با جست‌وجو در منابع روایی شیعه و اهل سنت چیزی در مورد پول دادن عائشه به دشمنان امام علی(ع) یافت نشد. اما درباره خصومت و درگیری عائشه با امام علی(ع)؛ از زبان خود عائشه در منابع اهل سنت روایاتی نقل شده است و در کتاب‌های شیعیان هم اگر چیزی نقل شده با استناد به منابع اهل سنت می‌باشد. دیدگاه شیعه درباره عائشه چندان مساعد نیست و این به دلیل رفتار و اعمالى است که در زمان پیامبر(ص) و بعد از ایشان به خصوص در زمان خلافت امیرالمؤمنین على(ع) از او دیده شده است.

از جمله مطالبى که عموم دانشمندان شیعه و اهل سنت از عائشه نقل کرده‌اند، این است که او همواره از امام علی(ع) بد می‌گفت و از او به نیکی یاد نمی‌کرد و دل‌خوشی نداشت، که در این‌جا برخی از این گفته‌ها آورده می‌شود:

۱ – عبید الله بن عبد الله بن عتبه بن مسعود از عائشه نقل می‌کند؛ وقتی پیامبر در حال بیمارى در خانه عائشه بود، در میان دو تن از کسان خویش که یکی‌شان فضل بن عباس بود و یک مرد دیگر برون آمد. عبید الله بعداً این حدیث را براى ابن عباس نقل کرد و او گفت: آیا می‌دانى آن مرد دیگر که بود؟ و وقتی جواب منفى عبید الله را شنید گفت: «آن مرد على بن ابی‌طالب بود»،[۱] ولى عائشه نمى‏توانست درباره على(ع) خیرى به زبان آرد و از او به نیکی یاد کند.[۲]

۲ – هنگامی که خبر شهادت امام على(ع) به مدینه رسید، همین که عائشه از آن آگاه شد شادى کرد و به عنوان تمثیل اشعاری را می‌خواند.[۳] در حالی‌که طبق نقل خود اهل سنت امام علی(ع) جزو «عشره مبشّره» بود.[۴] و نباید عائشه این‌گونه اظهار نظر و رفتار می‌نمود.
و روایت‌های دیگری که در منابع اهل سنت نقل شده است و این نقل‌ها منحصر در منابع شیعه نیست تا اشکال شود که چرا شیعه این مطالب را درباره عایشه نقل می‌کند؟!

به علاوه؛ اگر به این دسته از روایات توجه شود؛ سرچشمه اصلى نقل این مطالب خود عائشه است که در نتیجه، این سخنان او نقل مجالس شده و خصومت و درگیری خود با امام علی(ع) را با این سخنان میان مردم پخش کرد. همان‌طور که شیخ مفید در ذیل این دسته از روایات، می‌گوید: «این خود تصریح عائشه است‏ که در مورد دشمنى و خشم خود نسبت به على اظهار می‌کند و حال آن‌که بر فرض صحت این ادعاها، امام على(ع) چیزى جز خیرخواهى براى خدا و رسول خدا و کوشش در راه اجراى فرمان رسول خدا و شتاب براى فرمانبردارى انجام نمی‌داد».[۵]

 

منبع: اسلام کوئست


[۱]. بیهقی، ابو بکر احمد بن حسین، دلائل النبوه و معرفه أحوال صاحب الشریعه، تحقیق: قلعجی، عبد المعطی، ج ‏۷، ص۱۹۱، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۵ق؛ ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الکبری‏، تحقیق: عطا، محمد عبد القادر، ج ‏۲، ص ۱۶۹، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰ق؛ مقریزی، تقی الدین‏، امتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفده و المتاع‏، تحقیق: نمیسی، محمد عبد الحمید، ج ‏۱۴، ص ۴۳۸، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.

[۲]. شیبانی، أبو عبد الله أحمد بن محمد، مسند احمد، تحقیق: الأرنؤوط، شعیب، مرشد، عادل و دیگران، اشراف: ترکی، عبد الله بن عبد المحسن، ج ۴۰، ص ۶۷، مؤسسه الرساله، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۱ق؛ ابن حجر عسقلانی، أحمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، ج ۲، ص ۱۵۶، دار المعرفه، بیروت، ۱۳۷۹ق؛ شیخ مفید، الجمل و النصره لسید العتره فی حرب البصره، محقق و مصحح: میرشریفی، علی، ص ۱۵۸، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.

[۳]. ر.ک: طبری، أبو جعفر محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق: ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج ‏۵، ص۱۵۰، دار التراث، بیروت، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق؛ مسکویه رازى، ابوعلی، تجارب الأمم، تحقیق: امامى، ابو القاسم، سروش، تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۹ش؛ ابوسعد آبی، منصور بن حسین، نثر الدر فی المحاضرات، محقق: محفوط، خالد عبد الغنی، ج ۴، ص ۱۷، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.

[۴]. ر.ک: بررسی روایت «بشارت بهشت به ده نفر از صحابه پیامبر اسلام(ص)»، سؤال ۳۸۳۸۹.

[۵]. الجمل و النصره لسید العتره فی حرب البصره، ص ۱۵۸٫