سلام. تفسیری مختصر از سوره بقره می خواستم.

پاسخ اجمالی

سوره بقره در مدینه نازل شده، و «۲۸۶» آیه دارد.
علت نام گذارى این سوره به «بقره» داستانى است در مورد گاو بنى اسرائیل که در آیات ۶۷ تا ۷۳ آمده است.
این سوره که طولانى ‏ترین سوره ‏هاى قرآن مجید است، مسلماً یک جا نازل نشده، بلکه در فواصل مختلف، و به مناسبت  ها و نیازهاى گوناگون جامعه اسلامى، در مدینه نازل گردیده است. ولى با این حال جامعیت آن از نظر اصول اعتقادى اسلام و بسیارى از مسائل عملى (عبادى، اجتماعى، سیاسى و اقتصادى) قابل انکار نیست.
تعالیم سوره بقره
فشرده تعالیم و موضوعات این سوره مطالب زیر:
۱ – بحث هایى پیرامون توحید و شناسایى خدا بویژه از طریق مطالعه اسرار آفرینش
۲ – معاد و زندگى پس از مرگ، مخصوصاً مثال هاى حسّى آن؛ مانند داستان ابراهیم(ع) و زنده شدن مرغ ها و داستان عزیر.
۳ – اعجاز قرآن و اهمیت این کتاب آسمانى
۴ –  مباحث بسیار مفصل و طولانى درباره یهود و منافقان و موضع‏ گیری هاى خاص آنها در برابر اسلام و قرآن، و انواع کارشکنی هاى آنان در این رابطه
۵ – مطالبی در زمینه تاریخ پیامبران بزرگ بویژه ابراهیم و موسى(ع)
۶ – احکام مختلف اسلامى از جمله نماز، روزه، جهاد در راه خدا، حج و تغییر قبله، ازدواج و طلاق، احکام تجارت و بدهکاری، احکام ربا، انفاق در راه خدا، مسئله قصاص، تحریم قسمتى از گوشت هاى حرام، قمار، شراب و احکام وصیت
فضیلت سوره بقره
در فضیلت این سوره روایات با اهمیتى در منابع اسلامى نقل شده است؛ از جمله: «وَ سُئِلَ (ص) أَیُّ سُوَرِ الْقُرْآنِ أَفْضَلُ فَقَالَ سُورَهُ الْبَقَرَهِ فَقِیلَ أَیُّ آیَتِهَا أَفْضَلُ فَقَالَ آیَهُ الْکُرْسِی‏»؛[۱] از پیامبر اکرم (ص) پرسیدند کدام یک از سوره ‏هاى قرآن از همه برتر است؟ فرمود: سوره بقره، پرسیدند کدام آیه از آیات سوره بقره افضل است؟ فرمود: آیه الکرسى.
به نظر می رسد فضیلت و برتری این سوره به خاطر جامعیت آن، و افضل بودن آیه الکرسى به جهت محتواى توحیدى خاص آن باشد. و این منافات ندارد که بعضى از سوره ‏هاى دیگر قرآن از جهات دیگرى برترى داشته باشند؛ چرا که از دیدگاه هاى مختلف به آنها نظر شده است.
همچنین از امام سجاد(ع) از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل شده است: کسى که چهار آیه از آغاز سوره بقره و آیه الکرسى و دو آیه بعد از آن و سه آیه از آخر آن را بخواند هرگز در جان و مال خود ناخوش‏آیندى نخواهد دید، و شیطان به او نزدیک نمى ‏شود، و قرآن را فراموش نخواهد کرد.[۲]
گفتنی است ثواب ها، فضیلت ها و پاداش هاى مهمى که براى تلاوت قرآن یا سوره ‏ها و آیات خاصى نقل شده، هرگز مفهومش این نیست که انسان آنها را به صورت ورد بخواند و تنها به گردش زبان قناعت کند. بلکه خواندن قرآن براى فهمیدن، و فهمیدن براى اندیشیدن، و اندیشیدن براى عمل است.
اتفاقاً هر فضیلتى درباره سوره ‏اى یا آیه ‏اى ذکر شده، تناسب بسیار زیادى با محتواى آن سوره یا آیه دارد. به عنوان نمونه در فضیلت سوره «نور» مى ‏خوانیم هر کس بر آن مداومت کند، خداوند او و فرزندانش را از آلودگى به «زنا» حفظ مى ‏کند. این به خاطر آن است که محتواى سوره نور دستورات مهمى در زمینه مبارزه با انحرافات جنسى دارد؛ دستور به تسریع ازدواج افراد مجرد، دستور به حجاب، دستور به ترک چشم‏ چرانى و نگاه هاى هوس ‏آلود، دستور به ترک شایعه ‏پراکنى و نسبت هاى ناروا، و دستور به اجراى حد شرعى درباره زنان و مردان زنا کار.
بدیهى است، اگر محتواى این سوره در جامعه یا خانواده ‏اى پیاده شود، آن جامعه و خانواده آلوده به زنا نخواهد شد. درست است که خواندن قرآن به هر حال ثواب دارد، ولى ثواب اصلى و آثار سازنده هنگامى خواهد بود که مقدمه ‏اى براى اندیشه و عمل باشد.[۳]               

 

 

منبع:اسلام کوئست

پی نوشت:

[۱]. کفعمى، ابراهیم بن على عاملى‏، المصباح للکفعمی (جنه الأمان الواقیه)، ص: ۴۳۸ ، دار الرضی( زاهدی)، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۵ ق‏.

[۲]. محمد بن مسعود، التفسیر، محقق و مصحح: رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏۱، ص ۲۵، المطبعه العلمیه، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.

[۳]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏۱، ص ۵۷ – ۶۰، دار الکتب الإسلامیه، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.