در صورتی که شخص قصد حسنه نمود و آن عمل نیک را به جا آورد، ده برابر به او جزا می‌دهند. گویا سبب عقلی آن این است که:

چون انسان، مرکّب القُوی است و بسیط نیست و قوای ادراکیه‌ی حسّیه‌ی انسان که قوای ظاهره از بصر و سمع و شم و ذوق و لمس و قوای باطنه از حسّ مشترک و خیال و واهمه و حافظه و متخیّله هر یک می‌توانند مانع انسان از عمل نیک گردند، به این نحو که شخص را مشغول به محسوسات خود نمایند؛ مثل این‌که در وقت نماز قوّه‌ی باصره، آدمی را از نماز منصرف نموده به مشاهده‌ی مناظره بهیّه [زیبا] اعم از حلال و حرام مشغول کند. و همچنین قوّه‌ی سامعه و سایر قوا… پس هر یک از این قوا مستقلاً می‌توانند مانع از انجام عمل نیک و کردار حسن بشوند. و انجام عمل مطابق دستور شرع انور، کاشف از این است که همه‌ی قوای ادراکیه، تسلیم اراده‌ی اطاعت شده و دخالت در تمامیت عمل دارند. لهذا ده برابر حسنه در مقابل عمل قرار می‌گیرد به حکم الهی.

و پوشیده نیست که بعد از این بیان، باز هم ده برابر جزای عمل داشتن، از باب استحقاق نیست؛ بلکه از باب تفضّل و منّت بر این امّت می‌باشد؛ زیرا که هر چند ده قوّه‌ی ادراکیه در وجود آدمی کارگر هستند؛ لکن مسئول واقعی، نفس است زیرا که زمام همه‌ی قوا در دست نفس انسانیه است.

منبع: کتاب پندهای آسمانی، ص ۱۴۱