آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزههای دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظامهای مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر میسازد و اثرپذیری نظامها از این مؤلفهها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها میانجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیمبندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقهی؛ یعنی تقسیم فقه به چهار باب اصلی عبادات، اموال، آداب شخصی و آداب عمومی با چند زیرشاخه فرعی، کوشیده است دلالتهای اجتماعی و بالمآل تمدنی آیات فقهی قرآن را بر سه نظام منتخب؛ یعنی نظام فرهنگی و نظام سیاسی و نظام اقتصادی مورد بررسی قرار دهد. یافتههای این تحقیق حکایتگر آن است که این آیات دربردارنده انبوهی از کارکردهای اجتماعی و تمدنی است که میتوان آن را ظرفیت تمدنی نامید.
درآمدی بر ظرفیت سنجی تمدنی آیات فقهی قرآن
مقاله ای از محسن الویری، یونس غفاریپور
پاسخ دهید