عدل در اصول دین به چه معنا است؟ و آیا صحیح است بگوییم در آیه شریفه: «إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ»، منظور از احسان، اهل بیت(ع) هستند؟

پاسخ اجمالی

۱ – عدل معانی مختلفی دارد. در اصول دین، عدالت از صفات ثبوتیهکمالیه خداوند است؛ یعنی خداوند ظلم نمی کند و فعل قبیح و مخالف عقل سلیم انجام نمی دهد.[۱]

۲ – در برخی روایات، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) از مصادیق بارز عدل و احسانبه شمار آمده  اند. در ذیل آیه: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می ‏دهد…»،[۲] از امام صادق(ع) نقل شده است: «الْعَدْلُ شَهَادَهُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا الله وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسَانُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِین‏»؛[۳] منظور از عدل شهادت به وحدانیت خدای متعال و رسالت پیامبر اسلام(ص)، و منظور از احسان، علی(ع) است.
«عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ [مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍ‏](ع)… إِنَّ الله [تَعالَى‏] یَقُولُ‏ إِنَّ الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى،‏ قَالَ الْعَدْلُ رَسُولُ الله(ص) وَ الْإِحْسانِ‏ [أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ‏] عَلِیُّ [بْنُ أَبِی طَالِبٍ(ع)‏] وَ إِیتاءِ ذِی الْقُرْبى‏ فَاطِمَهُ [الزَّهْرَاءُ]»؛‏
[۴]امام باقر(ع) فرمود: آیه شریفه که می  فرماید: «خدا به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان فرمان می دهد»، عدل رسول خدا(ص)، احسان علی(ع) و ایتاء ذی القربی، فاطمه(س) است.

 

 

 منبع:اسلام کوئست


پی نوشت:

[۱]. برای آگاهی بیشتر: پاسخ ۱۴۷را مطالعه کنید.

[۲]. نحل، ۹۰٫

[۳]. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، ج ‏۱، ص ۳۸۸، قم،‏ دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.

[۴]. فرات کوفی، ابوالقاسم، تفسیر فرات، تحقیق، محمودی، محمد کاظم، ص ۲۳۶، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.