توجه به جنبه‏هاى مختلفِ زندگى حضرت ختمى مرتبت‏صلى الله علیه وآله، مورد عنایتِ ویژه‏ى دانشمندان مسلمان بوده است. یکى از نویسندگان که به شیوه‏ى خاصّى، به شخصیت حضرت رسول اکرم‏صلى الله علیه وآله نگریسته، قاضى عِیاض (۴۶۷ – ۵۴۴ ق) مى‏باشد. اثر مشهور وى با عنوان الشفاء بتعریف حقوق مصطفى، به شیوه‏ى کتاب‏هاى شمائل النبى و دلائل النبوه تألیف شده و از اهمیت خاصّى نزد دانشمندان مسلمان برخوردار است و چندین شرح و تعلیقیه بر آن نگاشته شده است.
قاضى عِیاض در الشفاء، از آیات قرآنى که در شأن و منزلت پیامبر گرامى اسلام نازل شده و نیز از احادیث نبوى، استفاده نموده و جنبه‏هاى مختلف شخصیّت پیامبر اسلام را توصیف نموده است و به بسیارى از تهمت‏ها و افسانه‏هاى ساخته شده در مورد حضرت رسول‏صلى الله علیه وآله پاسخ‏هاى منطقى و محکمى داده است.
در این نوشتار ضمن بررسى شرح حال قاضىِ عیاض و اشاره به آثار او، مروى بر کتاب الشفاءانجام شده است.