زُراره از اصحاب امام محمّد باقر (ع)، از آن حضرت درباره‌ی تعداد نمازهای واجب سؤال می‌کند. حضرت می‌فرماید: «پنج نماز در شبانه‌روز واجب است، سپس سؤال می‌کند که آیا در قرآن نامی از پنج نمازی که در شبانه روز واجب است بخوانیم، برده شده است؟

امام باقر (ع) فرمودند: «آری. خداوند به پیامبرش می‌فرماید: «أَقِمِ الصَّلاهَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلى‏ غَسَقِ اللَّیْلِ»[۱]به پا دار نماز را از دُلوک شمس تا نیمه‌ی شب».

دلوکِ شمسْ ظهر است، یعنی وقت زوال خورشید که بر حسب ظاهر، خورشید از نیمه‌ی آسمان عبور می‌کند، و غَسَقِ لَیلْ تاریکی شب و نیمه‌ی شب است. این روایت شامل نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا می‌شود.

بعد امام (ع) ادامه‌ی این آیه را توضیح می‌دهند: «قُرْآنَ الْفَجْرِ» ودر صبحگاهان نیز نماز صبح بخوان، که نماز صبح، مشهود فرشتگان است. «إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کانَ مَشْهُوداً»[۲].

بنابراین در این عبارت کلّی، به پنج نماز اشاره شده و در روایتی که ذکر شد، امام (ع)، استشهاد می‌کنند به آیه‌ی ۱۱۴ از سوره‌ی هود که خداوند می‌فرماید: «وَ أَقِمِ الصَّلاهَ طَرَفَیِ النَّهارِ» دو طرف روز که یکی صبح باشد و دیگری مغرب، به پادار «وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ» و این نماز عشاء می‌باشد. همین‌طور خداوند در سوره‌ی مبارکه‌ی بقره‌ آیه‌ی ۲۳۸ می‌فرماید: «حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاهِ الْوُسْطى‏» مواظب نمازهایتان باشید،‌ بخصوص نماز وسطی.[۳]

بعضی نماز وسطی را به ظهر و بعضی به عصر نسبت می‌دهند و هر دو قول روایت دارد. پس ای نآیات قرآن، طبق فرموده‌ی امام باقر (ع) به زرارهف وقت‌های نمازهای پنج‌گانه را بیان می‌کند.

 إن‌شاءالله سعی کنیم به آیاتی که در قرآن درباره‌ی نماز داریم عمل کنیم و در نمازمان کوشا باشیم و نماز را اوّل وقت بخوانیم. مبادا وسوسه‌های شیطان ما را از این فرضیه‌ی الهی باز دارد.

منبع: کتاب لحظه های عروج؛ انتشارات پیام هادی علیه السلام


[۱]ـ سوره‌ی اسراء، آیه‌ی ۷۸٫

[۲] ـ همان.

[۳]ـ کافی، ج ۳، ص ۲۷۱، ح ۱٫ سند حدیث صحیح است (مرآه العقول، ج ۱۵، ص ۱۸).