اهل سنت از ابن‌عباس نقل‌کرده‌اند که رسول‌خدا (صلى الله علیه وآله) فرمود: «هیچ درختى نیست جز آن که بر هر برگى از آن نوشته‌شده «لا اله الاّ الله، محمّد رسول‌الله، ابوبکر الصدیق، عمر الفاروق، عثمان ذوالنورین».
این حدیث از جعلیّات على بن جمیل رقّى است. طبرانى آن را نقل‌کرده و گفته‌است: جعلى است، و على بن جمیل، وضّاع و بسیار جعل کننده حدیث‌است. او متفرد به این حدیث است. و از او معروف بن ابى معروف بلخى و عبدالعزیز‌بن‌عمرو خراسانى که مردى مجهول است سرقت نموده‌است.(١)
ابونعیم اصفهانى نیز این حدیث را از طریق على بن جمیل وضّاع نقل کرده‌است.(٢)
و نیز ختّلى در «الدیباج» از طریق عبدالعزیز بن عمرو خراسانى نقل‌کرده، که به تصریح ذهبى در او جهالت‌است. و روایت باطل است، و آفت آن عبدالعزیز‌ است.(٣)

 

 

ابن عدى نیز آن را از طریق معروف بلخى نقل کرده، ولى بعد از آن مى‌گوید: «این معروف غیر معروف است و شاید آن را از على بن جمیل سرقت کرده باشد».(۴) ذهبى نیز در «میزان الاعتدال»(۵) مى‌گوید: «این حدیث موضوع و جعلى است ولى مشهور به على‌بن‌جمیل است. ابوالقاسم بشران نیز در امالى خود از طریق محمّد‌بن‌عبد‌بن‌عامر‌سمرقندى نقل کرده‌است ولى او انسانى بسیار دروغگو و بسیار جعل کننده حدیث بوده‌است. ابن عدى مى‌گوید: «او احادیثى را دنبال کرده که نمى‌توان از آن متابعت‌کرد».(۶)
خطیب بغدادى نیز از طریق حسین بن ابراهیم احتیاطى از على بن جمیل وضّاع نقل کرده است.(٧)
ذهبى بعد از ذکر این حدیث از این طریق مى‌گوید: این حدیث باطل‌است و متهم به آن حسین احتیاطى است.(٨) و در جایى دیگر مى‌گوید: این حدیث باطل است.(٩) و نیز ابن‌کثیر در «البدایه و النهایه» از طریق طبرانى نقل‌کرده و آن‌گاه مى‌گوید: «این حدیث ضعیفى است که در سند آن کسانى اند که راجع به آن‌ها حرف است و خالى از منکر نیست».(١٠)

 

 

منبع:پرسمان


پاورقی:
١. المعجم الکبیر، ج ١١، ص ۶۴، ح ١١٠٩٣.
٢. حلیه الاولیاء، ج ۳، ص ٣٠۴، رقم ٢۴٩.
٣. میزان الاعتدال، ج ٢، ص ۶٣٣، رقم ۵١٢٠.
۴. الکامل فى ضعفاء الرجال، ج ۶، ص ٣٢۵، رقم ١٨٠۶.
۵. میزان الاعتدال، ج ۴، ص ١۴۵، رقم ٨۶۶٠.
۶. الکامل فى ضعفاء الرجال، ج ۵، ص ٣٧١، رقم ١۵٣۴.
٧. تاریخ بغداد، ج ۵، ص ۴ و ج ٧، ص ٣٣٧.
٨. میزان الاعتدال، ج ١، ص ۵۴٠، رقم ٢٠١٨.
٩. میزان الاعتدال، ج ۴، ص ١۴۶، رقم ٨۶۶٠.
١٠. البدایه و النهایه، ج ٧، ص ٢٣٠، حوادث سنه ٣۵ هجری