چه آیات قرآنی بیان میکند که پیامبران عاقلانه فکر میکند؟
همه پیامبران الهی، به عنوان کامل ترین انسان ها، بدون هیچ تردیدی، از همه خصلت های نیکو برخوردارند. تفکر عاقلانه و خردمندانه یکی از همین خصائص است که همه انبیاء از آن بهره مند بوده اند. هر چند که آیات قرآنی به طور مستقیم به این موضوع اشاره ندارند، ولی شواهد زیادی از قرآن و روایات وجود دارد که بر صحت این مطلب تأکید می کنند. این آیات را می توان به چند دسته تقسیم کرد:
۱ – آیاتی که سفاهت و نادانی را از پیامبر نفی می کند؛ خداوند در قرآن از زبان حضرت هود(ع) می فرماید: او خطاب به کافرانی که او را نادان می دانستند، گفت: «قالَ یا قَوْمِ لَیْسَ بی سَفاهَهٌ»؛[۱] ای همه قبیله های من! هیچ گونه نادانی و سفاهتی در من وجود ندارد. بلکه در آیه ای دیگر می فرماید: «فقط کسانی که سفیه و نادان هستند از دین ابراهیم رو برمی گردانند».[۲]
۲ – آیاتی که هدایت شدگان را خردمند و عاقل می داند؛ خداوند به پیامبرش می فرماید: «الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِکَ الَّذینَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِکَ هُمْ أُولُوا الْأَلْباب»؛[۳] به سخن گوش فرامی دهند و بهترین آن را پیروى می کنند؛ اینانند که خدایشان راه نموده و اینانند همان خردمندان.[۴] با توجه به این که پیامبران الهی خصوصاً پیامبر گرامی اسلام(ص) در رأس همه هدایت شدگان و بندگان حقیقی خدا قرار دارند، می توان گفت که ایشان از برترین و ناب ترین عقل و خرد برخوردارند.
۳ – آیاتی که مقامی بالاتر از تفکر را برای پیامبران اثبات می کند؛ از برخی آیات چنین بر می آید که پیامبران حتی در امور شخصی نیز از عنایت و کمک الهی برخوردار بودند و از هدایت های او بهره مند می شدند. قرآن درباره چاره جویی حضرت یوسف(ع) برای جدا کردن بنیامین از دیگر برادران و نگه داشتن او در کنار خودش، می فرماید: «کَذلِکَ کِدْنا لِیُوسُفَ ما کانَ لِیَأْخُذَ أَخاهُ فی دینِ الْمَلِکِ إِلاَّ أَنْ یَشاءَ اللَّهُ نَرْفَعُ دَرَجاتٍ مَنْ نَشاءُ وَ فَوْقَ کُلِّ ذی عِلْمٍ عَلیم»؛[۵] ما این گونه براى یوسف چاره اندیشى نمودیم. [چرا که] او در آیین پادشاه [مصر] نمی توانست برادرش را بازداشت کند، مگر این که خدا بخواهد [و چنین راهى بدو بنماید]. درجات کسانى را که بخواهیم بالا می بریم و فوق هر صاحب دانشى، دانشورى است.
۴ – آیاتی که دستور اطاعت بی قید و شرط از پیامبر می دهد؛ آیات متعددی در قرآن وجود دارد که یا به صراحت دستور اطاعت از پیامبر را می دهد یا کسانی را که از او اطاعت می کنند، مدح می کند، مانند: «وَ أَطیعُوا اللَّهَ وَ رَسُولَه»؛[۶] از خدا و پیامبرش اطاعت کنید. و «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّه»؛[۷] هر کس از پیامبر اطاعت کند، از خدا اطاعت کرده است.[۸] این آیات که به صورت مطلق آمده، اطاعت بی قید و شرط از پیامبر را لازم دانسته و آن را در ردیف اطاعت از خدا عنوان کرده اند. این بیانگر عصمت آنان، خصوصاً پیامبر گرامی اسلام(ص) است؛ که همه جواب و شئون او را شامل می شود.یآیه
منبع:اسلام کوئست
پی نوشت:
[۱]. اعراف، ۶۷.
[۲]. بقره، ۱۳۷.
[۳]. زمر، ۱۸.
[۴]. زمر، ۱۸.
[۵]. یوسف، ۷۶.
[۶]. انفال، ۴۶.
[۷]. نساء، ۸۰.
[۸]. ر. ک: اطاعت از خدا و پیامبر در آیات قرآن، ۳۵۶۶۷.
پاسخ دهید