آدم اگر در رفاه کامل باشد ولی خدا را نداشته باشد احساس راحتی می‌کند؟ نه. چرا در بعضی از کشورهایی که شاید یک فقیر در آن پیدا نشود، سوئد هشت، نه میلیون نفر بیشتر جمعیّت ندارد، شاید یک فقیر مالی در آن پیدا نشود امّا در صد خودکشی آن دومین کشور جهان است. چرا این‌طور است آن‌ها که فقر ندارند؟ خانه‌ی آن‌ها که خیلی لوکس است؟ شما به عنوان مثال کشور آن‌ها را ببینید یک جایی خراب در آن نمی‌بینید. ولی چرا احساس راحتی نمی‌کند؟ چون خدا را ندارد احساس خفگی می‌کند. «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَهً ضَنْکاً»[۱] خدا فرمود: اگر کسی از ذکر من دور بماند معیشت و زندگی او ضنک است. ضنک یعنی پرفشار، یعنی احساس فشار و سختی کردن به خاطر همین است. خدا ما را برای معاشرت با خودش آفریده است، هر کجای دیگر برویم احساس فشار می‌کنیم. با او است که آدم احساس آرامش می‌کند.

«وَ عِمَارَهِ قَلْبِکَ‏ بِذِکْرِهِ‏»[۲] قلب تو با ذکر او و یاد او آباد می‌شود، آرامش پیدا می‌کند. همان که قرآن فرمود: آرامش پیدا می‌کند. اگر کسی واقعاً خدا در زندگی او حضور داشته باشد واقعاً به خدا اعتماد داشته باشد به خصوص بتواند دائم الذّکر باشد، به خصوص بتواند در قلب او پروردگار عالم باشد او در زندگی کم می‌آورد؟ می‌داند خدایی پشت من است که بی‌نهایت است، بی‌نهایت قدرت، بی‌نهایت عظمت، بی‌نهایت رحمت پشت من است چه احساس کمبودی دارد؟


[۱]– سوره‌ی طه، آیه ۱۲۴٫

[۲]– بحار الأنوار، ج ‏۷۴، ص ۱۹۹٫