رسول خدا(ص) شدیدترین خطاب به دوزخیان را کدام آیه از قرآن می داند؟

پاسخ اجمالی

عموم آیات و روایاتی که عذاب جهنم را توصیف کرده اند، با بیانی شدید هستند که می تواند به دو دلیل باشد:
۱ – تطابق با واقع؛ قطعاً جهنم جایگاه سختی خواهد بود. بنابر این، لازم است تعبیری که از آن می شود نیز با واقعیت هم خوانی داشته باشد و به صورت تند و شدید ادا شود.
۲ – برای تأثیر در مخاطب و این که اِنذار بتواند در او اثر کند؛ لازم است به صورت تند و شدید گفته شود.
در این جا برای نمونه به دو آیه که عذاب را برای دوزخیان بیان می کند، اشاره می شود:
«روزى که آن [گنجینه‏]ها را در آتش دوزخ بگدازند، و پیشانى و پهلو و پشت آنان را با آنها داغ کنند [و گویند:] این است آنچه براى خود اندوختید، پس [کیفر] آنچه را می اندوختید بچشید».[۱]
«…و کسانى که کفر ورزیدند، جامه هایى از آتش برایشان بریده شده است [و] از بالاى سرشان آب جوشان ریخته می شود».[۲]
اما در این که شدیدترین عذاب در جهنم چیست و به چه عذابی سخت ترین عذاب گفته می شود؛ نمی توان بیان دقیقی ارائه کرد؛ زیرا عذاب هر گروهی به اندازه گناهانشان بوده و هر کدام سخت و دردناک است و حتی شاید بتوان سخت و شدید بودن در این مراحل را امری نسبی دانست. حتی در برخی از روایات، ناامیدی که برای برخی از دوزخیان به وجود می آید، سخت و دردناک توصیف شده است، امام علی(ع) در این باره می فرماید: «اى کمیل! ما به خدا سوگند حقى هستیم که خداى عزّ و جلّ فرموده: “اگر حق از هوس هاى آنها پیروى می کرد، قطعاً آسمان ها و زمین و هر که در آنها هست تباه می شد”.[۳] اى کمیل! بعد از آن که مدت هاى طولانى نگه داشته می شوند، خدای تبارک و تعالی را صدا می زنند که ما را در آسایش قرار بده، پس خداوند به ایشان جواب می دهد که؛ “خاموش باشید و سخن مگوئید”.[۴] اى کمیل! در این هنگام از آزاد شدن ناامید می شوند و بر حسرتشان افزوده می شود و یقین به نابودى و درنگ کردن پیدا می کنند پاداش کردارشان عذاب است».[۵]
علاوه بر این، بسیاری از این گفته ها براساس فهم و دانسته های ما انسان ها می باشد و شاید ماهیت اینها در آخرت با آنچه در این دنیا می گذرد متفاوت باشد.

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. توبه، ۳۵٫ «یَوْمَ یُحْمى‏ عَلَیْها فی‏ نارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوى‏ بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما کَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ فَذُوقُوا ما کُنْتُمْ تَکْنِزُونَ».

[۲]. حج، ۱۹٫ «فَالَّذینَ کَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیابٌ مِنْ نارٍ یُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُؤُسِهِمُ الْحَمیمُ».

[۳]. مؤمنون، ۷۱٫ «وَ لَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْواءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فیهِنَّ».

[۴]. مؤمنون، ۱۰۸٫ «قالَ اخْسَؤُا فیها وَ لا تُکَلِّمُون».

[۵]. «یَا کُمَیْلُ نَحْنُ وَ اللَّهِ الْحَقُّ الَّذِی قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ- وَ لَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْواءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَنْ فِیهِنَ‏ یَا کُمَیْلُ ثُمَّ یُنَادُونَ اللَّهَ تَقَدَّسَتْ أَسْمَاؤُهُ بَعْدَ أَنْ یَمْکُثُوا أَحْقَاباً اجْعَلْنَا عَلَى الرَّخَاءِ فَیُجِیبُهُمْ‏ اخْسَؤُا فِیها وَ لا تُکَلِّمُونِ‏ یَا کُمَیْلُ فَعِنْدَهَا یَیْأَسُونَ مِنَ الْکَرَّهِ وَ اشْتَدَّتِ الْحَسْرَهُ وَ أَیْقَنُوا بِالْهَلَکَهِ وَ الْمَکْثِ جَزَاءً بِمَا کَسَبُوا عُذِّبُوا»؛ طبری آملی، عماد الدین محمد، بشاره المصطفی لشیعه المرتضی، ج ۲، ص ۳۰،  نجف، المکتبه الحیدریه، چاپ دوم، ۱۳۸۳ق؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۲۷۶، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.