به دلیل اینکه به طور معمول جوان ها در سنین مختلفى ازدواج مى کنند و همین طور شرایط کارى، خانوادگى، روحى و جسمى متفاوتى دارند، شاید نتوان قانون یگانه اى براى زمان فرزندآورى همگى آنها تعیین کرد؛ لذا مى باید معیارها و شرایطى را بیان کرد که هر فردى خودش را با آن معیارها و شرایط مقایسه کند و اگر داراى شرایط مزبور بود، به فرزندآورى اقدام نماید.

۱ – آمادگى جسمانى

یکى از عوامل مهمى که در رشد طبیعى جنین دخالت دارد، سنِ پدر و مادر به ویژه مادر است. سنین مناسب آبستنى را برخى ۱۸ تا ۳۵ سالگى و برخى حدود ۲۰ تا ۴۰ سالگى بیان کرده اند. درصد احتمال خطر در مادرانى که در سنین کمتر از ۱۸ سال یا بیشتر از ۳۵ سالگى، حامله مى شوند، بیشتر است.[۱]

۲ – آمادگى عاطفى و تربیتى

پدر و مادر به ویژه مادر، مى باید آمادگى روحى براى فرزندآورى داشته باشند. والدین مى باید از لحاظ عاطفى، تمایل جدى به فرزنددار شدن داشته باشند وگرنه سرمایه گذارى عاطفى و احساسى لازم را بر فرزندان نخواهند داشت و این مسئله در رشد روانى و عاطفى نوزاد، آثار منفى خواهد داشت. همچنین حالات هیجانى مادر از قبیل پرخاش گرى، ترس، اضطراب و… نیز بر نوزادان تأثیر جدى دارد. هرگونه فشارى که مادر تحمل مى کند و از جمله نگرش منفى او نسبت به آبستنى و فرزند، مى تواند چنین حالتى را ایجاد کند. پرتحرکى (فزون کنشى)، تولد زودرس، کم وزنى و تحریک پذیر و… از جمله آثار شرایط نامطلوب روانى است. در یک تحقیق که در سال ۱۹۷۳ انجام شد، مشخص گردید که فشارهاى مداوم و پیوسته اى که مادر متحمل مى شود، با افزایش بیمارى هاى کودک به ویژه کارکرد ناقص عصب شناختى و آشفتگى رفتارى همبستگى دارد.[۲]

۳ – آمادگى محیطى و شغلى

کودکان و فرزندان علاوه بر نیازهاى فیزیولوژیکى (مثل غذا، آب و…) نیازهاى اساسى دیگرى همچون نیاز به محبت و امنیت، کسب تجارب جدید، تحسین و قدردانى و ارتباطات عاطفى قوى و واقعى، دارند.[۳] اگر چنانچه شرایط محیطى و عاطفى به دلیل اشتغال مادر، فراهم نشود، کودکان از رشد مطلوب جسمى و روانى و ذهنى، محروم مى شوند. فرزندى که به طور مرتب یا به مهدکودک یا اقوام و خویشان یا همسایگان سپرده مى شود، نمى تواند فرزند رشد یافته و هنجارى باشد. زیرا کودکان به حضور واقعى و ارتباط واقعى والدین به ویژه مادر، در جهت رشد عاطفى و دل بستگى هاى روانى، ذهنى، محتاج هستند.[۴] لذا مادرانى که تمام وقت شاغل هستند مى باید براى بچه دار شدن، از ساعات کارى خود بکاهند و ساعات زیادى را به تربیت کودک اختصاص دهند.

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:علی احمد پناهی/پرسش وپاسخ دانشجویی

[۱] – على مصباح و همکاران، روانشناسى رشد با نگرش به منابع اسلامى، ج۱، ص۲۹۸٫

[۲] – رابینسون، کودک عقب مانده، ص۱۹۰٫

[۳] – میاکلم پرینگل، نیازهاى کودکان، ص۲۵۱-۲۵۰٫

[۴] – پاول هنرى ماسن و همکاران، رشد و شخصیت کودک، ص۱۸۰-۱۷۵٫