با سلام. به عقیده ما اصلا چنین فتوایی وجود نداشته تا بخواهیم بگوییم تقلید مردم از آنان درست بوده یا نه. به عبارت دقیق تر فتوای شُرَیْح قاضی درباره جواز قتل امام حسین† علیه‌السلام، سند معتبر تاریخی ندارد. توضیح بیشتر آن‌که:
نام کامل وی چنین است شُرَیْح بن‌حارث بن‌قَیْس بن‌جَهْم. (ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۳۲) او در زمان ابوبکر مقام قضا را در مدینه به عهده گرفت و در زمان عمر در حالی که چهل ساله بود برای تصدّی منصب قضاوت در کوفه برگزیده شد. (ابن‌سعد، همان، ص۱۳۲؛ ابن‌حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۲۷۱). و تا زمان قیام مختار، این منصب را حفظ کرد. او جزء کسانی بود که با نوشتن نامه امام را به کوفه دعوت کرد ولی با آمدن عبیدالله به کوفه، نزد او رفت و یکی از مشاورین او شد. (طبری، تاریخ الامم والملوک، ج۵، ص۳۶۵ ـ ۳۶۱). ابن‌زیاد نیز که برای رسیدن به مقاصد خود به حمایت اشخاصی همچون شُرَیْح قاضی نیاز داشت، از او استقبال کرد و او را آلت دست قرار داده از وجهه او برای فرو نشاندن خشم و احساسات قبیله مَذْحِج (در قضیه اسارت هانی بن عروه) استفاده ابزاری کرد. در مورد سال تولّد و سال وفات او در میان منابع، اختلاف وجود دارد ولی اکثر منابع معتبر، سال وفات او را ۷۸ یا ۸۰ هجری و سنّ او را در هنگام مرگ ۱۰۶ یا ۱۱۰ سال دانسته‌اند. (ابن‌سعد، همان، ص۱۴۵ـ ۱۴۴؛ ابن‌حجر، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج۳، ص۲۷۱) ر.ک: سیدعلی‌اکبر خدایی، شُرَیْح قاضی، زندگی‌نامه و عملکرد، فصلنامه تاریخ اسلام، سال دوّم، شماره ۷، ص۱۱۵ ـ ۹۹٫ امّا فتوای شُرَیْح قاضی درباره قتل امام حسین† که شهرت یافته، سند معتبر تاریخی ندارد و تنها برخی از متأخّران یا معاصران، چنین مطلب غیرمعتبر و محرَّفی را در کتاب‌هایشان آورده‌اند مثلاً ملاحبیب‌الله شریف کاشانی (م۱۳۴۰ ق) درباره این فتوا چنین نوشته است: «گروهی از مفتی‌ها که چهارصد نفر از آنان در کربلا حضور داشتند چنین فتوا داده بودند که چون حسین بن‌علی بر امام زمانش خروج کرده دفعش واجب و جهادش بر همه مردم لازم است. عمرسعد این فتوا را بر لشکرش خواند تا مبادا کسی از کشتن فرزند فاطمه اندیشه نماید و از جدّش شرم کند». (تَذْکِره الشهداء، ص۲۷۹) همچنین محقّق برجسته استاد شهید قاضی طباطبایی به نقد این قضیّه پرداخته و اثبات کرده است که چنین مطلبی در منابع قدیمی نیامده است. (تحقیق درباره اوّل اربعین حضرت سید الشهداء، ص۶۴ ـ ۶۱).

منبع:پرسمان