چرا به نظر میرسد نسبت به عقاید شیعیان، عقاید اهلسنت، همخوانی بیشتری با ظاهر آیات قرآن دارد؟!
سؤال بنده این است که چرا در بسیاری از موارد اختلاف شیعه با اهل سنت در برخی آیات قرآن، ظاهر آیه و محل قرار گرفتن آیه به گونه ای است که معمولاً اگر یک نفر عادی رجوع کند بیشتر دیدگاه اهل سنت را نزدیک می بیند، ولی شیعه برای اثبات دیدگاه خود نیاز به دلیل، حدیث و… دارد. با توجه به این که قرآن کتاب هدایت همه است، آیا نباید به گونه ای باشد که هر کس مراجعه نمود بتواند برداشت درست از آیات داشته باشد؟ تمام مردم حدیث شناس نیستند و شأن نزول آیات را نمی دانند تا در این موارد بتوانند متوجه شوند و در این صورت آیا این گونه نیست که نظر اهل سنت معمولاً با ظاهر آیات هم خوانی بیشتری دارد؟ لطفاً ضمن پاسخ به سؤال بالا، اگر موردی هست که نظر اهل سنت با ظاهر آیه و یا نحوه قرارگیری آیه در میان آیات قبل و بعد سازگاری ندارد، بیان فرمائید. مثال ها: آیه ۳ سوره مائده: «الیوم اکملت لکم دینکم…»، با دیدگاه شیعه، در نظر اول و بدون مراجعه به حدیث و شأن نزول آیه و… چندان هم خوانی ندارد. آیه ای که در آن خمس ذکر شده، به گفته اهل سنت، غنیمت در آن فقط غنیمت جنگی است و این از نظر ظاهر و بدون مراجعه به منابع دیگر، با آیات قبل و بعد که در مورد جنگ است هم خوانی بیشتری دارد. آیه تطهیر به نحوی آمده که هر فرد عادی ظاهر آیات را بخواند با توجه به آیات قبل و بعد، زنان رسول الله را در این زمره خواهد آورد، و حتی اگر با کمی دقت ضمیر مذکر را هم مدنظر قرار دهد که استدلال شیعیان است، با توجه به ظاهر می تواند در نظر بگیرد که حداقل زنان رسول الله هم در میان این گروه باشند. و احتمالاً موارد دیگری از این قبیل آیات.
پاسخ اجمالی
۱ – می توان پاسخ هایی نقضی به این پرسش داد:
الف. با توجه به استدلالی که در پرسش آمده؛ لازم می آید که نظر قائلان به جسم بودن خدا (فرقه مجسمه و مشبّهه که یکی از فرقه های اهل سنت است) بر نظر غالب و پذیرفته شده توسط عموم اهل سنت برتری داشته باشد؛ زیرا ظاهر بسیاری از آیات، جسم دار بودن خدا است. در حالی که دلایلی عقلی و نقلی از سوی شیعیان و غالب اهل سنت در نفی جسمانیت خداوند بیان شده است.[۱]
ب. برخی اعتقادات شیعه نیز با ظاهر قرآن سازگارتر است؛ مانند ساختن بنا، بر قبور با توجه به این آیه شریفه: «و این چنین مردم را متوجّه حال آنها کردیم، تا بدانند که وعده خداوند [در مورد رستاخیز] حقّ است؛ و در پایان جهان و قیام قیامت شکّى نیست! در آن هنگام که [کاشفانِ غار] میان خود درباره کار خویش نزاع داشتند، گروهى می گفتند: “بنایى بر آنان بسازید [تا براى همیشه از نظر پنهان شوند! و از آنها سخن نگویید که] پروردگارشان از وضع آنها آگاه تر است!” ولى آنها که از رازشان [نسبت به اصحاب کهف] آگاهى یافتند [و آن را دلیلى بر رستاخیز دیدند] گفتند: ما مسجدى در کنار [مدفن] آنها می سازیم [تا خاطره آنان فراموش نشود]».[۲]
۲ – درباره جواب حَلّی نسبت به موارد ذکر شده در پرسش؛ نمایه های زیر را مطالعه کنید:
«آیه سوم سوره مائده (الیوم اکملت لکم دینکم) و حادثه غدیر»، سؤال ۷۴۴۵
«ادله وجوب خمس سود کسب و کار»، سؤال ۶۴۶۴۴
«دلیل وجوب خمس و مصرف آن»، سؤال ۸۹۸
«اهل بیت(ع) در آیه تطهیر»، سؤال ۱۳۲
منبع:اسلام کوئست
پی نوشت:
[۱]. ر. ک: «جسمانی نبودن خداوند از دیدگاه قرآن»، سؤال ۲۰۱۴۷؛ «تأویل آیات دال بر مکان داشتن خداوند»، سؤال ۳۴۸۱۳؛تفسیر «لما خلقت بیدی»، سؤال ۳۰۶۵۴.
[۲]. کهف، ۲۱؛ ر. ک: «ساخت ضریح و گنبد در کنار مرقد امامان»، سؤال ۱۱۲۰۷.
پاسخ دهید