خدای متعال در مورد نفاق با سایر گناهان فرق دارد. از این رو خدای متعال هم مسئله‌ی ایمان را برای ما روشن کرد که ایمان تنها به گفتن به زبان نیست؛ ایمان، تظاهر نیست؛ ایمان، تزویر نیست؛ ایمان، ظاهرسازی نیست؛ ایمان، باطن می‌خواهد «وَ لَمَّا یَدْخُلِ الْإیمانُ فی‏ قُلُوبِکُمْ »،[۱] دل باید ایمان را گرفته باشد، گویا ایمان، نوری از جانب خدا است، نور خدا است، نور عرش است، می‌تابد.

 

اگر دل مسدود نباشد، محجوب نباشد، ریم نداشته باشد، ضیق نداشته باشد، اگر دل، دل سالمی باشد، ایمان که می‌تابد، دل، روشن می‌شود، دل، نورانی می‌شود. دل نورانی، عمل مؤمن را هم نورانی می‌کند، امّا اگر دل با کفر، با کفر پنهان مسدود باشد، با پرده‌های ضخیم ظلم و گناه محجوب باشد، با انواع بیماری‌های اخلاقی، گرفتار انحراف شده باشد، از مسیر دل بودن خارج شده باشد، روزنه‌ی ورود ایمان، مسدود می‌شود. ایمان باید داخل بر قلب بشود، درِ دل باید باز باشد. اگر درِ دل بسته باشد، ایمان داخل نمی‌شود، اگر باز باشد ولی رو به بالا نباشد… در سوره‌ی مبارکه‌ی مُلک، پروردگار عزیز می‌فرماید: «أَ فَمَنْ یَمْشی‏ مُکِبًّا عَلى‏ وَجْهِهِ أَهْدى‏ أَمَّنْ یَمْشی‏ سَوِیًّا عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقیمٍ»،[۲] آیا کسی که به رو افتاده است، رهیافته است و در مسیر مستقیم است یا کسی که سر پا ایستاده و چشم‌انداز دارد؟ آدم‌های دنیا‌پرست، آدم‌های بوالهوس، این‌ها همیشه رو به دنیا آورده‌اند و همیشه خود را بر جیفه‌ی دنیا انداخته‌اند، سر آن‌ها بالا نیست، سرافرازی ندارند. سربلندی ندارند، انسان‌های پول‌پرست، انسان‌های تشنه‌ی قدرت، انسان‌های افزون طلب، انسان‌های حسود و متکبّر، دل این‌ها اگر باز باشد رو به بالا نیست. باران که می‌بارد، اگر ظرف مسدود باشد، نمی‌شود آب درون آن برود و آب، ظرف را پر نمی‌کند، اگر مسدود نباشد ولی وارونه باشد، باز هم بارانی در آن جذب نمی‌شود؛ پس هم باید در دل باز باشد و با مهر گناه ممهور نشده باشد، با صفات رذیله مسدود نباشد و هم رو به بالا باشد.

 

دستی که به این شکل است (اشاره) که نمی‌گیرد. وقتی آدم می‌خواهد از کسی چیزی بگیرد، دست خود را به این شکل (اشاره) می‌گیرد. اگر دست تو خالی است، آن را باز کن، اگر دست تو بسته باشد، اگر چیزی هم بدهند تو نمی‌توانی بگیری، اگر باز هم باشد و به این شکل باشد، باز هم شما نمی‌توانید بگیرید. وقتی دعا می‌کنیم دست خود را باز می‌کنیم و آن را رو به بالا می‌گیریم. خدایا، دست من خالی است، من به این صورت آمده‌ام، چیزی در دست من بگذار. خدا ببیند دست بنده‌اش خالی است و دست خود را باز کرده است تا خدا آن را پر کند، خدای متعال ترحّم می‌کند و دست خالی کسی را خالی برنمی‌گرداند. دل مؤمن، هم باز است، هم روزنه دارد، دریچه‌های آن برای دریافت رحمت الهی، مغفرت الهی، هدایت الهی و نور الهی زمینه دارد، کشش دارد، جذب می‌کند، ایمان در آن داخل می‌شود، متمکّن می‌شود، جای می‌گیرد.


[۱]– سوره‌ی حجرات، آیه ۱۴٫

[۲]– سوره‌ی ملک، آیه ۲۲٫