آنچه که از سیره‌ی معصومین (ع)، عموماً به‌ویژه از سیره‌ی امام مجتبی (ع) برمی‌آید، این است که مبنای آنان در جنگ و صلح چیزی جز حفظ دین و کیان مسلمین نبوده است. درواقع آنچه معیار و مبنا برای موضع‌گیری معصومین (ع) بوده، حفظ و اعتلای دین خدا، استقرار امنیت، جلوگیری از تعدی و تجاوز به جان، مال و عرض انسان‌هاست. با توجه به این مسأله که وقتی به واکاوی صلح امام مجتبی (ع) می‌پردازیم؛ به‌خوبی به این حقیقت پی می‌بریم که آنچه سبب اتخاذ چنین راهبردی از جانب آن حضرت شده است، همان چیزی است که سبب گزینش راهبرد جهاد و شهادت به‌وسیله‌ی برادر گران‌قدرش، سالار شهیدان حسین بن علی (ع) است و آن بقاء و استمرار دین خداست. درواقع صلح به این معنا تن دادن به هر چه دشمن اراده کرده است نیست، بلکه نوعی استراتژی برای حفظ آرمان‌ها و ارزش‌های موردعلاقه و پذیرش صلح‌کننده است. این نوشتار درصدد تبیین این حقیقت برآمده است.