شیعیان امامى مذهب که در دوره‏ى سیطره خاندان بویه از آسایش نسبى و اقتدار حکومتى برخوردار بودند در پى یورش سلجوقیان سنى به بغداد و بر افتادن حاکمیت بوئیان، دوران سختى را تجربه کردند. سلجوقیان، آنان را از مناصب ادارى راندند، پیشواى دینى آنان – شیخ طوسى – مجبور به ترک بغداد شد و در پى سرکوب شورش بساسیرى شیعیان ساکن شهر کرخ، مورد حمله سنیان قرار گرفتند. اما این وضع پایدار نماند و در طى سلطنت سلجوقیان، شیعیان به تدریج مواضع قدرت را مجدداً اشغال کردند. در این مقاله با اشاره به وجود امیران و وزیران شیعى مذهب در ایران و با تفصیل بیشتر در مورد خاندان مزید به عنوان حاکمان شیعى مذهب مناطقى از عراق که در ایران کنونى کمتر شناخته شده‏اند، به دلایل سیاسى این تغییر وضع و عوامل آن پرداخته شده است.