روششناسى تبیین در علم کلام
مقاله ای از رضا برنجكار و مهدى نصرتيان اهور : جستار هایی در قرآن و احادیث
موضوع علم کلام اعتقادات دینى است و متکلّم در شش بخش به فعالیت مىپردازد: استنباط آموزههاى اعتقادى، تبیین، تنظیم، اثبات آنها، پاسخ به شبهات و نقد و بررسى مکاتب معارض. این مقاله به بررسى روشهاى تبیین در علم کلام اختصاص دارد. تبیینْ بیان گزارههاى استنباطشده به زبان مخاطب است، به گونهاى که براى وى قابل فهم باشد. هر تبیینى نیازمند رعایت شروطى چون: رعایت سطح فهم و پیشفرضهاى مخاطب، لحاظ موضوع و محتواى مورد تبیین، لحاظ شرایط زمان و مکان و در نهایت لحاظ شروطى نسبت به تبیینگر است. در تبیین مىتوان از روشهاى مختلف بهره گرفت که اهم آن عبارتاند از: تعریف مفردات، ذکر تاریخچه، ذکر مبانى، بیان لوازم، مطرح کردن احتمالات مختلف و برگزیدن احتمال درست، طرح سؤال و بیان مثال و تشبیه.
پاسخ دهید