در رابطه با این که اعمال ما نزد امام زمان(عج)آشکار است لطفا توضیحاتی دهید یعنی آیا ان حضرت در هر لحظه از حال ما خبر دارند و همچنین ایا به این مسئله در قرآن اشاره شده است . و همچنین چند حدیث و روایت در رابطه با این موضوع بیان کنید.
خیلی ممنون

پاسخ:

با سلام و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما و سپاس از ارتباط تان با مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
این نکته که به طور کلی اولیاء و بندگان خاص خدای متعال از حال دیگر بندگان با خبر اند و حتی نامه اعمال آن ها از دیده شان پنهان نیست، از منظر قرآنی مورد تایید قرار گرفته است.
قرآن در بعضی از آیات خود به این موضوع اشاره کرده است که: خدا و رسول و مومنین شاهد و ناظر بر اعمال ما هستند:”وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى‏ عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَهِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ”(۱)

یعنی:
بگو: عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مؤمنان، اعمال شما را مى‏بینند! و به زودى، به سوى داناى نهان و آشکار، بازگردانده مى‏شوید و شما را به آنچه عمل مى‏کردید،خبر مى‏ دهد!
یکی از راویان از امام صادق(ع) تفسیر آیه شریفه” َ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ”را سوال کرد، حضرت فرمود:” هُمُ الْأَئِمَّهُ”(۲)

یعنی مومنین امامان معصوم سلام الله علیهم اجمعین هستند.
علامه طباطبایی نوشته است،: “هر عملی که انسان انجام می دهد، از خیر یا شر ،خدا و رسول و مومنان(که امامان معصوم سلام الله علیهم اجمعین اند) حقیقت عمل خیر یا عمل شر را مشاهده می کند.” (۳)
و اما در این باره که امام زمان هر عصر، ناظر اعمال مردم آن عصر است، احادیث متعددی آمده است. امام صادق(ع) فرمود: “تعرض الأعمال یوم الخمیس علی رسول الله و علی الائمه”(۴)

روز پنجشنبه اعمال مردم به رسول خدا(ص) و امامان معصوم سلام الله علیهم اجمعین عرضه می شود.
در توقیعی مبارک از حضرت مهدی(ع) آمده است:
“فإنّا یحیط علمنا بآنبائکم، و لا یعزب عنّآ شی من أخبارکم و معرفتنا بالزلل الذی اصابکم”(۵)
به اخبار شما علم داریم. هیچ چیزی از اخبار شما بر ما پوشیده نیست. از لغزش و کاستی های عمل کرد شما آگاه هستیم. چیزی بر ما پوشیده نمی ماند.

امام خمینی با الهام و استناد به این گونه روایات نوشته است:
ببینید که تحت مراقبت هستید. نامه اعمال ما می رود. پیش امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) هفته ای دو دفعه به حسب روایات. نکند که خدای نخواسته از من و شما و سایر دوستان، امام زمان ناراضی شود. (۶)
بنا بر این، معلوم می شود که حضرت مهدی موعود(عج) به عنوان آخرین خلیفه الهی روی زمین از راه های مختلف نظیر عرضه نامه اعمال و یا احاطه علمی و علم محیط اش، بر عمل کرد مردم نظارت دارد و به اذن الهی می داند که چه کسی چه کاری انجام می دهد.

طبق این بیان یکی از وجوه عرضه اعمال بر حجت خدا در هر عصر به شهادت گرفتن آن ها از طرف خدا نسبت به اعمال بندگان است. این عرضه به اجازه خدا و به امر او رخ می دهد.
امام زمان در هر عصر و زمان ولایت امت خویش را برعهده دارد و جانشین خدا در بین آنان است. مسوولیت رسیدگی به اعمال آن ها و وضع دنیوی و اخروی آن ها بر عهده ولی خدا است. باید چنین عرضه ای اتفاق بیفتد تا امر رسیدگی به امور امت با آگاهی و اشراف کامل تری انجام گیرد.

آیا امامی که به امور امت اشراف و آگاهی کامل دارد، بهتر می تواند به امور آن ها رسیدگی کند و مشکلات آن ها را رفع کند یا امامی که چنین آگاهی و اشرافی ندارد؟ یقینا امام آگاه و مشرف به امور بندگان بهتر می تواند وظائف امامت خود را به انجام برساند.
مراد از دیدن مشاهده حسی مداوم نیست، بلکه مراد علم و آگاهی اوست که از راه های یاد شده صورت می گیرد. اینکه در برخی روایات نظیر آنچه اشاره شد، تعبیر عرضه اعمال در روز خاص به انسان کامل آمده، مراد از عرضه، رویت و دیدن حسی نخواهد بود، بلکه عرضه شبیه عرضه در قرآن در باره فرشتگان است که خدای متعال فرمود:”ثم عرضهم علی الملائکه” (۷)
آن گاه حقایق آن اسما را بر فرشتگان نمایان کرد.

و اما جزییات اینکه امام زمان چگونه اعمال مسلمانان را می بیند و این که هر لحظه با خبر است،برای ما معلوم نیست، ولی همان طور که در روایات متعدد آمده و به آن اشاره شد، اعمال ما هر روز و یا هر هفته به امام زمان عرضه می شود، زیرا امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) در زمان امامت خود واسطه فیض الهى و رابط خلق و خالق است. تمام عنایات و الطاف الهى به جهان به وساطت و برکت وجود آن حضرت جارى مى‏شود. لازمه این که این وساطت به بهترین وجه تحقق پذیرد و در شرایط لازم فیوضات مقتضى به بندگان برسد؛ این است که حضرت از افعال بندگان با خبر باشد.

از برخی روایات دیگر استفاده می شود که پیامبر و همه امامان شاهد اعمال ما هستند،چنان که در میان پیروان مکتب اهل بیت با توجه به اخبار فراوانی که از امامان رسیده،مشهور این است که پیامبر و امامان (سلام الله علیهم اجمعین) از اعمال همه امت آگاه می شوند، یعنی خدای متعال از راه های خاصی اعمال امت را بر آن ها عرضه می کند.
در نتیجه: اعمال انسان ها از خیر و شر به رسول خدا(ص) و امامان معصوم سلام الله علیهم اجمعین عرضه می شود،

منبع:پرسمان

پی نوشت ها:
۱٫ سوره توبه، آیه ۱۰۵.
۲٫ مجلسی محمد باقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار، تهران، انتشارات اسلامیه،چاپ مکرر، ج‏۲۳، ص ۳۵۳.
۳٫ طباطبایی محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه موسوی همدانی محمد باقر،قم،انتشارات اسلامی، سال ۱۳۷۴ ه ش،چاپ پنجم، ج ۹، ص ۳۹۸.
۴٫ مجلسی محمد باقر، بحارالانوار، لبنان، بیروت، انتشارات دار الاحیاء،سال ۱۴۰۳ ه ق، ج۲۳، باب ۲۰، حدیث ۳۸، ص ۳۴۵.
۵٫ همان، ج۵۳، باب ۳۱، توقیع۷، ص ۱۷۵.
۶٫ امام خمینی، صحیفه امام،قم، انتشارات نشر موسسه تنظیم و نشر آثار امام، سال ۱۳۸۳ ه ش، ج۸، ص ۳۹۱.
۷٫ بقره (۲)آیه ۳۱.