بر طبق روایات معتبر، انوار پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) پیش از همه، خلق شده‌اند و خداوند از پیامبران گذشته درباره ولایت امام علی و سایر ائمه اطهار(ع) پیمان گرفته است.[۱] البته روایت مورد پرسش، مُرسَل بوده و دارای سند نیست، در این روایت می‌خوانیم:
پیامبر اکرم(ص) به امام علی(ع) فرمود: «کُنْتَ‏ُ مَعَ الأنْبیاء سِرًّاً و معی جَهراً»؛[۲] تو در سرّ و پنهان با پیامبران گذشته بودى، و با من در ظاهر و آشکار هستی. این روایت این گونه نیز آمده است: «بعث اللّه علیا مع کل نبىّ سرّا، و معى جهرا».[۳] 
این روایت – به طور مرسل و بدون سند- بیشتر در کتاب‌های عرفانی آمده است، اما از جهت متن و محتوا با روایات معتبر و مورد اطمینان دیگر که درباره گواهی دادن پیامبران به ولایت امام علی(ع) و سایر ائمه اطهار(ع) نقل شده، هم‌خوانی دارد.
تفسیر و شرح متن این روایت:
یکی از موضوعاتی که در عرفان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، جایگاه و نقش انسان کامل در نظام هستى می‌باشد. انسان کامل به دلیل برخوردارى از خلافت و ولایت الهى، با عالم و آدم، معیّت و همراهی داشته و دارد؛ زیرا این یک احاطه‌ای به حقایق هستی است که از خواص و آثار ولایت می‌باشد و به آن «احاطه قیّومی» می‌گویند؛ یعنی جهان هستى با معیّت و همراهی انسان کامل قائم است، که از سوی خدا به او داده شده است؛ چون صفات الهی در انسان کامل، ظاهر می‌شود و از آن‌جایی که «قیّوم» یکی از صفات الهی است، انسان کامل مظهر و تجلی معیت قیّومى حق تعالی است، به دیگر سخن؛ همه چیز در نزد خدای تعالی حاضر است و او احاطه قیّومى بر همه موجودات دارد، و هیچ چیزى از دیدگاه او پنهان نیست، و نه‌ تنها علم او به هستى تعلق می‌گیرد، بلکه تمام مراتب و مشاهد وجودى، درجات علم اویند. انسان کامل نیز از این جهت که مظهر اسما و صفات حق تعالی است، می‌تواند مظهر معیّت قیّومى خداى متعال با همه موجودات باشد. از این‌رو، حضرت امام على(ع) که صاحب ولایت مطلقه است، در باطن، با همه افراد همراه بوده و شاهد اعمال همگان است، بلکه با همه چیز معیّت و همراهی دارد و این معیّت، جلوه‌اى از معیّت قیّومى خدای تعالی می‌باشد.[۴]

منبع: اسلام کوئست

پی نوشت ها

[۱]. ر.ک: «چگونگی خلقت پیامبر اکرم و نسبت وجود ایشان با سایر موجودات»، سؤال ۱۲۳۷۲؛ «تقدم وجود نوری پیامبر بر آدم»، سؤال ۴۳۷۸؛ «وحدت نورانیّت حضرت محمد(ص) و علی (ع)»، سؤال ۷۸۴۰؛ «پیمان پیامبران پیشین بر ولایت حضرت علی(ع)»، سؤال ۳۲۷۳. 

[۲]. عطار نیشابورى‏، فرید الدین، مظهر العجائب و مظهر الاسرار، ص ۱۶۲، تهران، بی‌نا،  ۱۳۲۳ش؛ کاشانی، ملا فتح الله، زبده التفاسیر، ج ‏۷، ص ۲۶۹، قم، بنیاد معارف اسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۳ق.

[۳]. آملی، سید حیدر، المقدمات من کتاب نص النصوص‏، ص ۱۹۶، تهران، قسمت ایرانشناسی انستیتو ایران و فرانسه پژوهشهای علمی در ایران‏، چاپ اول، ۱۳۵۲ش؛

[۴]. ر.ک: همان، ص ۱۹۶ – ۱۹۷؛ دهدارى شیرازى‏، محمد بن محمود، شرح خطبه البیان‏، محقق، مصحح، اکبرى ساوى، محمد حسین، ص ۸۵ – ۸۶، تهران، صائب، چاپ دوم، ۱۳۸۰ش؛‏ امام خمینی، مصباح الهدایه إلى الخلافه و الولایه، محقق، مصحح، آشتیانى‏، سید جلال الدین، ص ۷۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى‏، چاپ سوم، ۱۳۷۶ش؛ آشتیانى‏، سید جلال الدین، شرح مقدمه قیصرى بر فصوص الحکم‏، ص ۶۶۹ – ۶۷۰، تهران، انتشارات امیر کبیر، چاپ سوم، ۱۳۷۰ش.